به گزارش ۸دی،بهار که می شود هر موجودی در طبیعت بی قرار می شود؛ حیوانات در حال زایمان و غذادهی به فرزندانشان هستند و گیاهان تلاش می کنند سر از خاک بیرون آورند و گردن را به سمت نور می چرخانند تا زندگی جدیدی را در دامن طبیعت آغاز کنند، در واقع این باران های بهاری است که فرصت دوباره به حیات می دهد تا زندگی جدیدی را از سر بگیرد، بذرهایی که از سال قبل در دل خاک مانده بودند با بارش باران جوانه می زنند و دشت را سرسبز و با گل های زیبا هزار رنگ می کنند که چشم هر بیننده ای را به عظمت خداوند خیره می کند.

در این میان مهمترین و اصلی ترین مساله بارش های بهاری است که چندی پیش رییس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرده بود که از ابتدای سال زراعی امسال نسبت به سال گذشته (تا آخر فروردین ماه) ٢٩ درصد کاهش بارندگی داشتیم.

صادق ضیاییان گفته بود که در فروردین ماه امسال نسبت به سال گذشته ٨٨ درصد کاهش بارندگی داشتیم، پیش بینی می شود در اردیبهشت ماه هم بارش ها زیر نرمال باشد و نمی تواند شرایط کم بارشی را جبران کند، از لحاظ دمایی هم از ابتدای فروردین تاکنون ۲.۵ درجه افزایش دما داشتیم که موجب تبخیر نیز می شود، همچین از ابتدای سال زراعی تاکنون در بلند مدت ١.۴ افزایش دما داشتیم.

تمام این عوامل در کنار هم زنگ خطری برای طبیعت ایران است چون محیط زیست بدون آب قادر به نفس کشیدن و ادامه حیات نیست، حال در کنار تنش کم آبی و فشار ناشی از افزایش دما، هستند افرادی که اقدام به کندن گیاهان وحشی از طبیعت می کنند که این مساله فشار ناشی از کم آبی و گرم شدن هوا را میان گیاهان و گونه های مرغوب دارویی و مرتعی بیشتر می کند، این در حالی است که گیاهان هم مانند هر موجودی نیاز به تکثیر دارند که تولید بذر مهمترین راه و روش تکثیر طبیعی گیاهان است اما چیدن آنها قبل از گل دهی با هدف سودجویی در نهایت موجب نابودی و حذف همیشه آنها از طبیعت می شود.

گیاهانی که با عنوان سبزی کوهی یا سبزی صحرایی، در فروشگاه‌ها یا نقاط دیگر به فروش می‌رسند، غالباً توسط افراد سودجویی که توجهی به ضرورت حفظ پوشش گیاهی زمین ندارند، به صورت انبوه و بی‌ملاحظه برداشت می‌شوند این در حالی است که گیاهان طبیعی نقش مهمی در جذب آب، حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن، جلوگیری از تولید ریزگردها و سیل، همچنین حفظ زیبایی طبیعی کوه و دشت دارند بنابراین فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی باید در جامعه نهادینه شود.

گیاهان هم مانند هر موجودی نیاز به تکثیر دارند که تولید بذر مهمترین راه و روش تکثیر طبیعی گیاهان است اما چیدن آنها قبل از گلدهی با هدف سودجویی در نهایت موجب نابودی و حذف همیشه آنها از طبیعت می شود. در فصل رویش گیاهان در دشت های مختلف افراد زیادی دیده می شوند که سبد و چاقو به دست کمر به نابودی گیاهان بسته اند که اگر این روند به همین روال ادامه یابد تا چند سال آینده بخش زیادی از گیاهان برای همیشه منقرض می شوند چون ما فرصت گلدهی را از آنها می گیریم بنابراین دیگر راهی برای تکثیر و رشدشان در سال آینده نمی ماند.

حتما در کنار اتوبان های تهران و برخی فروشگاه ها گیاهانی مانند کنگر، ریواس، پونه، کرفس کوهی و حتی برخی گل‌های خودرو مانند لاله وحشی را دیده اید که با طمع چند تومان تا چند سال دیگر برای همیشه نابود می شوند چون به آنها فرصت نفس کشیدن نمی دهیم.

تنوع گونه‌های گیاهی ما به لحاظ گیاهان مرتعی بسیار بالاست یعنی چندین هزار گونه داریم البته این تنوع به لحاظ گونه‌های درختی و درختچه‌ای محدودتر است، برای مثال در شمال کشور نزدیک به ۱۲۰ گونه درختی داریم که اینها هم برای خود محصولاتی دارند که از آنها برداشت می شود اعم از میوه یا برگ یا بخش‌های دیگر که مورد بهره برداری قرار می‌گیرند.

مساله این است که گیاهان زیادی در معرض انقراض قرار دارند، در واقع تقریباً گونه‌هایی مانند باریجه که جزو گیاهان مرتعی است، بسیار در معرض خطر انقراض است چون در این سال‌ها از آن برداشت بی رویه صورت گرفته است یا از گونه‌های درختی مانند سرخدار، گیلاس وحشی، سفید پلت و ارس روبه انقراض هستند.

مساله بعدی ورود بیش از حد دام به مراتع است، در واقع بزرگترین چالش این بخش این است که دامداران بیشتر از ظرفیت مجاز دام وارد مراتع می‌کنند، در واقعه گیاهان فرصت رشد و گلدهی پیدا نمی کنند و این روند به مرور نشل گیاهان را نابود می کند.

در روند بهره برداری بی رویه از گیاهان باید به این نکته توجه کنیم که فقط آن گیاه را نابود نمی کنیم بلکه اکوسیستی را تحت تاثیر قرار می دهیم، مثلا وقتی گیاهان یک منطقه به لحاظ تراکم تعدادشان کم می شود بسیاری از فعالیت‌های انسانی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد مانند صنعت زنبور داری، این صنعت می‌تواند به گرده افشانی گیاه کمک کند اما اگر تراکم را از دست بدهیم این فعالیت در منطقه دچار چالش می شود.

علاوه بر این، جمعیت حشراتی که از این گیاهان تغذیه می‌کنند نیز به شدت کاهش می‌یابد و به دنبال آن جمعیت پرندگانی که از آنها تغذیه می‌کنند کم می شود، علاوه بر این گونه‌های حیات وحش مهمی نیز داریم که وابسته به این گیاهان هستند چون گیاهان زیستگاه را تشکیل می‌دهند وقتی زیستگاه باشد بسیاری از جوندگان مانند موش‌ها که زیر بوته‌ها زندگی می‌کنند توسط انواع گربه سانان مورد تغذیه قرار می‌گیرند.

اما به محض اینکه بهره برداری از گیاهان بیش از حد صورت گیرد و از بین بروند، در کنار آن جوندگان کم می‌شوند، خزندگان کاهش می‌یابند و گونه‌های شکارچی مانند انواع گربه سانان نیز کم می‌شوند و به همین ترتیب گونه‌ها شروع به انقراض می‌کنند.

انواع سم داران مانند کل و بز، قوچ و میش و آهو را داریم که غذای اصلی گربه سانان هستند و از گیاهان تغذیه می‌کنند. این مساله موجب مهاجرت حیوانات می شود چون دیگر غذا پیدا نمی‌کنند از این رو به شهرها و روستاها نزدیک می‌شوند که موجب تعارض با انسان می شود. بنابراین تمام این مسائل زنجیروار به هم متصل هستند.