به گزارش ۸دی، اکبر ترکان، مشاور سابق رئیس‌جمهور به نود اقتصادی گفته است:«با خوش‌خیالی ارز را ۴۲۰۰ تومان دادیم، یک عده هم بردند. فکر می‌کنید کالاهایی را که با ارز ۴۲۰۰ تومانی آوردند با چه قیمتی فروختند؟ مسلما با قیمت ارز آزاد. ما به ‌التفاوت قیمت ارز ۴۲۰۰ تومانی و قیمت بازار را چه کسانی خوردند؟ آیا یک فرد، کاسب یا تاجر معمولی می‌توانست ارز ارزان بگیرد؟ هیچ‌وقت، چون فسادهایی اتفاق افتاد و ارزهای ارزان را به عده‌ای دادند و آنها هم خوردند، یک لیوان آب هم روی آن. الان هم جوابگو نیستند، تنها شلوغ‌کاری می‌کنیم و بعد هم آب‌ها از آسیاب می‌افتد و فرزندانشان در کانادا و استرالیا کیف می‌کنند.»

ماجرای دلار ۴۲۰۰ تومانی از تلخ‌ترین و عبرت‌آموزترین سیاست‌های اقتصادی در سال‌های اخیر است. اکنون و پس از حدود دو سال و نیم از اجرای این سیاست اکنون می‌توان به‌جرئت ادعا کرد دیگر هیچ‌کس از این سیاست دفاع نمی‌کند.

پیش‌تر ولی‌الله سیف رئیس کل وقت بانک مرکزی هم خویش را از این تصمیم مهم کنار کشیده بود. حسن روحانی هم در این روزها یک‌بار دیگر خود را از این سیاست مبرا کرد و گفت: «یک جلسه‌ای در ریاست جمهوری و همه اقتصادی‌های دولت و بیرون دولت تقریباً مشاورین همه حضور داشتند، آنجا گفتم اگر شما به این نتیجه رسیدید که ارز باید تک نرخی شود و همه‌تان اجماع دارید، با اینکه مخالف هستم موافقت می‌کنم اگر همه اجماع دارید، گفتند همه اجماع داریم.»

سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی امروز مانند یک بچه سرراهی است که هیچ‌کس مسئولیت آن را قبول نمی‌کند. علت آن هم واضح است چون این سیاست به شکست انجامید.

اکنون درباره سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی دو پرسش از مقامات و مسئولان قابل طرح است. نخست باید از دلیل ادامه این سیاست پرسید. از مرداد ۹۷ تاکنون ارز ۴۲۰۰ تومانی به کالاهای اساسی تعلق می‌گیرد اما عموم اقتصاددانان و فعالان بازار معتقدند تخصیص ارز ارزان‌قیمت هیچ کمکی به کاهش قیمت کالاهای اساسی نمی‌کند و مثال‌های فراوانی برای این مسئله می‌زنند.

اکنون مسئولین کشور به‌خصوص مسئولین دولتی باید به مردم توضیح دهند که چرا علی‌رغم اذعان به شکست این سیاست همچنان بر ادامه آن، هرچند صرفا برای کالاهای اساسی، تاکید دارند. هروقت این پرسش از ایشان مطرح شده گفته‌اند اگر این حمایت انجام نشود قیمت کالاهای اساسی بالا می‌رود و به معیشت مردم آسیب وارد می‌شود.

درحالی‌که ایشان تاکنون به این مسئله که ارز ۴۲۰۰ تومانی تاثیری بر پایین آمدن قیمت ندارد پاسخی نگفته‌اند. اکنون برای بسیاری از کالاهای اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص می‌یابد اما با قیمتی بالاتر از قیمت ارز بازار آزاد به دست مصرف‌کننده می‌رسد. در این دو سال بعضا دیده‌ایم قیمت یک کالا مثل گوشت بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ارزان‌تر هم شده است.

دولت باید پاسخ دهد چرا همچنان بر اعطای رانت به عده‌ای اصرار می‌ورزد.

پرسش دیگری که ناظر به سخنان ترکان است بیشتر متوجه دستگاه قضایی است. افرادی در این دو سال ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند و هیچ کالایی با آن وارد نکردند. ارقام مختلفی در این زمینه مطرح شده است.

در گزارش تفریغ بودجه سال ۹۷ عدد ۴.۸ میلیارد دلار آمده بود که رئیس بانک مرکزی آن را تایید نکرد عدد ۱.۵ میلیارد دلار را صحیح دانست. تایید همتی به این معنا بود که صرفا در سال ۹۷ عده‌ای از افراد ۱.۵ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند و هیچ کالایی وارد نکردند.

دستگاه قضایی در این زمینه مدعی شد با تعدادی از این افراد برخورد کرده و به صدور حکم قطعی منجر شده است. اما افکارعمومی در این زمنیه همچنان پرسش دارد. اولا باید مشخص شود در دو سال گذشته چه کسانی ارز دولتی دریافت کرده و تعهد خویش برای واردات را انجام نداده‌اند. ثانیا دستگاه قضایی باید به‌صورت شفاف به پرونده همه این افراد رسیدگی کند.

اما قوه قضائیه وظیفه مهم‌تری هم دارد و آن برخورد با افرادی است که ارز مورد نیاز کشور را بدون درنظر گرفتن شرایط کشور حراج کردند وبعضا به متخلفین دادند. فراموش نمی‌کنیم که در نیمه ابتدایی سال ۹۷ برخی برای دریافت دلار مسافرتی ۴۲۰۰ تومانی مردم را مجانی به سفر خارجی می‌بردند و ارز ایشان را می‌گرفتند. آیا نباید با مسببین این حراج ملی برخورد کرد؟

رهبر انقلاب در مرداد ۹۷ این خواسته از دستگاه قضایی را مطرح کردند اما تاکنون بی‌پاسخ مانده است. ایشان بیان داشتند: «ارز را یا سکّه را وقتی که به‌صورت غلط تقسیم میکنند، این دو طرف دارد: یکی آن که می‌آید این را میگیرد و مثلاً فرض کنید قاچاقچی است یا به قاچاقچی میفروشد؛ یکی آن که این را میدهد. ما همه‌اش داریم دنبال آن کسی که «میگیرد» میگردیم -مفسد اقتصادی، قاچاقچی- درحالی‌که تقصیر عمده متوجّه آن کسی است که «داد»؛ او را باید دنبال کرد.»

از قوه قضائیه انتظار می‌رود مطالبه رهبری را اجابت کنند و با مسئولینی که این سهل‌انگاری بزرگ در حوزه مسئولیت ایشان رخ داده است برخورد کنند.