ایران چرا در برجام مانده است؟

برخی اعتقاد دارند پس از اقدامات آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران اکنون زمان خروج از توافق هسته ای است، برخی دیگر چنین اعتقادی ندارند.

ایران چرا در برجام مانده است؟

به گزارش ۸دی، پس از خروج ایالات متحده از برجام در اردیبهشت سال گذشته، برخی تاکید داشته و دارند که توافقی که یکجانبه اجرا می‌شود و سودی برای جمهوری اسلامی ایران ندارد، دلیلی بر باقی ماندن بر عهد و پیمان نیست و باید برای این که به طرف مقابل پاسخ قاطعی بدهیم از این قرارداد یکطرفه، بیرون بیاییم.

دیدگاه چنین گروهی درست و بجاست، هر قراردادی دو طرف دارد و اگر یکی از طرفین با بدعهدی از اجرای تعهدات خود سر باز بزند، طرف مقابل این حق را دارد که او نیز قرارداد را اجرا نکند.

باید اندکی به قبل بازگردیم، آن زمان که منتقدین و مخالفین مذاکره با آمریکا با منطق و استدلال درست خود اصرار می‌کردند که دولت تن به مذاکره با آمریکا و امضای قرارداد با ۱+۵ ندهد.

دلیل این مخالفت روشن بود، چرا که می‌دانستند آینده چنین توافقی چه خواهد شد، نگارنده نیز در این گروه قرار دارد و اعتقاد دارد که مذاکره بر سر موضوع هسته ای ایران و تن دادن به قراردادی که نتیجه آن از پیش روشن و مشخص بود، یک اشتباه در تصمیم گیری و محاسباتی بود که دولت محترم اصرار به آن داشت.

باید پذیرفت که طرف‌های غربی توافق هسته‌ای متن یک قراردادی را به ایران ارائه دادند که نتیجه آن قرار بر این بود که چنین شود، به این مفهوم که توافق هسته‌ای به گونه‌ای تنظیم شد که آمریکا و اروپا به آسانی بتوانند از آن خارج شوند و تعهدات خود را اجرا نکنند، برجام خود وسیله‌‌ای شد تا آمریکا تهدیدات و فشارهای خود را افزایش دهد اما نه در چارچوب سازمان ملل و شورای امنیت، بلکه براساس سیاست یکجانبه گرایانه خود با همراهی اتحادیه اروپا تا بتواند جمهوری اسلامی ایران را وادار به پذیرفتن خواسته‌های دیگر خود کند.

ایراد بزرگ توافق هسته ای برای ایران در این بود که هیچ تضمینی در آن برای ایران در نظر گرفته نشده بود، به واقع طرف‌های غربی که هشدار مخالفان نسبت به بدعهدی آنها دیده می‌شد و می‌شود، در همین زمینه بود، غیر قابل اعتماد بودن آمریکا و اکنون اروپا، همواره از جمله هشدارهایی بود که منتقدین و مخالفین برجام آن را یادآور می‌شدند.

دلیل این منطق هم روشن است، آیا با خروج آمریکا از توافق هسته ای و پس از آن بدعهدی اروپا، ابزاری برای این که ایران بتواند به خاطر رفتار آنها، غرامت یا جریمه ای دریافت کند وجود دارد؟

اما آنهایی که اعتقاد به ماندن در برجام دارند دو بخش هستند، بخش نخست این اعتقاد، آن‌هایی هستند که از آمریکا و غرب واهمه دارند و ترس از آمریکا دلیل چنین اعتقادی است، این جریان از همان زمان مذاکرات هسته‌ای چنین دیدگاهی داشتند و می‌گفتند که باید تن به خواسته‌های آمریکا داد تا دشمنی‌ها و فشارهای ایالات متحده کاهش یابد. البته چنین دیدگاهی که اصرار بر مذاکره و توافق با آمریکا داشتند، اکنون دیگر بی ارزش و بی پایه است.

گروه دیگری که خواهان متعهد ماندن ایران در برجام هستند، جنس موافقت آنها با مرعوبین آمریکا تفاوت دارد. این جریان و گروه بر این اعتقاد هستند که با وجود منتقد و مخالف بودن مذاکره با آمریکا و توافق هسته‌ای، اعتقادی به خروج ایران از برجام در شرایط کنونی ندارند، این طیف می‌دانند که توافق هسته ای یک قرارداد یکطرفه است و زیان آن بیشتر از سودی است که تاکنون ایران از آن بهره ای هم نبرده است.

