به گزارش هشت‌دی بیست و پنجم ذی‌القعده روزی  است که دحوالارض اتفاق افتاده و به همین خاطر  از ایام و لیالی شریفه است که خداوند رحمت خود را در این روز و شب شامل حال بندگانش می‌کند و براساس روایات اسلامی به قیام و عبادت در آن اجر و ثواب فراوانی تعلق می‌گیرد. «دحو» از لحاظ لغوی به معنای بسط دادن و گستراندن است.  خداوند در آیه ۳۰ سوره نازعات می‌فرماید: «وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَٰلِکَ دَحَاهَا؛ و زمین را بعد از آن (برای انتفاع بشر و سایر مخلوقات) بگسترانید».

از حَسَن بن على وَشّا روایت است که گفت من کودک بودم که با پدرم در خدمت امام رضا(ع) شام خوردیم در شب بیست و پنجم ماه ذى‌القعده، پس فرمود که امشب حضرت ابراهیم(ع) و حضرت عیسى(ع) متولد شده‌اند و زمین از زیر کعبه پهن شده است، پس هر که روزش را روزه بدارد چنان است که ۶۰ ماه را روزه داشته باشد و به روایت دیگر است که فرمود در این روز حضرت قائم(ع) قیام خواهد کرد.

فضیلت روزه در روز دحوالارض

این روز یکى از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است و در روایتى روزه‌اش مثل روزه ۷۰ سال است و در روایت دیگر کفاره ۷۰ سال است و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت به‌سر آورد از براى او عبادت ۱۰۰ سال نوشته شود و از براى روزه‌دار این روز هر چه در میان آسمان و زمین است استغفار کند و این روزى است که رحمت خدا در آن منتشر شده و از براى عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیاری است.

براى این روز به غیر از روزه، عبادت، ذکر خدا و غسل دو عمل وارد است، اول نمازى که در کتب شیعه قُمیین روایت شده و آن دو رکعت است، در صبح در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره وَالشَّمْسِ بخواند و بعد از سلام نماز بخواند: «لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ؛ جنبش و نیرویى نیست جز به خداى والاى بزرگ»، پس دعا کند و بخواند: «یا مُقیلَ العَثَراتِ اَقِلْنى عَثْرَتى یا مُجیبَ؛ اى نادیده‌گیر لغزش‌ها، نادید‌ه گیر لغزشم را اى اجابت‌کننده»، «الدَّعَواتِ اَجِبْ دَعْوَتى یا سامِعَ الاْصْواتِ اِسْمَعْ صَوْتى؛ دعاها را اجابت کن، اى شنواى صداها بشنو صدایم را»، «وَارْحَمْنى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیئاتى وَما عِنْدى یا ذَاالْجَلالِ وَالاْکرامِ؛ و به من رحم کن و از گناهانم و آنچه بدى دارم درگذر اى صاحب جلالت و بزرگوارى».

