به گزارش ۸دی، بخش عمارلو در استان گیلان، در نیمه خاوری شهرستان رودبار، جهت شمالی شهر لوشان، قرار دارد. مرکز بخش عمارلو، شهر جیرنده، و این بخش دارای دو دهستان جیرنده و دهستان کلیشم است.

برخی این نام را برگرفته از نام قوم آمارد می‌دانند که زمانی از سفیدرود تا رود آمل ساکن بوده‌اند و پایه‌گذار تمدن کهن مارلیک بوده‌اند. هم چون این گفته می‌شود نام عمارلو برگرفته از نام یکی از اقوام کرمانج زبان است که حدود ۳۰۰ سال پیش توسط نادرشاه افشار به منطقه برای دفاع از ایران در برابر قوای روسیه تزاری کوچانده شدند. ایشان نیز با ورود به منطقه نام آن را به عمارلو تغییر دادند که کم و بیش همین شهرستان رودبار کنونی است. این منطقه پیش تر گستره وسیع تری داشت به طوری که حتی در زمان ابراهیم خان عمارلو تنکابن را نیز شامل می‌شد.

بخش عَمارلو در شهرستان رودبار، استان گیلان، شمال ایران^، جای دارد. این بخش از جمله چهار بخش شهرستان رودبار، با مرکزیت شهر جیرنده (جیریندیه) است.

• بخش عمارلو دارای دو دهستان است و یک شهر:
  • دهستان جیرنده (فاراب)
  • دهستان کلیشم

شهر: جیرنده (جیریندیه)

پیشینه تقسیمات کشوری منطقه عمارلو

بخش عمارلو درگذشته دهستان‌های پیرکوه، و خورگام را نیز در بر می‌گرفت؛ اما اکنون، دهستان پیرکوه به بخش دیلمان در شهرستان سیاهکل پیوند زده شده است و دهستان خورگام نیز با نام بخش خورگام از بخش عمارلو جدا شده است.

جغرافیای طبیعی

ییلاق‌های عمارلو

ییلاق‌های عمارلو با ارتفاعی بیش از ۲۲۰۰ متر از سطح آب‌های آزاد دارای آب و هوای کوهستانی می‌باشند. نکته قابل توجه دربارهٔ آب و هوای منطقه عمارلو به ویژه ییلاق‌های آن سبز و خرم ولی شرجی نبودن منطقه‌است که این منطقه و ییلاق‌هایش را در استان گیلان متمایز می‌کند.

از جمله بخش های شهرستان رودبار استان گیلان می باشد

جغرافیای طبیعی:

منطقه ای کوهستانی با آب و هوای معتدل کوهستانی است. در ارتفاعی حدود ۱۸۰۰ متری از سطح آب های آزاد واقع است.

 جغرافیای انسانی:

 همواره مسکونی بوده است. امروزه در این منطقه اقوام تات و کرد کورمانج در کنار یکدیگر زندگی می کنند. اقوام تات ساکنان نخستین و کرد ها ی کرمانج  مهاجر اند.

 جغرافیای زبانی:

 مردم بومی منطقه به گویش تاتی سخن می گفته اند و مهاجران کرد به گویش کرمانجی. مرکز تات نشینان جیریندیه (جیرنده) بوده است و می باشد.

 جغرافیای مذهبی:

 پیش از ورود اسلام به ایران و حتی مدت ها پس از ورود آن کیش مهرپرستی داشته اند که آثاری همچون جام زرین عمارلو و بناهایی با نام کوله سر گواه این موضوع است. سپس مذهب زیدیه در این منطقه گسترش یافت و زمانی نیز قلعه های آن از جمله پایگاه های اسماعیلیه بوده است. اما امروزه اکثر آنها جعفری مذهبند.

 جغرافیای تاریخی:

 وسیع ترین گستره عمارلو در زمان افشاریه بوده است که تا کرانه های دریای قزوین کشیده شده بود و منطقه تنکابن و طارم را نیز در بر می گرفت.

 نام عمارلو:

 نام عمارلو برگرفته از نام یکی از اقوام کرد است که حدود ۳۰۰ سال پیش توسط نادرشاه افشار به منطقه خورگام  برای دفاع از ایران در برابر قوای روس کوچانده شدند. ایشان نیز با ورود به منطقه نام آن را به عمارلو تغییر دادند که کم و بیش همین شهرستان رودبار کنونی است. این منطقه پیش تر گستره وسیع تری داشت به طوری که حتی در زمان ابراهیم خان عمارلو تنکابن را نیز شامل می شد. (داستان این لشکرکشی نیز در همین متن آمده است.) پس از انقلاب دهستان خورگام با نام بخش خورگام و با مرکزیت دِه بره سر از عمارلو منفک شد. برخی نیز این نام را برگرفته از نام قوم آمارد حدس می زنند که زمانی از سفیدرود تا رود آمل ساکن بوده اند و پایه گزار تمدن کهن مارلیک بوده اند.

 شجره نامه ایلخانان عمارلو:

 خان‌های عمارلو در واقع فرزندان فردی به نام ولی خان شمرده می‌شوند. این فرد دارای ۶ فرزند به نام‌های مهراب خان، نوروز خان، شریف خان، آدینه خان، حیدر خان (حیدر بیگ) و قربانعلی خان بوده‌است. برخی محمد خان را نیز از جمله فرزندان وی می‌دانند اما در این باره اختلاف وجود دارد و محمد خان و فرزندانش را صرفا از جمله سپاهیان ولی خان می‌دانند.

 خان های کنونی عمارلو از دو خانواده بزرگ زند و مهرابی می‌باشند. ایشان از نوادگان غلامعلی خان بزرگ می‌باشند. غلامعلی خان نیز فرزند مهراب خان بزرگ و نواده ولی خان بزرگ است. همسر غلامعلی خان آقازاده خانم زند نواده کریمخان زند وکیل الرعایا بوده‌است. هنوز هم سالخوردگان منطقه داستان هایی از بزرگ منشی ها و نیکویی های این بانوی بزرگوار به خاطر دارند و از او به نیکی یاد می‌کنند. حاصل این ازدواج فرزندی به نام های غلامرضا خان، تقی خان، اسدالله خان، همایون خانم و خانم بوده‌اند. گروهی از فرزندان ایشان به احترام مادر نام خانوادگی زند را برای خود برگزیدند و گروهی نام خانوادگی مهرابی را به احترام پدر برگزیدند.

ییلاق‌های عمارلو:

 ییلاق های عمارلو با ارتفاعی بیش از ۲۲۰۰ متر از سطح آب های آزاد دارای آب و هوای کوهستانی می باشند. نکته قابل توجه درباره آب و هوای منطقه عمارلو به ویژه ییلاق های آن سبز و خرم ولی شرجی نبودن منطقه است که این منطقه و ییلاق هایش را در استان گیلان متمایز می کند

منبع: وبسایت خورگام