دلیل مخالفت این گروه با خروج ایران از برجام در این است که اعتقاد دارند با این اقدام، شرایط برای ایران دشوارتر خواهد شد، چرا که در توافق هسته‌ای این موضوع در آن قید شده که اگر ایران از برجام خارج شود و آن را نقض کند، شرایط به زمان پیش از توافق هسته ای باز می‌گردد. مهمترین وضعیتی که پس از خروج ایران از برجام حاصل خواهد شد، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و شورای امنیت است.

منطق سیاسی و محاسباتی که می‌توان برای این اقدام داشت، اجازه نمی‌دهد که ایران حداقل در شرایط کنونی که بسیاری از کشورها و افکار عمومی با جمهوری اسلامی ایران همراه شده‌اند، دست به چنین کاری بزند و بهانه را به دست آمریکا و اروپا بدهد تا میدان داری کنند.

آمریکا و اروپا در انتظار واکنش ایران به فشارها و تهدیداتی هستند که باعث شود تا جمهوری اسلامی تصمیم به خروج از برجام بگیرد. گرچه این حق ایران است تا چنین تصمیمی بگیرد، اما تبعات آن بیشتر از باقی ماندن در توافق هسته‌ای است.

آمریکا قصد دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند، چندین کشور مهم دنیا همچون چین، روسیه، ترکیه، عراق و … با این تصمیم مخالفت کرده‌اند و بر ادامه خرید نفت از ایران تاکید دارند، در چنین شرایطی خروج از برجام ناخودآگاه این کشورها را نیز مجبور خواهد کرد، تا از قوانین بین المللی تبعیت کنند.

جالبی ماجرا در این است که برخی از همان افرادی که اصرار بر مذاکره و توافق هسته ای با آمریکا داشتند، اکنون می‌گویند چرا ایران با وجود خروج آمریکا و بدعهدی اروپا در برجام باقی مانده است؟!

هم اصرار بر توافق آنها مشکوک بود و هم اصرار بر خروج ایران از برجام آنها شک برانگیز است.

به نظر می‌رسد که نظام اسلامی نیز فعلا اعتقادی به خروج از برجام ندارد، اما این تصمیم نمی‌تواند دائمی باشد و بستگی به شرایطی خواهد داشت که در آینده روشن خواهد شد.

