به گزارش هشت دی، دهم آبان ماه ۱۳۰۲ شمسی، سفارت روسیه به برخورد حاکم آستارا با نماینده کشتیرانی اعتراض کرد. سفارت روسیه در تهران در یادداشتی به وزارت امور خارجه از برخورد عباسخان حاکم نظامی آستارا نسبت به نماینده اداره کشتیرانی اعتراض کرد. عباسخان به دلیل ممانعت نماینده اداره یاد شده از خروج دو بسته پستی به دلیل عدم پرداخت کرایه آن، وی را تهدید به مجازات با ضربات شلاق کرده، ناسزا به او گفته است. سفارت مسکو خواستار تنبیه حاکم شد و این که «در آینده نسبت به دولت روسیه مؤدب باشند.» در انتها آمده است هر وقت کرایه محموله پستی پرداخت شود، تحویل میگردد.(۱)

دهم آبان ماه ۱۳۰۲ شمسی، تجهیزات نظامی روسیه در انزلی به ایران اهدا شد. امروز یادداشتی از طرف وزیر جنگ با طلیعه «فدایت شوم» به وزیرمختار روسیه شوروی نوشته شد و از «دو هزار قبضه تفنگ و یک میلیون فشنگی که از طرف دولت محترم متبوعه آن جناب مستطاب لطف شده» تشکر کرد. رضاخان در ادامه درخواست کرد: «اسلحه و فشنگهای مزبور در انزلی تحویل یاور غلامحسینخان مأمور حمل اسلحه» شود.(۲)

دهم آبان ماه ۱۳۰۴ شمسی، عامل وزارت جنگ در گیلان برای انتخابات مجلس مؤسسان در گیلان در صدد تدارک شرایط برای رضاخان بر آمد. چایچی، عامل اعزامی وزارت جنگ به گیلان، با ارسال تلگرامی به حاجی رحیم آقا قزوینی نوشت که خبر الغای سلطنت قاجار در گیلان موجب خوشحالی اهالی گردید؛ در حال تهیه جشن هستند. «خواهشمندم زمینه مرکز را در خصوص مجلس مؤسسان اطلاع دهید تا این جا نیز افکار با همان ترتیب حاضر شود.»(۳) امیراصلان خواجه نوری، حاکم گیلان، نیز به وزارت داخله خبر داد که به مناسبت این قدم بزرگی که برای «عظمت و ابهت مملکت باستانی برداشته شده، در رشت و تمام نقاط گیلان تزیین و چراغانی مفصل و باشکوهی به عمل آمده است.»(۴) وی در تلگرام دیگری از خدمات چایچی تقدیر کرد و خطاب به رضاخان نوشت که «لازم می‌دانم خدمات صادقانه یک نفر از فداییان را به سمع مبارک برسانم. او چایچی است.»(۵)

دهم آبان ماه ۱۳۵۹ شمسی، اولین شهید آستانه اشرفیه در دفاع مقدس تقدیم انقلاب شد. شهید «جواد زرجام» اولین شهید آستانه بود که در جنگ تحمیلی به شهادت رسید(۶).

دهم آبان ماه ۱۳۶۱ شمسی، سردار شهید «علیجان بی نیاز» فرمانده‌ی گردان حضرت زهرا(س) در عملیات محرم در منطقه عملیاتی موسیان به شهادت رسید(۷). علیجان بی نیاز متولد پنجم اسفند ماه ۱۳۳۵ در روستای دلیجان اشکورات رودسر بود.

دهم آبان ماه ۱۳۶۱ شمسی، سیدخضر صفوی، برادر امام جمعه‌ی وقت ماسال در روستای میرمحله‌ی ماسال و در کنار منزل مسکونی خود به دست منافقین ترور شد و به شهادت رسید(۸).

دهم آبان ماه ۱۳۶۱ شمسی، سردار شهید حمید رجبی‌مقدم از رزمندگان شهرستان انزلی در عملیات محرم در منطقه عین الخوش به شهادت رسید. وی متولد ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۳۷ در کهنه بازار انزلی بود.

دهم آبان ماه ۱۳۶۲ شمسی، محمد کریمی اهل روستای شیرمحله‌ی کلاچای و از نیروهای ناحیه ژاندرمری کردستان در مریوان به شهادت رسید.

دهم آبان ماه ۱۳۶۷ شمسی، شهید ابوالقاسم محمدی صیاد از رزمندگان شهرستان انزلی در اشنویه به شهادت رسید. وی متولد ۲۷ فروردین ماه ۱۳۲۵ بود که از طریق بسیج بصورت داوطلبانه به مناطق عملیاتی اعزام شد.

دهم آبان ماه ۱۳۶۸ شمسی، فرمانده اطلاعات و عملیات تیپ ۲ لشکر ۱۶ قدس گیلان سردار شهید سیدمظفر علوی به شهادت رسید. شهید سید مظفر علوی در آبان سال ۱۳۴۴ در بخش لشت‌نشا از توابع شهرستان رشت دیده به جهان گشود. شهید علوی، پس از انقلاب اسلامی به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آمده بود(۹).

…

پی نوشت:

۱- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ معاصر ایران، جلد سوم؛ ص ۴۱۰؛ اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، س ١٣٠٢، پ ٣١، ص ٣٩.

۲-  فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ معاصر ایران، جلد سوم؛ ص ۴۱۰؛ اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، س ١٣٠٢، پ ٨۵، ص ١۵. اهدای این محموله نظامی از طرف روسیه را میتوان در راستای توافقات سیاسی رضاخان با دولت روسیه ارزیابی کرد. قطعاً یک بخش از این توافقات رضایت روسیه به ریاست‌الوزرائی رضاخان بوده است. و نیز از طرف رضاخان ورود افرادی چون سلیمانمیرزا به کابینه، و دادن امتیازات سیاسی دیگر به آن کشور پیش آمد که در میان خبرهای آتی از آن باخبر خواهید شد.

۳- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ معاصر ایران؛ جلد ۵، ص ۴۰۱؛ اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، س، س ١٣٠۴، پ ١١، ص ۴٩.

۶- رنگ ایمان؛ مجله روایت هشتم، شمـ ۱۴، ص ۴۱

۷- رنگ ایمان؛ موسسه مطالعات مبارزان انقلاب اسلامی گیلان

۸- سالنامه‌ی الاله پشته

۹- وبلاگ باب الحوایج