“محمدرضا قربانی” کارشناس آبیاری در گفت و‌ گو‌ با خبرنگار هشت دی به بحران کم آبی موجود در استان اشاره کرد و گفت: این مسئله از دهه ۷۰ به بعد کاملاً مشهود است و فشاری را بر کشاورزان تحمیل کرده است تا بتوانند خودشان را در جهت رفع این کمبود از روش های مختلف و استفاده از منابع زیر زمینی تجهیز کنند لذا این مسئله فشار زیادی را به سفره های زیر زمینی وارد کرده است.

نقش ۵۰ درصدی منابع زیر زمینی در تامین آب کشاورزی

وی با اشاره به اهمیت نقش ۵۰ درصدی منابع زیر زمینی در تامین آب کشاورزی تصریح کرد: سطح عمق آب های زیر زمینی در استان های دیگر به اندازه ۷۰ تا ۱۰۰ متر است و افزایش عمق آب تاحدودی حتی برای زیرساخت های کشور مشکل آفرین است در حالی که سطح آب زیر زمینی در گیلان بالاست و ما شاید اکنون با مشکلات کمتری در این خصوص مواجه هستیم اما با گذشت زمان ممکن است این مقدار عمق، افزایش یابد و در ترکیبی از آب ‌و خاک‌، این ریزش شکل گرفته که برای کشاورزی، ساخت و ساز و راه ها و … مشکلاتی را ایجاد کند لذا همگی باید نسبت به مسائلی چون آلودگی آب های زیر زمینی، افزایش عمق آب و… در جهت حفظ و بهره برداری منابع آبی توجه کافی داشته باشیم.

این کارشناس حوزه آبیاری بر وظایف سازمان محیط زیست در خصوص آلاینده ها تاکید کرد و گفت: در متولیان بخش کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی و سازمان امور منطقه ای آب هر کدام در جایگاه خویش می توانند موثر باشند و کشاورزان نیز در زمان بهره برداری باید بر مسئله حفظ آب دقت و توجه کافی داشته باشند.

قربانی ادامه داد: معمولاً چاه های موجود در اراضی شالیزاری استان با عمق ۱۵ تا ۲۰ متر هستند که چاه های کم عمق یا آب های سطحی محسوب می شوند در این بخش کشاورزان اقدام به حفر چاه های شخصی نمودند که تقسیم اراضی بین وراث سبب شد که افراد فارغ از حالت مشارکتی و پاکسازی مجاری آبی و تقسیم هزینه ها و بهره برداری به صورت جمعی به طور مستقل بدون نیاز به دیگران اقدام به این کار کنند.

اختلاف کشاورزان در استفاده از منابع آبی خطر جدی برای سفره های آب زیر زمینی محسوب می شود

وی با بیان اینکه تفرقه موجود بین کشاورزان در استفاده از منابع آبی، یک خطر جدی برای سفره های آب زیر زمینی در آینده محسوب می شود، اظهار کرد: در راستای اصلاح امر، باید تمام دستگاه های متولی پای کار باشند و هرکس به وظایفش به درستی عمل کند تا ضمن استفاده درست از آب های سطحی، سفره های آب زیر زمینی نیز منابعی برای شرایط بحرانی باشد.

این کارشناس حوزه آبیاری به آگاهی کامل کشاورزان در خصوص اهمیت نقش آب در کشاورزی اشاره کرد و گفت: در سال جاری با افزایش آب بهای زراعی به علت افزایش نرخ برنج در بازار مواجه هستیم که طبق مصوبات در قانون تبصره آب بهای زراعی این محاسبات انجام می شود و این افزایش قیمت، کشاورزان را تا حدودی به این حرکت وا داشته که ادامه روند استفاده بی رویه از منابع آبی، مشکل ساز خواهد بود.

کشاورز باید بداند که دوام کشاورزی در ماندگاری منابع آبی است

قربانی با تاکید بر اینکه بدون آب، بذر، کود، سم و شخم زدن به تنهایی کارساز نیست، اظهار کرد: کشاورز باید بداند که دوام کشاورزی در ماندگاری منابع آبی است همچنین در پیشبرد اقتصاد کشاورزی و خانوار مجبور به حفظ و بهره برداری درست از منابع آب هستیم تا دچار کمبود نشود.

وی با اشاره به پیگیری این مسئله توسط بخش ترویجی مراکز خدمات جهاد کشاورزی، بیان کرد: برنامه های تبلیغی و رسانه ای، سازمان های متولی و ادارات آب در سطح استان می توانند در تبادل این موارد به کشاورزان موثر واقع شوند.

جهاد کشاورزی متولی احیای آب بندان ها است

این کارشناس حوزه آبیاری به ارائه راهکارهای لازم در این رابطه پرداخت و گفت: آب بندان ها و مجاری انتقال آب های سطحی از منابع آبی محسوب می شوند که در این راستا، جهاد کشاورزی به عنوان متولی احیای آب بندان ها می تواند در تقویت این منابع، موثر واقع شود.

وی ادامه داد: سازمان آب منطقه ای نیز در راستای حفاظت از شبکه های انتقال آب می تواند مسیر دسترسی به آب های سطحی را برای کشاورزان تسهیل کند از طرفی خود کشاورزان با ایجاد کار مشارکتی برای حفظ مجاری اصلی منابع آبی و زراعی خودشان بدون استفاده از منابع زیر زمینی می توانند اقدام کنند.

قربانی با اشاره به هزینه های موجود در طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی اظهار کرد: در این راستا لازم است مرزها، انهار و زه کشی های بین مزارع حفظ شود و با عدم تغییر کشت و کوچک کردن مرزها اقدام به کشت در نهر ها و زه کشی ها نکنند و‌ طراحی هایی که انجام شده به همان شکل حفظ شود و در نهایت جهاد کشاورزی با اصلاح اشکالاتی که در طرح تجهیز در سراسر استان وجود دارد بستر مناسب استفاده از آب های سطحی برای کشاورزان فراهم شود و پیگیری تمام این موارد به همراه تسهیل سازی استفاده از آب های سطحی، بهره برداری از منابع زیر زمینی نیز کاهش خواهد یافت که می توان در راستای حفظ این منابع گام برداریم.