به گزارش هشت دی، خودکشی یکی از آسیب‌های اجتماعی است که طی سال‌های اخیر در دنیا و همچنین در کشورمان افزایش یافته و باعث بروز نگرانی شده است. افراد ممکن است به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی، شخصی و غیره به خودکشی اقدام کنند اما بررسی جزئیات و توجه به آمارهای مربوطه می‌تواند به کاهش خودکشی در افراد جامعه کمک کند.

طبق آمارهای منتشر شده، مشکلات اقتصادی، بیماری‌های روانی، جبر فرهنگی، مسائل سیاسی و فشارهای اجتماعی برخی از سبب‌های اصلی خودکشی در ایران محسوب می‌شود و تقریباً نیمی از افرادی که خودکشی می‌کنند متأهل هستند همچنین میزان خودکشی در غرب کشور نیز بالاتر از سایر نقاط کشور است.

رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در سخنانی اعلام کرده بود که آمار خودکشی در ایران طی هفت سال گذشته سالانه ۴ الی ۵ درصد افزایش یافته است، همچنین وی در بخش دیگری از اظهاراتش از افزایش ۳۰ درصدی علائم افسردگی، استرس و اضطراب به‌دلیل شیوع کرونا خبر داد و گفت: «فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها در دو سال گذشته تاثیرات زیادی بر فضای اجتماعی کشور داشته است».

تهران، کرمانشاه و گیلان بیشترین آمار خودکشی را دارند

شادی یوسفی در گفتگو با خبرنگار هشت دی با بیان اینکه خودکشی غم انگیزترین و دردناک ترین نوع پایان برای زندگی محسوب می‌شود اظهار کرد: این آسیب اجتماعی طی سال‌های اخیر در کشور ما افزایش یافته و طبق آمار استان‌های تهران، کرمانشاه و گیلان بیشترین آمار خودکشی را دارند.

محقق دکتری تخصصی روانشناسی، رسانه‌ای شدن اخبار مربوط به خودکشی را یکی از دلایل وقوع خودکشی‌های سریالی دانست و افزود: وقتی کسی شرایط خوبی در زندگی ندارد پس از شنیدن خبر خودکشی دیگران بیشتر به این سمت سوق داده می‌شود.

آمار بالای خودکشی ناموفق بین بانوان

وی با تاکید بر اینکه بسیاری از خودکشی‌ها ناموفق است یعنی به مرگ ختم نمی‌شود خاطرنشان کرد: آمار این دست از خودکشی‌ها رسانه‌ای نمی‌شود در حالیکه تعداد آن به ویژه در بین بانوان بسیار زیاد است.

یوسفی ادامه داد: برخی اوقات خودکشی به معنای طلب کمک فرد از دیگران است و گاهی نیز به دلیل جلب توجه اما همه خودکشی‌ها به این دلیل نیست و بخش بزرگی از اقدام به خودکشی ها به دلیل آن است که فرد به مرحله از زندگی رسیده که همه چیز را رو به پایان می‌بیند.

فشارهای اقتصادی و اجتماعی بیشترین علت خودکشی در ایران است

این روانشناس بیشترین علت خودکشی در کشور را فشارهای اقتصادی و اجتماعی عنوان کرد و عنوان داشت: فشارهای اقتصادی و اجتماعی باعث بروز اضطراب و افسردگی در فرد می‌شود که همین علت در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به خودکشی شود.

فکر خودکشی یکی از نشانه‌ها و علائم وجود افسردگی اساسی در فرد است

وی با بیان اینکه اگر افسردگی به مدت طولانی در فرد وجود داشته باشد و به روانشناس مراجعه نکند تبدیل به فکر خودکشی و سپس اقدام به خودکشی می‌شود افزود: فکر خودکشی یکی از نشانه‌ها و علائم وجود افسردگی اساسی در فرد است.

محقق دکتری تخصصی روانشناسی با اشاره به اینکه اضطراب مزمن دیگر عامل وقوع خودکشی در افراد است بیان کرد: فردی که روزانه با حجم بالایی از اضطراب در جامعه مواجه است زمینه خودکشی در وی افزایش می‌یابد و در جامعه امروز ما نیز متاسفانه این موضوع دیده شده و به گونه‌ای است که فرد اکتیو و خوشحال غیرعادی قلمداد می‌شود.

یوسفی افزایش بیکاری در جامعه را یکی دیگر از عوامل خودکشی دانست و تصریح کرد: فردی که بیکار است و نمی‌تواند به اهداف و آرزوهایش نزدیک شود و حس می‌کند که هر چقدر تلاش کند بی فایده است و جامعه را بر اساس عدالت نمی‌بیند، مستعد افسردگی و خودکشی می‌شود.