روز رسیدن به رحمت واسعه الهی

دوم: خواندن این دعا است که شیخ در مصباح فرموده مستحب است خواندن آن: «اَللّهُمَّ داحِىَ الْکعْبَهِ وَفالِقَ الْحَبَّهِ وَصارِفَ اللَّزْبَهِ وَکاشِفَ کلِّ کرْبَهٍ، اَسْئَلُک فى هذَا الْیوْمِ مِنْ اَیامِک الَّتى اَعْظَمْتَ حَقَّها وَاَقْدَمْتَ سَبْقَها وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنینَ وَدیعَهً وَاِلَیک ذَریعَهً وَبِرَحْمَتِک الْوَسیعَهِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِک الْمُنْتَجَبِ فِى الْمیثاقِ الْقَریبِ یوْمَ التَّلاقِ فاتِقِ کلِّ رَتْقٍ وَداعٍ اِلى کلِّ حَقٍّ وَعَلى اَهْلِ بَیتِهِ الاَْطْهارِ الْهُداهِ الْمَنارِ دَعائِمِ الْجَبّارِ وَوُلاهِ الْجَنَّهِ وَالنّارِ وَاَعْطِنا فى یوْمِنا هذا مِنْ عَطآئِک الَْمخْزُونِ غَیرَ مَقْطوُعٍ وَلا مَمْنوُعٍ تَجْمَعُ لَنا بِهِ التَّوْبَهَ وَحُسْنَ الاْوْبَهِ یا خَیرَ مَدْعُوٍّ وَاَکرَمَ مَرْجُوٍّ یا کفِىُّ یا وَفِىُّ یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِىُّ اُلْطُفْ لى بِلُطْفِک وَاَسْعِدْنى بِعَفْوِک وَاَیدْنى بِنَصْرِک؛ خدایا اى گسترنده خانه کعبه و شکافنده دانه و برطرف‌کننده سختى و گشاینده هر غم و گرفتارى، از تو خواهم در این روز از روزهایت که بزرگ گرداندى حقش را و در سبقت پیشش انداختى و در نزد مؤمنان آن را به ودیعت نهادى و آن را وسیله‌اى براى آمدن به پیشگاهت و رسیدن به رحمت وسیعت قراردادى که درود فرستى بر محمد بنده برگزیده‌ات در روز میثاق نزدیک که روز دیدار و ملاقات است و آن بزرگوارى که هر در بسته‌اى را گشود و به هر حقى دعوت فرمود و بر خاندان پاکیزه و راهنمایان روشنى‌بخش و پایه‌هاى دین خدا و زمامداران کار بهشت و دوزخند و عطا کن به ما در این روز، از عطاى موجود در خزینه‌ات که نه پایان دارد و نه جلوگیرى شود گردآورى بدان براى ما، توبه و بازگشت خوبى را به‌سوى خودت‌ اى بهترین خوانده‌شدگان و بزرگوارترین مایه امید اى کفایت‌کننده، اى وفادار، اى که لطفش در نهان و خفا است به لطف خویش بر من لطف فرما و به عفوت سعادتمندم کن و به یاریت کمکم ده.

وُلاهِ اَمْرِک وَحَفَظَهِ سِرِّک وَاحْفَظْنى مِنْ شَوایبِ الدَّهْرِ اِلى یوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ وَاَشْهِدْنى اَوْلِیآئَک عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسى وَحُلوُلِ رَمْسى وَانْقِطاعِ عَمَلى وَانْقِضآءِ اَجَلی؛ و از یاد کریمانه‌ات فراموشم مکن به حق زمامداران کار خود و نگهبانان رازت و نگاهم دار از آلودگی‌هاى روزگار تا روز حشر و برانگیخته شدن و گواه گیر برایم دوستانت را هنگام جان دادنم و سرازیر شدنم در قبر و به پایان رسیدن کردارم و به‌سر آمدن عمرم.

اَللّهُمَّ وَاذْکرْنى عَلى طوُلِ الْبِلى اِذا حَلَلْتُ بَینَ اَطْباقِ الثَّرى وَنَسِینِى النّاسوُنَ مِنَ الْوَرى وَاَحْلِلْنى دارَ الْمُقامَهِ وَبَوِّئْنى مَنْزِلَ الْکرامَهِ وَاجْعَلْنى مِنْ مُرافِقى اَوْلِیآئِک وَاَهْلِ اجْتِبآئِک وَاصْطِفآئِک وَبارِک لى فى لِقآئِک وَارْزُقْنى حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلوُلِ الاْجَلِ بَریئاً مِنَ الزَّلَلِ وَسوَُّءِ الْخَطَلِ؛ خدایا یادم کن در دوران دراز پوسیده شدنم در آن هنگام که میان توده‌هاى خاک وارد شوم و مردم فراموشکار یکسره فراموشم کرده‌اند و در خانه ماندنى (بهشت) فرودم آر و در منزل، کرامت جایم ده و از رفقاى دوستانت و برگزیدگان و مخصوصانت قرارم ده و دیدارت را بر من مبارک گردان و حسن عمل روزیم کن پیش از آنکه عمرم به‌سر رسد.

