۸دی: پیله داربن روستایی در نزدیکی پیربازار که نام خود را از درخت تنومندی به وام گرفته، که خون های زیادی را برای آزادماندنش به جان خریده است.

این درخت نیز همانند بسیاری از مقاومت های مردمی در برابر استبداد از پای درآمد. ولی حالا در حیاط مسجد روستای پیله داربن می توانید سنگ مزار شهدایی را ببینید که برای حفظ وطن جان سپرده اند.

اما در اینجا خون شهدایی ریخته که سنگ مزاری هم ندارند. شهدایی که دست خالی نیروهای روس را غافل گیر کردند، و خونشان پیله داربن را آبیاری کرد و در  تاریخ گیلان گم شدند.

یکی از این تجاوزهای روس ها به ایران در ۲۳ خرداد سال ۱۱۸۴ شمسی اتفاق افتاد. زمانی که ژنرال سیتسیانف، فرمانده  قوای روس، قصد کرد با ۱۲ کشتی جنگی رشت و انزلی را به تصرف خود درآورد.

فرمانده این سپاه، « پالکونیک» و معروف به سرهنگ شفت، بود. او مقاومت مردم رشت در لابه لای نیزارها را محاسبه نکرده بود و برخلاف تبریز -که به تصرف روسها درآمده و منجر به عهد نامه ترکمنچای شد- ۱۰۰۰سرباز روس در پیله داربن از پای درآمدند و تنها سرهنگ شفت و چند نفر از یارانش توانستند از مرداب انزلی جان سالم بدربرند.

تیراندازان ماهر گیلانی که اکثرا شکارچیان اهل #شفت بودند، لابه لای بوته زارها و پشت درختان به کمین روس ها نشسته بودند.
ایجاد تله های انفجاری در زمین، اسب ها و سربازان روسی را فلج کرد و یک مرتبه موجی از بدنهای تکه پاره سربازان روسی را به اطراف پرتاب کرد، پای ژنرال شفت نیز به شدت آسیب دید.

این نبرد در زمان خود چنان اعتماد به نفس مردم محلی را افزایش داد که موجب شد خصوصیات شهدا و فرماندهان این نبرد سالهای سال به صورت اسطوره و افسانه روایت شود. سالها پیش از انقلاب مشروطه در گیلان و  نهضت جنگل، نبرد  پیله داربن مهمترین مقاومت ملی بود که سینه به سینه روایت و حفظ می شد.

حامد حبیبی قرانی