منبع: سیاست روز

نظرات

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط پایگاه خبری تحلیلی 8دی در وبسایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد، منتشر نخواهد شد.
ناشناس
به نام خدا موضوع: درخواست خروج از برجام سلام علیکم تنها راه موفقیت ما، مقاومت در برابر دشمنان زورگو، تکیه بر توانمندی و ظرفیت های داخلی و ارتباط با کشورهای غیر مستکبر است. آمریکا و این سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان حتی اگر در مقابل چشم ما، جنگ زرگری هم راه بیاندازند باز دو روی یک سکه اند. مگر یادمان رفته که امام راحل (ره) فرمود: «آمریکا از انگلیس بدتر، انگلیس از آمریکا بدتر.» امام خامنه ای قبل از روی کار آمدن دولت ترامپ فرمودند: «برجام را ابتدائاً نقض نخواهیم کرد این را همه بدانند ... آن ها اگر پاره کردند ما آتش می زنیم.» ایشان سال گذشته، پس از خروج آمریکا از برجام در جلسه خصوصی با هیأت دولت فرمودند: «در روزنامه خواندم که ترامپ گفته که من می خواستم به ترزا مِی سفارش کنم راجع به سخت‌گیری نسبت به ایران، [امّا] او به من سفارش کرد درباره‌ی سخت‌گیری راجع به ایران! اینها این [جور] هستند دیگر. آن‌وقت تلفن می زند به آقای دکتر روحانی و اظهار ارادت و اخلاص هم به ایشان می کند. اینها را بایستی این‌جوری و با این چشم نگاه کرد؛ بدند اینها، اینها خیلی بدند. بنده یک سینه حرف دارم در زمینه‌ی اروپایی‌ها - نه به‌خاطر سیاستهای امروزشان ‌- به‌خاطر ذات خبیثی که حکومتهای اروپایی در طول این چند قرن از خودشان نشان داده‌اند؛ خیلی حرف گفتنی اینجا زیاد است، نمیخواهیم حالا وارد آن مسائل بشویم.» سپس در یک جلسه عمومی فرمودند: «حالا گفته می‌شود که برجام را می‌خواهیم با این سه کشور اروپایی ادامه بدهیم؛ من به این سه کشور هم اعتماد ندارم. من می‌گویم به اینها هم اعتماد نکنید؛ [اگر] می‌خواهید قرارداد بگذارید، ... تضمین به دست بیاورید، تضمین واقعی، تضمین عملی، والا فردا اینها هم همان کاری را خواهند کرد که آمریکا کرد، [امّا] به یک شیوه‌ی دیگر.» علیرغم تمام این نصایح متأسّفانه دولت پس از گذشت نزدیک به یازده ماه از خروج آمریکا از برجام منتظر وعده سر خرمن اروپایی ها ماند! آن هم وعده ای که از SPV به اینستکس تنزّل یافت. این در حالی بود که اروپایی ها خود اعتراف کردند، هیچگاه تحریم های آمریکا را دور نمی زنند، بلکه فقط در چارچوب آنچه ارباب آمریکایی به آن ها اجازه داده است، فقط به ایران کمک های انسان دوستانه می کنند، یعنی غذا و دارو را در برابر فروش نفت می دهند و همزمان بارها ما را تحت فشار می گذاشتند که در برابر همین وعده های ننگ آور توخالی بدون تضمین، به برجام های 2، 3، 4 و 5 ( خود تحریمی مالی FATF، موشکی، منطقه ای و حقوق بشر) بپیوندیم. بالاخره رهبر معظم انقلاب در ابتدای امسال در حرم رضوی فرمودند: « در مورد ایران، از اواسط قاجار، اروپایی‌ها به ما ضربه زدند. در جنگهای ایران و روس، انگلیس‌ها به ایران خیانت کردند؛ به عنوان واسطه وارد میدان شدند، امّا از پشت خنجر زدند. در قضیّه‌ی امتیاز تنباکو، در قضیّه‌ی امیرکبیر و رفتاری که با امیرکبیر کردند؛ فشارهای انگلیس‌ها و سفارتخانه‌های اروپایی در تهران بود که پادشاه ابله قاجار را وادار کرد خون امیرکبیر را بریزد و او را که می توانست ایران را متحوّل کند، کنار بگذارد. [همچنین] رفتار اروپایی‌ها در روی کار آوردن حکومت دیکتاتوری رضاخان، رفتار اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در ساقط کردن دولت مصدّق، رفتار آنها در قضایای گوناگون اقتصادی و سیاسی و امنیّتی ما و رفتار آنها در قضیّه‌ی جنگ تحمیلی و بعد هم رفتار آنها در قضیّه‌ی تحریم؛ اینها را ما نباید از یاد ببریم. غربی‌ها با ما همیشه همین جور رفتار کرده‌اند؛ نمیتوانیم به آنها هیچ امیدی داشته باشیم. در همین قضیّه‌ی اخیر، در قضیّه‌ی برجام، وظیفه‌ی اروپایی‌ها چه بود؟ خب یک قرارداد هفت‌جانبه‌ای بسته شده بود -شش کشور و ایران این طرف؛ هفت کشور- یک طرف که آمریکا است خارج شد؛ وظیفه‌ی طرفهای دیگر چه بود؟ وظیفه‌ی اروپایی‌ها این بود که می‌ایستادند در مقابل آمریکا، میگفتند ما به تعهّد خودمان پایبندیم؛ تعهّد آنها این بود که تحریمها به طور کلّی برداشته بشود؛ باید محکم می‌ایستادند، [امّا] با بهانه‌های مختلف نَایستادند. علاوه بر اینکه در مقابل آمریکا نَایستادند، خودشان هم در عین اینکه مدام به ما تأکید کردند و می کنند که «نبادا از برجام خارج بشوید»، عملاً از برجام خارج شده‌اند؛ یعنی حتّی تحریمهای جدیدی را علیه ایران به وجود آورده‌اند. این رفتار اروپایی‌ها است؛ از اینها می شود توقّع داشت؟ این کانال مالی‌ای هم که اخیراً مدام گفته میشود یک کانال مالی درست کرده‌اند، این به شوخی شبیه‌تر است؛ البتّه شوخی تلخی است. این هیچ معنی‌ای ندارد؛ آن چیزی که وظیفه‌ی آنها است با آنچه آنها دارند مطرح میکنند زمین تا آسمان فرق میکند. در آخرین مسئله‌ی بین‌المللی ما، باز اروپایی‌ها مثل گذشته از پشت خنجر زدند، به ما خیانت کردند. از اینها توقّع نمی شود داشت؛ هیچ توقّعی نمی شود داشت.» در واقع این به اصطلاح کانال اینستکس، دامی برای بلوکه کردن درآمدهای ارزی کشور، جهت افزایش فشار بیشتر بر ماست. لذا لازم است علاوه بر رد اینستکس، صادرات و واردات خود را با هر پول دیگری غیر از دلار آمریکا و در قالب پیمان های دو جانبه با کشورهای غیر مستکبر غربی انجام داده؛ و در یک اقدام انقلابی از برجام خارج شویم؛ ضمن آن که از تصویب لوایح استعماری پالرمو و CFT ممانعت به عمل آورده و اجرای الزامات FATF را خاتمه دهیم.
در حاشیه