به گزارش ۸دی، پایگاه خبر آزاد عملکرد دو شهردار سابق و فعلی شهر رشت را از نگاه خود تحلیل کرده است که بدون پیش داوری درباره قضاوت این سایت خبری تقدیم خوانندگان خواهیم کرد:

در چند ماهه اخیر شهردار سابق رشت با انتشار مقالاتی در یکی دو سایت خبری درباره‌ی مدیریت شهری نشان داده طعم ده ماه مدیریت بر شهرداری به زبانش مزه کرده و اینک در آستانه انتخابات شوراها به لطایف الحیلی احساس «تکلیف» و میل به «خدمت» به ایشان دست داده است، به‌خصوص اینکه در بعضی مطالب به‌طور غیرمستقیم و با کنایه به نقد مدیریت فعلی پرداخته است.

شوربختانه این روزها عده‌ای برای اعلام حضور و ابراز وجود در عرصه، بهترین راه را در زیر سوال بردن عملکرد فعلی مدیریت شهری یافته‌اند. اینکه در حال حاضر بسیاری از شهروندان رشت نسبت به سرنوشت شهرستان علاقه‌مند شده‌اند و در برنامه‌های مختلف، مشارکت فعال دارند نشان از موفقیت شهرداری رشت در افزایش اعتماد محلی است. اگرچه انباشت مشکلات در سه دهه‌ی گذشته باعث شده اعتمادسازی هزینه بالایی داشته باشد.

با این همه، در مورد شخص آقای خلیلی به واسطه‌ی تجربه‌ای که در مدیریت شهری رشت داشت با متر و معیار مشخص‌تری می‌توان سخن گفت؛ اگرچه ایشان در نوشته‌های خود به جای پرداختن به مسایل عینی به مباحث ذهنی کلی پناه برده‌اند و این اصلاً اتفاقی نیست. آقای خلیلی آگاهانه از شفاف سخن گفتن طفره می‌رود چون در آن صورت باید در قبال کارنامه‌ی خود پاسخگو باشد.

حال که ایشان وارد این بحث شده‌اند، ‌بد نیست عملکرد و مباحث ذهنی و کلی مطرح شده از سوی او را در ده ماه مدیریت‌اش بر شهرداری با عملکرد شهردار فعلی رشت بسنجیم تا ببینیم ایشان چرا سودای خدمت به سرش زده است.

ایشان در نوشته‌ای با عنوان «تدبیر آینده» به تشریح سه جمله بنیادین مدیریت درباره‌ی وضع موجود،‌ وضع ایده‌آل و استراتژی رسیدن از وضع موجود به وضع ایده‌آل سخن گفته است. حال این سوال مطرح می‌شود که خلیلی در دوره‌ی مدیریت خود چگونه به این حرف ما عمل کرده است؟ استراتژی او چه بوده است؟ در ادامه در بررسی عملکرد او به این سوال پاسخ داده خواهد شد، اما جمله‌ای که ایشان در جلسه استیضاح خود بر زبان آورد خود نشان دهنده‌ی عمق ارزیابی مدیریتی و استراتژی ایشان بود! آقای خلیلی در مهر ۹۳ در جلسه استیضاح، مخالفان خود را با این سخن پذیرایی کرد که نقد کردن راحت است پیشنهاد بدهید! حتماً کسی که از وضع موجود ارزیابی دقیقی دارد و مختصات وضع ایده‌آل را هم می‌شناسد و لااقل روی کاغذ مدعی است که باید برای طی این مسیر، استراتژی داشت و البته مدیریت شهری را بر عهده می­گیرد، حتماً و حتماً چنین کسی دارای استراتژی است. اما ببینیم آقای خلیلی در نوشتن مشقی که برای دیگران توصیه کرده خود چه‌قدر غلط دارد. او با کدام دستاورد برای مدیریت شهری نسخه تجویز می‌کند؟ از پارک‌ها و فضای سبز آغاز کنیم. در دوره‌ی ده ماهه ایشان تنها یک پارک افتتاح شد که آن هم چیدن میوه‌ای بود که دیگران کاشته بودند. احداث پارک مفاخر در زمان شهرداری عطاءالله فریدونی در سال ٨٧ آغاز شد و فاز اول این پارک در پایان دوره‌ی فعالیت فریدونی در سال ١٣٩٠ به اجرا درآمد. اما پس از آن اداره‌ی منابع طبیعی که خود این باغ را در اختیار شهرداری قرار داده بود، جلوی ادامه احداث پارک را گرفت. سه سال طول کشید تا پیگیری‌های شهرداری برای در اختیار گرفتن این باغ مطابق با یکی از مواد برنامه پنج توسعه کشور نتیجه بدهد. در نهایت در دوره‌ی ده ماهه مدیریت آقای خلیلی تلاش‌های دیگران نتیجه داد و فاز دوم پارک مفاخر شامل جدول‌گذاری و روشنایی اجرایی شد.