وی بحران‌ها و ناکامی‌های عاطفی، شکست، احساس ناامیدی و حتی عدم موفقیت تحصیلی را از دیگر عوامل بروز خودکشی دانست و بیان کرد: یکی از علل اصلی خودکشی در دنیا، ناکامی عاطفی، عشق یک طرفه و خیانت است.

این روانشناس تاکید کرد: اعتیاد، بیماری‌های روانی، طلاق، ازدواج اجباری و سوء استفاده‌های جنسی نیز می‌تواند باعث خودکشی در افراد شود.

بیشتر خودکشی‌ها در سنین ۱۸ تا ۲۴ سال رخ می‌دهد

وی با بیان اینکه بیشتر خودکشی‌ها در سنین ۱۸ تا ۲۴ سال رخ می‌دهد اظهار کرد: در مرحله بعد، بیشتر خودکشی‌ها بین سنین ۳۰ تا ۳۹ سال رخ می‌دهد و تعداد خودکشی‌های موفق(منجر به مرگ) در آقایان بیشتر از خانم‌ها است.

یوسفی یکی از علت‌های خودکشی در گیلان که رواج زیادی دارد را اختلال افسردگی فصلی عنوان کرد و گفت: از آنجایی که در استان گیلان نور کم است، خود به خود احتمال افسردگی فصلی در افراد زیاد شده که باعث پایین آمدن سطح انرژی و منفعل شدن افراد می‌شود و از راهکارهای درمان این نوع افسردگی نیز “نور درمانی” است.

وی با اشاره به اینکه ژنتیک می‌تواند در استعداد افراد به خودکشی تاثیرگذار باشد افزود: سهم کمی از خودکشی افراد مربوط به موارد ارثی و ژنتیکی است؛ به طور مثال خانواده‌ای که خودکشی در آن رواج زیادی دارد و یا والدین در صحبت‌های خود مادام از خودکشی حرف می‌زنند، اقدام به خودکشی در افراد آن خانواده و فرزندان افزایش می‌یابد.

این روان‌شناس عدم مراقبت والدین از روحیه و روان فرزندان را یکی دیگر از عوامل خودکشی دانست و خاطرنشان کرد: وقتی نوجوان عدم توجه از سوی والدین خود ببیند احساس بی‌ارزشی می‌کند و همین موضوع می‌تواند باعث میل فرد به خودکشی شود.

یوسفی افزود: خشم نیز از دیگر عواملی است که می‌تواند باعث شود فرد به سمت خودکشی روی آورد. به طور مثال کسی که نسبت به خودش و اطرافیانش به علت‌های مختلف خشم دارد می‌تواند آن را به صورت خودکشی تخلیه کند لذا مراجعه کسی که مدام از پایان زندگی و خودکشی حرف می‌زند به روانشناس و روانپزشک ضروری است.

وی با بیان اینکه فردی که تنها راه غلبه بر مشکلات را خودکشی می‌بیند نیازمند درک و توجه بیشتری از سوی اطرافیان و خانواده است تصریح کرد: خانواده نباید چنین افرادی را تنها بگذارند زیرا تنهایی میل به خودکشی را افزایش داده و باعث می‌شود که فکر خودکشی عملی شود.

محقق دکتری تخصصی روانشناسی انزوا و عدم ارتباطات عمیق یک فرد با سایرین را از دیگر عوامل بروز خودکشی دانست و گفت: فردی که زیاد درباره مرگ حرف می‌زند و ناامید است یا علاقه خود را به کارها از دست داده یا از خودش متنفر است، جزء گروه پرخطر محسوب می‌شود و باید این علائم هشدار دهنده از سوی اطرافیان وی جدی گرفته شود.

ضرورت مراجعه افراد دارای زمینه خودکشی به مشاور

وی با اشاره به راهکارهای پیشگیرانه از خودکشی گفت: اگر علائم هشدار دهنده در فردی دیدیم باید خودش و خانواده‌ وی را مطلع کنیم تا به مشاور مراجعه کند و حواسمان به آن فرد بیشتر باشد، همچنین تلفن‌های اورژانس اجتماعی و یا مشاوره‌های رایگان سازمان زیستی نیز در اختیار افراد است تا بتواند آنها را در این مسیر یاری رساند.

این روانشناس با بیان اینکه خودکشی یک راه حل دائمی غلط برای یک مشکل موقتی است افزود: هر عاملی که باعث شادی فرد شود مانند ورزش کردن، داشتن برنامه منظم و استفاده مفید از اوقات فراغت می‌تواند در کم شدن فکر خودکشی موثر باشد.

وی اشاره به نقش ارزش‌ها و اعتقادات مذهبی در کاهش یا افزایش میزان خودکشی در افراد بیان کرد: معنویات باعث ایجاد معنا در زندگی می شود که خلاف امر خودکشی است و کسی که بداند خودکشی گناه کبیره است و باید در زندگی هدف داشته باشد و به وجود خدا باورمند است کمتر به سمت خودکشی روی می‌آورد.