به گزارش ۸دی، در سال‌های گذشته سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد و این سیاست‌ها نگاه همه‌جانبه‌ای به تمام بخش‌ها و موضوعات اقتصادی دارد.

در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی از بخش نفت و گاز گرفته تا صنعت و اقتصاد دانش‌بنیان و دیپلماسی تجاری، همگی در این سند راهبردی مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است.

آنچه که در این سیاست‌ها به صورت موکد مورد تأکید قرار گرفته و در بندها و بخش‌های مختلف تکرار شده است، موضوع اقتصاد دانش‌بنیان، ضرورت توجه به نوآوری و کارآفرینی و انتقال دانش و فناوری است.

به طور خاص، در بند دوم این سیاست‌ها به موضوع پیشتازی اقتصاد دانش‌بنیان، لزوم پیاده‌سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور و ساماندهی نظام ملی نوآوری و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات با فناوری بالا و دانش‌بنیان تأکید شده است.

علاوه بر آن در دیگر بندهای سیاست اقتصاد مقاومتی به صورت صریح یا ضمنی به موضوع انتقال فناوری و نوآوری، افزایش بهره‌وری و نوآوری تأکید شده و این نشان می‌دهد که بین مفهوم اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش‌بنیان ارتباط بالایی وجود دارد و سیاست‌گذاران و مسئولان علمی و اقتصادی کشور باید به این موضوع نگاه راهبردی داشته باشند.

به طور کلی اقتصاد دانش‌بنیان به اقتصادی گفته می‌شود که در آن دانش و فناوری عامل اصلی تولید است، بدین معنا که در جریان تولید کالا و خدمات، توزیع آنها و مبادلات اقتصادی از دانش و فناوری به طور فزاینده استفاده می‌شود.

منظور از دانش شامل دانش محض و بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای بوده و فناوری نیز تنها به معنای ماشین‌آلات نیست، بلکه مفهومی است که ماشین‌آلات، روش‌های تولید، نیروی انسانی و متخصص، سازمان و روابط انسانی و مهم‌تر از همه نگرش عاملان اقتصادی به دانش به عنوان یک نیاز روزافزون برای تداوم حیات در دنیای رقابتی را در بر می‌گیرد.

با این مقدمه گفت‌وگوی تفصیلی با مجید متقی‌طلب استاد دانشگاه و رئیس پارک علم و فناوری گیلان درباره ارتباط اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی ترتیب داده‌ایم که ماحصل آن را در ذیل می‌خوانید:

درباره اهمیت توجه به اقتصاد دانش‌بنیان و وظیفه پارک علم و فناوری در این عرصه توضیح دهید؟

ـ اقتصاد دانش‌بنیان در تمام بخش‌های اقتصادی از نفت و گاز گرفته تا صنعت و کشاورزی، خدمات و ساختمان تا پزشکی و داروسازی مصداق دارد.

در این راستا نیازمند حمایت رسانه‌ها برای معرفی پارک‌های علم و فناوری به عنوان مکانی برای شکوفایی استعدادها و قابلیت‌ها در راستای شکوفایی اقتصادی و تولید علم به ثروت هستیم.

پارک‌های علم و فناوری با هدف کمک به جذب دانش فنی و تسهیل در تجاری‌سازی فناوری و کمک به رونق و توسعه اقتصادی در هر منطقه شکل می‌گیرند و رسالت آنها حمایت از بنگاه‌های کارآفرین فناوری بنیان و بسترسازی و مساعدت در زنجیره تبدیل ایده به محصول است.

البته مساعدت در روند اجرای برنامه توسعه اقتصادی دانش‌بنیان در هر استان نیز از دیگر رسالت‌های پارک‌های علم و فناوری است.

مشکل اصلی راهبرد تولید دانش‌بنیان در اقتصاد مقاومتی چیست؟

ـبا توجه به بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با پژوهشگران و مسئولان شرکت‌های دانش‌بنیان، به‌راحتی می‌توان دریافت که ارتقای تقویت شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان و به طور کلی نوآوری در دانش و فناوری و تقویت ورود محصولات این شرکت‌ها به بازار و مصرف، از منویات ایشان است.

مقام معظم رهبری علم را برای کشور یک سرمایه‌‌‌ بی‌پایان و تمام‌‌‌نشدنی می‌دانند که اگر چرخه‌‌‌ تولید علم و استعدادهای علمی به راه افتاد، آنگاه تبدیل به منبعِ تمام‌‌‌نشدنی می‌شود و دلیل این امر نیز درون‌زا بودن پدیده علم پس از ایجاد بنیان علمی در کشور است که عدم وابستگی را به همراه دارد.

اما چالشی که در این راستا وجود دارد طبق فرموده مقام معظم رهبری، عادت کشور به تحصیل ثروت از راه خام‌فروشی بوده که تنها راه مقابله با آن تکیه بر علم و دانش است.

بهترین راهکار برای تقویت شرکت‌های دانش بنیان و علمی چیست؟

‌ـ بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری راهبرد تولید دانش‌بنیان در اقتصاد مقاومتی است و اگر بتوانیم با هدف وجه غالب اقتصاد کشور به طرف اقتصاد دانش‌بنیان پیش رویم و به نیاز امروز ملت‌های مسلمان توجه کنیم و با تقویت روحیه و هویت ملی با ایجاد قدرت فرهنگی رو به جلو گام برداریم، برای رسیدن جایگاه شرکت‌های دانش‌بنیان در اقتصاد مقاومتی گام مثبتی برداشته‌ایم.

تشویق نخبگان به تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان و ورود محصولات این شرکت‌ها در چرخه تجارت در راستای تقویت فعالیت آنها تاثیرگذار هستند.

حل مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان برای رسیدن به جایگاه اصلی آنها چه الزاماتی دارد؟

ـ از دیدگاه رهبری، همدلی مسئولان و حمایت دولت از مخترعان، برطرف شدن مشکل نقدینگی و مسئله خطرپذیری شرکت‌های دانش‌بنیان، تسریع در اجرای قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، ایجاد بانک اطلاعاتی قابل دسترس برای عموم و فعال شدن شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه تمام نیازهای کشور می‌تواند در برطرف شدن مشکلات این شرکت‌ها تاثیرگذار باشد.

طبق فرموده مقام معظم رهبری، ملت ما قبل از انقلاب سال‌های متمادی اسیر تضعیف روحیه‌‌‌ خودباوری در بین خود بود و انقلاب اسلامی همه چیز را به‌ویژه در حالت و روحیه دگرگون کرده است.

بنابراین بنیانگذاری کارهای اقتصادی بر پایه‌‌‌ دانش موجب تقویت روحیه و شخصیت و هویت ملی می‌شود.