در مقابل، در حالی‌که از سال ١٣٠۵ تا سال ۹۳ رشت دارای ۴۱ پارک بود، در کمتر از دو سال اخیر شهرداری ١۶ پارک در رشت افتتاح کرده است.

خلیلی در جلسه استیضاح خود از آغاز ساخت ٢٢ پل مکانیزه عابر پیاده گفته بود. در حالی که در آن مقطع تنها پاکت‌های مناقصه در حال باز شدن بود. در دو سال اخیر اما پنج پل مکانیزه عابر پیاده در رشت راه‌اندازی شده و دو پل دیگر نیز به زودی به بهره‌برداری خواهد رسید.

ایشان فاز اول پروژه جمع‌آوری آب‌های سطحی را از نقاط مثبت کارنامه خود دانسته، اما در حقیقت فاز اول این پروژه از سال‌های ٨٧-٨۶ آغاز شده بود که در سال ۹۳ به نتیجه رسید. فاز اول این پروژه شامل ٣٢ کیلومتر بود. اما در حال حاضر در فاز دوم نزدیک به ۶٠ کیلومتر از شهر تحت این پروژه قرار گرفته است.

و اما شاه‌بیت عملکرد ایشان به روایت خودش، خرید هزار تن قیر بود، کاری که به گفته خودش «در گذشته نمی‌توانستیم چنین مقدار قیری را خریداری کنیم.» در این مورد اتفاقا کاملا حق با آقای خلیلی است نه در گذشته و نه در حال حاضر و نه احتمالا تا آینده‌ای دور نمی‌توان قرارداد ترکمنچای را که دوره‌ی مدیریت ایشان با یک شرکت تولید قیر در آذربایجان شرقی منعقد شده تکرار کرد؛ از این حیث او کار شاقی انجام داد! در قرارداد با شرکت الف-د-ی که به واسطه‌ی نزدیکی ما کمک آن با یکی از مقامات عالی رتبه استان و به توصیه او با شهرداری بسته شد، شهرداری مکلف شد به ازای هر روز تاخیر در پرداخت هزینه‌ی قیر خریداری شده،‌ یک درصد به عنوان دیرکرد بپردازد. یعنی اگر پرداخت هزینه یک سال عقب افتاد، شهرداری باید ٣۶٠ درصد سود پرداخت کند. در مقابل شرکت الف-د-ی در صورت تاخیر در تحویل قیر، هیچ خسارتی پرداخت نمی‌کرد. این قرارداد به حدی رسواکننده بود که هیچ مقام مسوول حقوقی و مالی در شهرداری مرکز حاضر به امضای آن نشد و رییس سابق سازمان عمران راسا و با نظر آقای خلیلی اقدام به امضای قرارداد کرد.

