به گزارش هشت‌دی امروز پنجم شهریور است روزی که در تقویم به‌روز کشتی نام‌گذاری شده است به همین منظور سعی کردیم به یکی از آیین‌های بومی محلی استان گیلان یعنی کشتی گیله‌مردی بپردازیم.

کشتی گیله‌مردی یکی از ورزش‌ها و آیین‌های بومی مردم گیلان و غرب مازندران است که جایگاه مهم و قابل احترامی در میان اهالی این خطه دارد. از قدیم این‌گونه بوده که چند روز مانده به برگزاری مسابقه با سازونقاره به دوست‌داران این ورزش بومی اطلاع می‌دادند تا پهلوانان و کسانی که مایل بودند در این مسابقه شرکت کنند.

نکته جالب جایزه‌ای بود که بر قهرمان این مسابقات تعیین می‌شد که عمدتاً سعی می‌کردند جایزه تعیین شده یکی از حیوان‌های اهلی مثل گاو و گوسفند باشد؛ اما عمدتاً گاو نر که در زمان محلی به آن ورزا می‌گفتند تعیین می‌شد.

 نحوه به میدان آمدن کشتی‌گیران

 کشتی‌گیران گیله‌مرد غالباً به‌صورت گروهی وارد میدان می‌شوند و شلواری که لاسپاره نام دارد می‌پوشند که نشانه آمادگی‌شان برای گرفتن کشتی و نوعی حریف طلبیدن بود و معمولاً هر گروهی یک بزرگ‌تر یا میاندار دارد که آماده برگزاری آیین نیایش می‌شوند.

 در ابتدا فرد میدان‌دار رو به جنوب (قبله) می‌پرد تا آمادگی جسمانی خود را نشان دهد و سعی می‌کند پاها را به دست‌ها نزدیک کند.

 سپس به ترتیب همه گروه این کار را انجام می‌دهند و دوباره نظم گرفته و رو به شرق (مرقد امام رضا (ع)) می‌پرند و ادای احترام می‌کنند.

 در مرحله آخر نیایش میدان‌دار با کسب اجازه از مسئول برگزاری مسابقات، رخصت طلبیده و با گروهش به یک قسمت از اطراف میدان کشتی رفته و می‌نشیند.

 در اهمیت نیایش همین بس که همه کشتی‌گیران، حتی سر پهلوان باید این مرحله را بگذرانند. هر کشتی‌گیری هماورد خود را با زدن دو کف دست در جلوی کشتی‌گیر دیگر به مبارزه دعوت می‌کند.

 فنون کشتی گیله‌مردی

سیبیل توکی، پسا لنگ، تک موشت، سر جیگیر، سرفوشان، دس به لنگ، دس به چکره، ران پوشی. برنده به کسی گفته می‌شود که به‌غیراز کف پاها کلیه اعضای بدنش نباید با زمین ارتباط برقرار کند.

 پهلوان یا همان گیله‌مرد کشتی‌گیر در میان مردم جایگاه ممتازی دارد به‌طوری که به‌عنوان یک ریش‌سفید مورد پذیرش عامه هستند و در امور طرف مشورت قرار می‌گیرند.

از جمله پهلوانان سال‌های نزدیک این رشته می‌توان به پهلوان شاپور معینی، پهلوان فردین معصومی، مرحوم اسماعیل امانی،  پهلوان شاه‌منصوری، پهلوان بیابانی، پهلوان یعقوب روستا و… نام برد که هر کدام از این افراد خود وزنه‌ای تأثیرگذار در شهر و دیار خود هستند اما کمتر کسی است که پهلوان مرحوم یحیی سقراطی را نشناسد و جزو چهره‌های دوست‌داشتنی میادین ورزشی بود به‌طوری که تا سن ۹۰ سالگی هم در میادین حضور پیدا می‌کرد و باعث شور هیجان حاضرین می‌شد.

انتهای خبر/