به گزارش هشت دی، از زمان ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در بهمن ماه ۹۲ و تاکنون دولتمردان و مسئولان همواره از اقتصاد مقاومتی به عنوان واژه‌ای در سخنرانی‌ها و نشست‌ها استفاده کردند و البته در سال جاری با اظهارات اخیر نوبخت معاون ریاست جمهوری مبنی بر حمایت از تولید نشانه‌هایی از اقتصاد مقاومتی در عمل دیده می‌شود با این حال نگاهی به عملکرد دولت از زمان ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بیانگر آن است که تلاش تیم اقتصادی و رسانه‌ای دولت بر گفتمان‌سازی موازی در حوزه اقتصاد استوار شده است که اگر سهوی بوده باید از آن اجتناب کرد و اگر عمدی بوده باید بازخواست و پیگیری شود.

در سال ۹۳ به جای اقتصاد مقاومتی بسته اول خروج از رکود ارائه شد که در این بسته قرار بود نیروی پیشران توجه به تولید با رویکرد بازارهای خارجی و تقاضای خارجی باشد اما در عمل این اتفاق نیفتاد. سال ۹۴ بدون ارائه گزارشی از موفقیت بسته اول اقتصاد و آثار مثبت برجام به اتمام رسید و در عین حال گفتمان جدیدی در اقتصاد به موازات اقتصاد مقاومتی ایجاد شد که به بسته دوم خروج از رکود معروف شد. در سال ۹۴  دولت با تغییر و گردشی ۱۸۰ درجه‌ای متوجه شد که باید تحریک تقاضا را در داخل دنبال کند و توجه به تقاضای خارجی بدون توجه به مشکلات داخلی اقتصاد مؤثر نخواهد بود. از این رو بسته دوم خروج از رکود را با عملیات رسانه‌ای پر قدرت و با حضور سه تن از اعضای هیئت دولت (رئیس کل بانک مرکزی، ‌معاون طرح و برنامه ریاست جمهوری و وزیر اقتصاد و دارایی) آغاز کرد که حاصل آن اجرای نیمی از وعده‌ها و تنها نجات خودروسازها از دست حدود ۱۱۰ هزار خودرو دپو شده در انبارها بود؛ طرحی که هنوز آثار تورمی آن نمود پیدا نکرده و با توجه به افزایش نقدینگی در آینده آثار منفی خود را نشان خواهد داد.

در سال ۹۴ همچنین همه چیز اقتصاد به برجام گره خورد تا اقتصاد مقاومتی مظلومانه همچنان در حاشیه و سخنرانی‌ها مطرح باشد. گفتمان موازی سوم توجه به برجام به عنوان راه نجات مسائل اقتصادی مطرح شد و تبلیغات همه‌جانبه دولت و رسانه‌های همسو نیز به عنوان گفتمان دیگری در حوزه اقتصاد مطرح بود و باعث شد تا نه فقط توقع مردم از عملکرد دولت در این حوزه و آثار آن در اقتصاد بیشتر شود بلکه مسائلی چون سوئیفت و مبادلات اقتصادی به عنوان دغدغه‌های مردم مطرح شود  و آن را به عنوان یک گره‌گشای اقتصادی فرض کنند. با این حال مشکلات ارتباطی خارج به رغم بر‌قراری ارتباط با سوئیفت چون نمودی در حل مشکلات بخش تولید و اقتصاد نداشت همچنان مورد اعتراض قرار گرفت. کار به جایی رسید که دولتمردان در آخر سال ۹۴ صحبت از برجام ۲و۳ در اقتصاد کردند و بخش تبلیغاتی و سیاسی دولت در تلاش خود حتی برای بردن برجام به کتاب‌های درسی و زنگ برجام  اقدام کرد. این در حالی بود که بخش منطقی و کارشناس اقتصادی در دولت همواره بر لزوم اتحاد و استفاده از همه ظرفیت‌های اقتصادی برای خروج از رکود و حل معضلات اقتصادی تأکید می‌کرد ولی بخش سیاسی جریان دولت همچنان به موازی‌سازی گفتمان برای اقتصاد تأکید داشت.