دیگر؟ کارنامه‌ی عمرانی آقای خلیلی چطور بود؟ کدام پروژه‌ی بزرگ عمرانی در دوره‌ی ایشان انجام شد؟ در حالی که به گفته‌ی دوست و دشمن، در دوره‌ی شهرداری ثابت‌قدم رشت به کارگاه عمرانی تبدیل شد و هفته‌ی گذشته اعضای شورا در جلسه با خبرنگاران این موضوع را به عنوان کارنامه مثبت خود معرفی کردند. ساخت پیاده‌راه بزرگ فرهنگی در مرکز شهر رشت در ١٢٧ روز در دوره‌ی ثابت‌قدم چه ما به ازایی در دوره‌ی شهرداری خلیلی داشت؟

در دوره‌ی مدیریت دکتر ثابت‌قدم، طرح تفصیلی رشت که آرزویی محال شده بود اجرا شد و به رویای طرح جامع ترافیک نیز جامه عمل پوشانیده شد. خرید ۲۰ دستگاه اتوبوس و بازسازی ۲۰ دستگاه اتوبوس با جذب اعتبار از وزارت کشور در دو سال اخیر انجام شده، ضمن اینکه قرار است تا پایان سال ٨٠ اتوبوس دیگر نیز بازسازی و به ناوگان حمل و نقل شهری اضافه می‌شود.

اگر بخواهیم عملکرد آقای خلیلی در حوزه‌ی اتوبوسرانی را بررسی کنیم بهتر است بپرسیم چه تعداد اتوبوس به دلیل بی‌توجهی از ناوگان حمل و نقل عمومی شهر رشت در آن دوره خارج شد.

در حوزه حمل و نقل انبوه‌بر، در دوره‌ی ثابت‌قدم، نه تنها طرح احداث تراموا در رشت احداث شد، بلکه تفاهم­نامه همکاری ساخت آن به ارزش تقریبی ۱۴۰۰ میلیارد تومان با وزارت دفاع بسته شد.

راه‌اندازی ویژه BRT در مسیر خیابان امام خمینی تا میدان توشیبا نیز یکی دیگر از اقدامات شهرداری رشت در دوره‌ی ثابت‌قدم در راستای اجرای طرح جامع ترافیکی بوده است.

آقای خلیلی در دوره‌ی مدیریت خود در حوزه حمل و نقل عمومی انبوه‌بر چه کارنامه‌ای داشت؟ جز اینکه با نصب بنر در چند نقطه شهر خواستار نظر دیگران درباره‌ی احداث مونوریل در رشت شد؟ مونوریل به گفته کارشناسان امور ترافیکی یک مد ترافیکی پرهزینه ریلی است که در کل دنیا تنها ١۵٠٠ کیلومتر از آن استفاده شده است. حتی محمود احمدی­ نژاد که در بی‌اعتنایی به نظر کارشناسان معروف است نیز نتوانست در دوره‌ی مدیریت خود بر شهرداری تهران دیگران را در استفاده از این مد ترافیکی متقاعد کند. با این حال باید نصب چندبرابر درباره منوریل را جزو کارنامه آقای خلیلی محسوب کرد!

در حوزه‌ی سرمایه ­گذاری در دو سال اخیر بیش از ۳۰ بسته سرمایه­ گذاری در شهرداری تهیه شد که حاصل آن جذب دو سرمایه­ گذار برای پارک آبی و برج­-­پارکینگ بود. بماند که برای شهر­بازی رشت نیز سرمایه­ گذاری پا پیش گذاشت اما تعلل و اختلافات داخلی در شورا زمینه را برای فرار سرمایه­ گذار فراهم کرد. با این حال اخیراً واگذاری شش پارک با بالغ بر ۳۰ پروژه به سرمایه­ گذار نیز از سوی شورا تصویب شده است. اما در دوره‌ی آقای خلیلی خروجی دفتر سرمایه­ گذاری تنها برگزاری چند جلسه بود که به گفته‌ی خود ایشان در جلسات حضور نمی­یافت.

