موسی کاظمی در گفتگو با خبرنگار هشت دی درباره‌ی ریشه اغتشاشات اخیر با تأکید بر اینکه مسائل و پدیده‌های اجتماعی به صورت دفعی به وجود نمی‌آیند اظهار داشت: اعتراضات و اغتشاشات اخیر در یک بستر از قبل فراهم شده ایجاد شد و این اغتشاشات و اعتراضات به صورت آنی و دفعی ایجاد نشده است که به صورت دفعی بتوان آن را کنترل کرد.

وی افزود: مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مختلفی در بحث رساندن جامعه به وضعیت موجود نقش داشته است اما دلیل عمده اغتشاشات اخیر به شکاف بین‌نسلی بر می‌گردد که اکنون در حال تبدیل شدن به گسل‌های نسلی است.

این فعال سیاسی با بیان اینکه بعد از کرونا، فضای مجازی به صورت رسمی وارد خانواده‌ها شد گفت: ما با خرید گوشی، تبلت و لب تاب برای دانش‌آموزان، آن‌ها را وارد یک فضای ناشناخته کردیم و رسمیت بخشیدن به فضای مجازی برای افراد مرتبط با آن نوعی حق ایجاد کرد درحالی‌که فضای مجازی ادبیات و فرهنگ خودش را می‌طلبید و فضای مجازی ظرفی بود که در آن مظروف دیگری ریخته شده بود.

کاظمی ادامه داد: حوادث اخیر باعث پیوند خوردن این نسل خاص به یکدیگر و ایجاد گسل نسلی عمیق‌تر در جامعه و شکاف بین‌نسلی عمیق‌تر شد. این شکاف‌های ایجاد شده مسبوق به سابقه است. قبل از این، نسل سوم انقلاب تصور می‌کرد نسلی که انقلاب کرد توانایی تحلیل مسائل نسل سوم را ندارد و برای خودش عنوان نسل سوخته را به کار برد.

این فعال سیاسی ادامه داد: دهه نودی‌ها و دهه هشتادی‌ها به مراتب بیشتر دچار مسئله شکاف نسلی شده‌اند و آنها چیزی را برای مستمسک قرار دادن ندارند و علاوه بر این یک مبنای مشترک هم برای گفتمان ندارند و گفتمانی را دارند که برای هیچ‌کدام از نسل‌های قبلی قابل فهم نیست. این عوامل به همراه بی‌تدبیری‌های حوزه آموزش باعث ضربه خوردن ما در جنگ شناختی شد.

جنگ شناختی جنگ روایت ها نیست بلکه جنگ قرائت ها است

کاظمی افزود: برخی جنگ شناختی را با جنگ نرم اشتباه می‌گیرند درحالی‌که در جنگ نرم درگیر روایت‌های متعدد هستیم درحالی‌که در جنگ شناختی درگیر تفسیرهای دیگر هستید و با همان داده‌ها یافته‌هایی را به دست می‌آورند که دشمن می‌خواهد. در نتیجه جنگ روایت‌ها نیست بلکه جنگ قرائت‌ها است.

وی درباره راهکار جریان‌های معتقد به نظام برای کاهش هزینه اغتشاشات نیز گفت: در ماجرای کرونا حرکت‌های جهادی به سطح وسیعی رسید و بدنه اجتماعی جریان مؤمن و وفادار به انقلاب وارد این فضا شدند که شامل حرکت‌های جهت و کمک به مردم در حوزه درمان و نیازمندان بود. یعنی این حرکت عامل تبدیل تهدید به فرصت بود. الان هم تهدیدی به وجود آمده است و من فکر می‌کنم جریان معتقد به نظام از این تهدید استفاده می‌کنند و فرصت و راه جدیدی برای خودشان باز می‌کنند.

فرصت خوبی برای احیای اسلام اخلاقی است

این تحلیل‌گر مسائل سیاسی، با بیان اینکه شرایط برگشت به گفتمان بین‌نسلی و بین قومیتی و بین تفکری باید احیا شود تأکید کرد: دوستان مؤمن به انقلاب باید جدی به پای کار بیایند. آسیب‌ها اکنون مشخص شده است از جمله اینکه ما تاکنون تأکید می‌کردیم محتوای آموزشی کاملاً کارشناسی شده است اما هیچ‌وقت دقت نکردیم که کدام استاد حاذق قرار است این محتوا را در اختیار بچه‌ها قرار دهد. بدون این محتواها هم یک استاد می‌توانست دست کسی را بگیرد و او را به سرمنزل مقصود برساند. تأکید بر استاد در حوزه اخلاق هم به همین دلیل است. ای‌کاش تأکیدی که در حوزه محتواها بر اسلام فقاهتی بود بر اسلام اخلاقی می‌شد. این فرصت خوبی است که ما اسلام اخلاقی را احیا کنیم و پارازیت‌هایی که مانع از رفتار و تعامل دوگانه‌ی جامعه با یکدیگر می‌شود و باعث ایجاد دوقطبی می‌شود را از سر بگیریم و اسلام اخلاقی را احیا کنیم و برای مسائل مهم‌تر مثل بازتولید ارزش‌های انقلاب و ایجاد دانشنامه گفتمانی وارد عمل شویم و به جای انفعال در فضای مجازی حمله پیش‌دستانه انجام دهیم و از اقناع مردم هم بهره بگیریم.

کاظمی تأکید کرد: در جنگ شناختی هدف اقناع است و این اتفاق شدنی است چرا که دسترسی ما به نسل جدید بیشتر از دسترسی دشمن به این نسل است و ما باید از این سطح دسترسی استفاده کنیم و آن حمله پیش‌دستانه را برای ایجاد یک معرفت عمیق اجرایی کنیم.

وی افزود: دوستان باید فضا را به خوبی بشناسند و مثل متخصص ابتدا باید کار تشخیصی انجام دهیم. اگر درد را درست تشخیص ندهیم نسخه اشتباه خواهیم نوشت. پس ابتدا باید به سمت تشخیص برویم و سپس گره‌ها را یکی پس از دیگری باز کنیم. سرعت تغییرات اجتماعی در دنیا بسیار زیاد شده است و مختص ایران نیست و آینده برای کسی است که بتوانند در این تغییرات، فکر بهتری ارائه کنند. ما به لحاظ غنای معنوی سرشار و غنی هستیم اما زبان انتقال این معنا و دارایی را به نسل جدید نمی‌دانیم. این زبان باید زبان روز باشد. در جنگ تمدنی ما باید در پازل حرکت دشمن حرکت خودمان را تعریف کنیم. یعنی باید بتوانیم ناظر به برنامه آن‌ها برنامه داشته باشیم.

زبان ارتباط با نسل جدید نیازمند تمرین و تدریس است

این فعال سیاسی در پایان اظهار داشت: زبان نسل جدید و شیوه‌های انتقال از راه‌های مختلف در حوزه مجازی و آموزشی نیازمند تمرین و تدریس است. این معنا را باید به کمک یک دیالوگ خاص که می‌تواند تصویر یا نوشته و یا معماری شهری و … باشد انتقال دهیم. فطرت انسانی از عالم معنا دور نیست و می‌توان این کار را انجام داد.