به گزارش هشت‌دی آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در گیلان از سابقه و پیشینه دیرینی برخوردار است. آیین‌هایی که گرچه شاید خیلی از آن‌ها فقط در خاطر موسفیدان گیلانی رخت بر بسته باشد اما تاریخ گیلان گواه بر آنان است؛ در این میان رسم و رسومی مانند نظافت و خانه تکانی، خرید لوازم چای خوری، سفید کردن ظروف مسی. تهیه مایحتاج ماه رمضان، مراسم آشتی کنان، تشخیص و اعلام وقت سحر با بانگ خروس و ستارگان را می‌توان بخشی از آیین ورود به ماه پرفیض رمضان دانست.

خوش‌یمنی خروس سفید سحرخوان

در گذشته به علت عدم امکانات سمعی و بصری، خروس از بهترین عوامل تنظیم کننده وقت در تمامی موارد بالاخص در ماه مبارک رمضان جهت بیدارشدن سحری برای مردم این خطه بود.

سال های نه خیلی دور، مردم گیلان برای فهمیدن وقت سحر، گوش به زنگ صدای خروس سفید بودند. اولین بانگ خروس، گیلانی‌ها را از نرمی لحاف و تشک جدا می‌کرد، با دومین آوای خروس غذا گرم می‌کردند و سومین صدای خروس که بلند می‌شد دیگر وفت خوردن سحری بود و باید زودتر بساط سحری را جمع می‌کردند؛ خروس سفید در گیلان مثل ایران باستان، خوش یمن بوده است.

آشتی‌کنان از آداب استقبال ماه مبارک رمضان در گیلان

مراسم آشتی‌کنان از آداب استقبال ماه مبارک رمضان در گیلان بود اگرچه هنوز هم این رسم در برخی نقاط گیلان به چشم می‌خورد ولی در گذشته این آیین تقریبا در همه شهرها و روستاها وجود داشت و تشریفات آن بسیار ساده بود. اگر دو نفر از یکدیگر ناراحتی و کدورتی داشتند یک ریش سفید و بزرگتر، با پا درمیانی، در مراسم ساده‌ای که درخانه خود برپا می‌داشت آن دو را بدون اطلاع یکدیگر دعوت می‌کرد و پس از نصیحت کردن، آنها را باهم آشتی می‌داد.

سنت دعوت از یک روحانی در شب‌های ماه رمضان

یکی از آئین های سنتی ماه رمضان در گیلان، سنت دعوت از یک روحانی است. اهالی روستاها از هیأت امنای مساجد می‌خواهند که برای سی روز ماه مبارک، یک روحانی مهمان روستایشان باشد. قبل از اینکه آقای طلبه بیاید و مهمان شود، روستاییان به فکر اسکان او هستند و مکانی را برای اسکان روحانی که گاه با همسرش در روستا حاضر می‌شود انتخاب می‌کنند این در حالی است که معمولا همسر روحانی نیز با خانم‌های اهل روستا تعامل داشته و در پی این معاشرت‌ها بازگویی احکام دین شکل می‌گیرد.

سنت عشرخوانی بانوان گیلانی

اگرچه سنت خواندن یک جزء قرآن که به عشرخوانی معروف است اکنون در مساجد گیلان با حضور زنان و مردان نمازگزار برگزار می‌شود اما بانوان گیلانی این رسم دیرین را همه ساله در محله‌های مختلف مخصوصاً محله‌های قدیمی به جا می‌آوردند به گونه‌ای که در برخی محلات با حضور در منزل بزرگ یا سادات محل مراسم عشرخوانی برگزار می‌شد و هم اکنون نیز در برخی نقاط برگزار می‌شود؛ مراسم عشرخوانی که تمام می‌شود، خانم‌ها راه می‌افتند به سمت خانه و بساط افطاری را آماده می کنند.

شیرینی های گیلان در ماه رمضان

زولبیا و بامیه اگرچه در سراسر ایران پای ثابت سفره افطاری است اما گیلانی ها رشته خشکار را اصلی ترین شیرینی ماه رمضان می دانند؛ شیرینی که طعم و مزه اش از گیلان فراتر رفته و زبانزد خاص و عام است.