این­ها کافی نیست؟ باز هم خواهیم گفت، اما آقای خلیلی که مقاله‌ای تحت عنوان «­تغییر جهت مثبت» می­ نویسد چرا نتوانست با یکی از این redirection­های خود، مسیر کار را برای خود بازکند؟ او در نوشته خود می نویسد: «­آیا فکر نمی کنید[چرا] با تغییر جهت مثبت و قابل تامل در مورد نقدهای صورت گرفته که براساس تاکیدات عقلی و نقلی، ممکن هست بسیاری از آن­ها وارد و صحیح باشد، به منتقدان خود واکنش مثبت نشان نمی­دهید و آتش روشن شده در زیر پای مدیریتی خود را با تدبیر و درایت و با ایجاد امید، خاموش نمی­کنید؟» زدن این حرف­ها از زبان آقای خلیلی بیشتر به طنز شبیه است. چون ایشان می تواند به حرف­های خودش در جلسه استیضاح مراجعه کند. چرا ایشان در آن موقع از دارویی که برای دیگری تجویز کرده سود نبرد و به شهردار قهرمان تبدیل نشد؟

برگردیم به مقایسه­ ها! در حوزه‌ی پسماند تمام عملکرد آقای خلیلی مطالعه­ ای گرانقیمت روی رودخانه­ه ای رشت بود که خروجی آن هیچ عایدی برای شهرداری نداشت. در حالی که کلنگ پروژه­ی بزرگ بهسازی لندفیل سراوان در دوره­ی آقای ثابت قدم به زمین زده شد و در حال حاضر ضمن افتتاح فاز اول، دوره‌ی رو به اتمامش‌ را می گذراند؛ پروژه­ای که مرهم خوبی بر سر زخم بزرگ پسماند ها در گیلان خواهد بود.

خلیلی در حالی پروژه تقاطع غیرهمسطح باستانی شعار را تحویل گرفت که ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و ثابت قدم از ۳۰ درصد تا ۹۵ درصد پروژه را انجام داده و میدان را بریدن روبان افتتاح توسط آقای خلیلی آماده کرده بود. در مقابل ثابت قدم وارث پروژه زیرگذر رشتیان بود که هنگام آغاز به کار او تنها ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و آذر­ماه به بهره­ برداری رسید.

قطعاً پروژه هوشمند­سازی شهر یکی از پروژه­ های بنیادین و مهم شهری در دو سال اخیر بوده که احتمالاً آقای خلیلی در ده ماه مدیریت خود که به گفته اطرافیانش کمی بیش از یک کارمند معمولی در محل کارش حاضر می­شد، فرصت فکر کردن به آن را نداشت. نداشتن فرصت خوشبینانه­ترین توجیه است. چون اساساً ایشان در دوره‌ی مدیریت خود فاقد هر­گونه برنامه‌ای برای اقتصاد شهری بود و بدون برنامه اقتصادی شهری، هیچ پروژه­ های خروجی مطلوبی برای شهر نخواهد داشت، بماند که اساساً هیچ ‌پروژه­ی اقتصادی در دوره مدیریت ایشان تعریف نشده بود!

آقای ثابت قدم اما از آغاز دوره­ی مدیریت جدید خود برنامه اقتصاد شهری مدرنی مبتنی بر گردشگری برای توسعه‌ی تصویب کرده و اساساً حتی کوچکترین پروژه­ ها و برنامه­ های شهرداری نیز با استراتژی و در جهت استراتژی اصلی اقتصاد شهری انجام می­شود.

