به گزارش ۸دی، بقعه شیخ محمود خیوی در پنج کیلومتری غرب شهر آستارا در روستای لمیر محله این شهرستان و در میان گورستان و محیطی جنگلی قرار گرفته است، شیخ محمود خیوی پیری عابد و زاهد بوده که در قرن هشتم قمری می‌زیسته و طبق منابع تاریخی از اهالی خیا( مشکین شهر امروزی) بوده و یا حداقل مدتی در آنجا سکونت داشته است.

این بقعه( که معروف به پیرعابد هست) به علت محترم بودن و مهم بودن شخصیت مدفون در آن به لحاظ دینی و مذهبی، اهالی منطقه با دفن اجساد مردگان و حتی افراد مهم دینی دیگر، اینجا را به یک قبرستان مهم و تاریخی تبدیل کرده‌اند.

دکتر ستوده در کتاب « از آستارا تا استرآباد » این بقعه را جزو عجایب هفت گانه گیلان به حساب آورده و نوشته: « این بنا  نگین انگشتر بناهای تاریخی گیلان است .»

این بقعه که نامش در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده سقف آن طاق مدور با نقوش قدیمی و دود گرفته و بام آن گنبد کوتاهی است که چندان مشخص نیست و داخل بنا سه سنگ قبر است که سنگ قبر شیخ به ابعاد ۲۱ *۷۰ و بلندی ۳۵ سانتی متر در وسط قرار گرفته که ترکیب آن از سنگ قبر دیگر زیباتر است و دو قبر طرفین قبر شیخ احتمالا قبور نزدیکان و جانشینان او است، بالای قبر شیخ سنگی مکتوب به صورت عمودی تعبیه شده که مضمون فارسی عبارت زیر نوشته شده است.

این مزار شیخ محمود خیوی فرزند شیخ هدایت خیوی است، وی شیخی است عالم و عامل و فاضل و کامل و عابدیست زاهد، تاج ملت و دین است تاریخ وفات این شیخ سال ۷۳۲ هجری قمری است.»

این بقعه ۲۸ متر مربع مربع مساحت دارد و در سال ۱۳۵۲ پس از ثبت این بقعه زیبا و باستانی و زیارتی به شماره ۹۵۱ در فهرست آثار ملی ایران، بخش هایی که بر اثر بلایای طبیعی و سودجویی قاچاقچیان عتیقه تخریب شده بود، مرمت شد .

در محوطه این بقعه تاریخی سنگ قبرهای متعددی که اغلب منقوش و دارای نوشته و مربوط به دوره های مختلف تاریخی هستند، وجود دارد .

بقعه شیخ محمود خیوی که یکی از بهترین و مهم ترین ساختمان‌های هنری و تقریبا باستانی دوره اسلامی است، مصالحی که در ساختمان این بنا به کار رفته در استحکام و قدمت باستانی بودن آن نقش بسیار مهمی را ایفا کرده که با توجه به منابع تاریخی قریب ۷۰۰ سال عمر دارد مسلما در یک محیطی جنگلی و در شرایط نامساعد آب و هوایی تحمل خوبی را از خود نشان داده است.

گفتنی است، این مکان که ظرفیت بالقوه ای برای تبدیل شدن به سایت موزه تخصصی سنگ قبور اسلامی را دارد، قرار بود با جمع آوری سنگ قبرهای تاریخی دوره های اسلامی از نقاط مختلف استان گیلان به سایت موزه قبور اسلامی گیلان تبدیل شود.

منبع: خبرگزاری شبستان