سال جدید با سخنرانی مقام معظم رهبری و انتخاب شعار دقیق و هوشمندانه اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل و نهیب بر برجام‌سازان سریالی از همه مردم و نهادها و دولت خواستند تا در توصیه‌های ۱۰ گانه به سوی حل معضلات اقتصادی ذیل یک فصل مشترک به نام اقتصاد مقاومتی اقدام کنند و راه را حداقل برای گفتمان‌سازی موازی با شیوه قبلی بستند. به این ترتیب با اولویت‌های دهگانه اکنون اگر قرار است اقتصاد بر روی ریل منطقی و درست بیفتد باید همه بازیگران اقتصادی و در رأس آنها دولت برنامه‌های اجرایی خود را بر اساس سند بالا‌دستی اقتصاد مقاومتی طراحی کند و سایر بازیگران را از مردم و نهادهای مختلف با خود همراه کند وگرنه اگر قرار باشد هر سازمان و نهاد یا هر وزارتخانه و دستگاهی کار خود را ادامه دهد و به آن یک برچسب اقتصاد مقاومتی بزند و همچنان مانع گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی شویم اقتصاد همان مسیری را می‌رود که طی سال‌های اخیر رفته است.

  لباس اقتصاد مقاومتی
در این باره مجید‌رضا حریری نایب رئیس اتاق ایران و چین می‌گوید: ‌در اقتصاد دو نگاه متفاوت به اقتصاد وجود دارد که یکی برون‌نگر محض است و بیشترین سهم را در اقتصاد مقاومتی به تعاملات خارجی و بین‌المللی می‌دهد و دیگری برون‌نگر محض است که معتقد است توجه به داشته‌های موجود کافی است.
حریری پیشنهاد می‌دهد: اگر قرائت‌ها از اقتصاد مقاومتی متفاوت است یا تضارب آرایی وجود دارد باید در یک محیط کاملاً علمی بحث و به نقاط مشترکی رسید و اجرای آن نقاط مشترک را در قالب خواستی همگانی مطرح و اجرا کرد.

وی با بیان اینکه می‌توان الگوی کرسی‌های آزاد‌اندیشی درباره اقتصاد مقاومتی برپا کرد و به سرعت به ادبیات مشترک رسید و آن را عملی کرد، افزود: ‌این ادبیات مشترک باید در محلی انجام شود که همه دستگاه‌های مختلف اهم از دولتی و عمومی و… را موظف و مقید به اجرای آن کند وگرنه در هر اداره و نهادی از بعد از عید پلاکاردی از اقتصاد مقاومتی نصب شده وکارهای قبلی خود را انجام می‌دهیم بی‌آن که تغییری در اقتصاد را شاهد باشیم.

حریری با تأکید بر اینکه باید از پوشاندن لباس اقتصاد مقاومتی به تن مطامع و نظرات خود پرهیز کنیم، ‌گفـت: تا مشکلات تولید داخل حل نشود نمی‌توان برای ورود سرمایه‌های خارجی و تکنولوژی امید داشت و در عین حال اگر تولید داخلی داشته باشیم ولی بازاری برای مصرف نباشد هم ناکارآمد است لذا سیاسیون باید دعواهای خود را در زمین سیاسی دنبال کنند و بحث اقتصاد ملی را به عنوان یک کل بررسی کرده به یک ادبیات مشترک در اقتصاد مقاومتی و بر اساس اولویت‌های مطرح شده از سوی رهبری برسیم.

وی با بیان شاخص‌های مطرح شده درباره «کاهش وابستگی بودجه به نفت»، «مصرف بهینه بودجه عمومی»، «حجم صادرات غیرنفتی» و «ثبات اقتصاد کلان» و «رشد اقتصاد دانش‌بنیان» و «امنیت کالاهای اساسی» در اقتصاد ایران افزود: هیچ کس نیست که با این موارد مخالف باشد اما در عمل اراده کافی و به دنبال آن برنامه‌ریزی همه جانبه در تحقق یکی از موارد آن نیز وجود ندارد.

منبع: جوان