در حوزه‌ی گردشگری شهرداری رشت گام­های مهمی در سال اخیر برداشته که مهم­ترین آن تبدیل مفهوم گردشگری به عنوان گفتمان غالب بر اقتصاد شهری است که تجلی آن را در پروژه­ ها و برنامه­ ها می­توان دید. شاخت پیاده­ راه فرهنگی و همچنین ایستگاه­ های گردشگری در همین راستا انجام شد. حتی ثبت رشت به عنوان شهر خلاق خوراک در یونسکو که کلید آن در دوره­ ی خلیلی زده شد، در دوره‌ی ثابت قدم بود که پس از ثبت در مسیر اقدام عملی برای توسعه شهر قرار گرفت. توان­ عملی کردن گفتمان به پروژه‌ی شهری نکته­ای است که آقای خلیلی به دلیل علاقه­ اش به مفاهیم ذهنی حتماً باید به اهمیت آن آگاه باشد. آقای خلیلی جز در مورد یک سری کلیات نظری هرگاه درباره‌ی عملکرد خودش گفته، مایه انبساط خاطر را برای مخاطبین­اش فراهم کرده است. مثل اینکه ایشان در جلسه استیضاح خود گفته بود که ۵۰ مدیر برجسته در شهرداری تربیت کرده است! فکر نمی­کنم دپارتمان عالی مدیریت دانشگاه اکسفورد و یا کارتل­های بزرگ اقتصادی موفق در امر مدیریت نظیر اپل هم بتوانند ادعا کنند که می­توانند در ۱۰ ماه، ۵۰ مدیر برجسته تربیت کنند. البته سیستم مدیریتی ما و از جمله شهرداری رشت سابقه­ ی درخشانی در این نوع تربیت مدیر دارند و حتماً ناکارآمدی سیستم مدیریتی کشور نیز محصول افرادی با چنین نگاه است. در مقابل شهر در ۲۰ ماه اخیر، موضوعی بنیادی­ تر در سیستم مدیریت شهری شکل گرفت که آن هم سیستمی کردن شهرداری بود، موضوعی که افراد آشنا به امور مدیریت شهری می­دانند چه تحولی را سبب شد. در همین راستا شهرداری در حال آماده­ سازی سیستم مدیریت کمیسیون های مختلف شهری است تا در نتیجه­ ی آن احتمال فساد و اعمال سلیقه به حداقل برسد.

و اما ممیزی املاک می­تواند یکی از بهترین زمینه­ ها برای مقایسه عملکرد خلیلی و ثابت قدم باشد. در دوره ی آقای خلیلی ممیزی املاک رشت آغاز شد، اما اجرای ناقص و نیمه­ کاره آن هیچ خروجی مثبتی برای شهرداری نداشت. به رغم تاکیدات قانون نوسازی و عمران شهری (­مواد۲ و ۹­) متاسفانه تا سال گذشته گام موثری در جهت ممیزی املاک در شهر رشت برداشته شد.

در دوره‌ی آقای خلیلی و از تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۹۳ ممیزی منطقه‌ی یک آغاز شد که پس از یک سال و نیم تمام رها ماند و طی یک سال کمتر از ۵۰ درصد کل منطقه ممیزی شد. در منطقه‌ی ۳ نیز در دوره­ ی مدیریت آقای خلیلی ممیزی هایی به صورت پراکنده آن هم به صورت دستی انجام شد که هیچ ورودی سیستمی نداشت. در مقابل در دوره ثابت قدم، ممیزی نوین منطقه ۵ در عرض شش ماه در منطقه ۵ به صورت مکانیزه و با ورودی سیستمی انجام شد. در منطقه پنج که دارای ۴۱ درصد مساحت کل شهر است و اکثراً شامل بافت حاشیه شهر و مناطق کم­ برخوردار است، بالغ بر ۳۰ هزار ملک جدید شناسایی شد.

در مورد نظام بودجه­ ریزی هم فقط اشاره به چند عنوان از انحرافات بودجه در سال ۹۳ (­دوره مدیریت خلیلی) کفایت می­کند: کمک به موسسات خصوصی و اشخاص (­انحراف: ۲۰۹۲درصد)، هزینه­ ها و پاداش (­انحراف: ۱۳۸۲ درصد)، هزینه چاپ اوراق، آگهی، پوسترو… (۱۴۰ درصد) و…

همانطور که مشاهده شد در دوره­ی مدیریت خلیلی عمده انحرافات بودجه نه درمورد پروژه­های عمرانی که عمدتا به دلیل افزایش شرح خدمات و یا مطالعه نادرست در ارزیابی بودجه اتفاق می افتد، بلکه در مورد موارد هزینه ای و مصرفی انجام شده است.