اَللّهُمَّ وَاَوْرِدْنى حَوْضَ نَبِیک مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ الِهِ وَاسْقِنى مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیاً سآئِغاً هَنیئاً لا اَظْمَاءُ، صلى اللّه علیه و آله بَعْدَهُ وَلا اُحَلاُ وِرْدَهُ وَلا عَنْهُ اُذادُ وَاجْعَلْهُ لى خَیرَ زادٍ وَاَوْفى میعادٍ یوْمَ یقوُمُ الاْشْهادُ اَللّهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَهَ الاْوَّلینَ وَالاَّْخِرینَ وَبِحُقوُقِ اَوْلِیآئِک الْمُسْتَاْثِرینَ اَللّهُمَّ وَاقْصِمْ دَعآئِمَهُمْ وَاَهْلِک اَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ وَعَجِّلْ مَهالِکهُمْ وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکهُمْ وَضَیقْ؛ در حالى‌که پاک از لغزش و بد کردارى باشم خدایا مرا به حوض پیامبرت محمد(ص)، واردم کن و بنوشان مرا از آن حوض نوشاندنى سیراب‌کننده و روان و گوارا که دیگر، تشنه نشوم و از ورود بدان جلوگیریم نکنند و بازم ندارند و آن را برایم بهترین توشه راه و کامل‌ترین وعده‌گاه در روز به پا خواستن گواهان قرار ده، خدایا دور ساز از رحمتت سرکشان اولین و آخرین را و آنانکه به حقوق دوستان برگزیده‌ات تجاوز و تعدّى کردند، خدایا پایه‌هاى حکومت‌شان را در هم شکن و پیروان و عمالشان را نابود گردان و به هلاکت‌شان تعجیل کن و مملکت‌هاشان را از ایشان بگیر.

عَلَیهِمْ مَسالِکهُمْ وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکهُمْ اَللّهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ اَوْلِیآئِک وَارْدُدْ عَلَیهِمْ مَظالِمَهُمْ وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّ قاَّئِمَهُمْ وَاجْعَلْهُ ، لِدینِک مُنْتَصِراً وَبِاَمْرِک فى اَعْدآئِک مُؤْتَمِراً اَللّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلاَّئِکهِ النَّصْرِ وَبِما اَلْقَیتَ اِلَیهِ مِنَ الاْمْرِ فى لَیلَهِ الْقَدْرِ مُنْتَقِماً لَک حَتّى تَرْضى وَیعوُدَ دینُک بِهِ وَعَلى یدَیهِ جَدیداً غَضّاً وَیمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضاً وَیرْفُِضَ الْباطِلَ رَفْضاً اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیهِ وَعَلى جَمیعِ آبائِهِ وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَاُسْرَتِهِ وَابْعَثْنا فى کرَّتِهِ حَتّى نَکوُنَ فى زَمانِهِ مِنْ اَعْوانِهِ؛ و راه‌ها را بر ایشان تنگ فرما و آنانکه با ایشان سهیم و شریک هستند نیز از رحمتت دور کن خدایا شتاب کن در فرج، دوستانت و حقوق از دست رفته‌شان را به آنها باز گردان و قائمشان را به حق ظاهر گردان و یارى ستاننده دینت و فرمانرواى در میان دشمنانت قرارش ده، خدایا فرشتگان یارى‌دهنده را گرداگردش، قرار ده و بدان دستورى که در شب قدر بر او فرستى وى را انتقام کشَنده براى خودت قرار ده بدان حد که تو خشنود گردى و دین تو به وسیله او و به‌دست او به‌صورت نو و تازه‌اى درآید و حق کاملاً خالص گردد و باطل یکسره از بین برود، خدایا درود فرست بر او و بر همه پدرانش و قرار ده ما را از اصحاب و نزدیکانش و در زمان رجعت او ما را برانگیز تا ما در زمان او جزء یارانش باشیم.

اَللّهُمَّ اَدْرِک بِنا قِیامَهُ وَاَشْهِدْنا اَیامَهُ وَصَلِّ عَلَیهِ [على مُحَمَّد] وَارْدُدْ اِلَینا سَلامَهُ وَالسَّلامُ عَلَیهِ [عَلَیهِمْ] وَرَحْمَهُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ؛ خدایا توفیق درک زمان قیام او را نصیب ما گردان و در روزگار ظهورش ما را حاضر کن و درود فرست بر او و سلام او را به‌سوى ما بازگردان و سلام و تحیت و رحمت خدا و برکاتش بر او باد.

و بدانکه میرداماد رَحَمهُ اللّهُ در رساله «اربعه ایام» خود در بیان اعمال روز دَحْوُالارض فرموده که زیارت حضرت امام رضا(ع) در این روز افضل اعمال مستحب است.

مفاتیح الجنان