دیگر؟ در دهه­ ی ۱۳۹۰، شش ایستگاه آتش نشانی جدید در رشت تاسیس شد تا تعداد ایستگاه­ ها به ۱۲ عدد برسد جالب اینجاست که هر شش ایستگاه در دوره مدیریتی یک و دو ساله آقای ثابت قدم اتفاق افتاد.

علاقمند نیستیم به تک تک ضعف­ های روشن تر از روز دوره مدیریتی آقای خلیلی درشهرداری رشت بپردازیم، اما افاضات ذهنی ایشان در­باره‌ی مدیریت فعلی رشت و سودای مضحک وی برای بازگشت، چرخه مدیریت شهری باعث می­شود فرازهایی از افاضات او را با عملکردش مطابقت دهیم. او در نوشته­ای با عنوان «­آفت­های مدیریت» بدون نام بردن از شهردار فعلی، رفتارهایی را منتسب به او کرد و او را از آنها برحذر داشته است. فارغ از اینکه چقدر این رفتار­ها زاییده­ ی ذهن ایشان است، بد نیست تنها به یک مورد از رفتار او با مدیر تحت نظرش اشاره­ای شود.

از سویی برنامه های ارزشی دوره‌ی مدیریت ثابت قدم در کارنامه خلیلی هیچ ما­به ازایی ندارد. مشارکت در برگزاری کنگره بزرگ ۸ هزار شهید که حتی تحسین سردار سلیمانی را به همراه داشت. مشارکت در اجرای نمایش بزرگ فصل شیدایی و پخش فیلم­های دفاع مقدس در پیاده­ راه، بخشی از عملکرد ثابت قدم در این حوزه بود. نامگذاری ۱۶۰۰ کوچه و معبر به نام شهدا ونصب ۱۲۰۰ یادمان ثابت در سطح شهر و نصب المان ایثار در میدان ذهاب، همگی از برنامه­ های ارزشی شهرداری در دوران مدیریت ثابت قدم بود. آقای خلیلی در ده ماه مدیریت خود کدامیک از این عملکردها را داشت؟ آقای خلیلی در ده ماه عمر مدیریتش، چند ده بار در محافل عمومی و خصوصی از ادامه مدریت در شهرداری ابراز ناتوانی کرده بود. چگونه چنین مدیری برای دیگران نسخه مدیریتش تجویز می­کند؟ از حق نگذریم، یک کار مهم در دوره مدیریت آقای خلیلی انجام گرفت که او هم خیلی روی آن مانور تبلیغاتی انجام داد. در آن ده ماه، چند پرم بزرگ در چد گوشه شهر برافراشته شد و این کار بزرگی بود که نباید نادیده گرفته شود!

در حالی که هادی الماسی و احمد رمضان­پور، دو شهرداری که در زمان مدیریت خود نسبتاً موفق بودند و عملکردشان مورد قبول مردم بود، از کلیات عملکرد دکتر ثابت قدم در بیست ماه اخیر حمایت کرده­ اند، نباید از یاد برد که موفق­ترین شهردار رشت تا پیش از دکتر ثابت قدم، شش سال شهردار رشت بود. هم او، هادی الماسی در مصاحبه ­ای گفته است: «­یک شهردار برای پیاده‌سازی دقیق برنامه‌های خود حداقل به چهار سال زمان نیاز دارد.» حالا باید امیدوار باشیم که برای شهرداری که در بیست ماه چنین عملکرد قابل قبولی داشته که حتی معدود منتقدانش نمی ­توانند انکارش کنند، فرصت همچنان فراهم باشد تا در یک پروسه بلندمدت مسیر توسعه را پیش ببرد.

و اما مخلص کلام خطاب به آقای خلیلی اینکه: ده ماه مدیریت شما برای رشت و مردم رشت و هفت جد و آباد­شان کفایت کرده، و دیگر نیازی نیست با سفر هراز چند گاهی به رشت، برای خود رزومه زندگی در رشت را بسازید تا بتوانید در انتخابات شرکت کنید. شما شخصیتی ملی هستید، حد شما بالاتر از آن است که وقت خود را برای رشت تلف کنید. لطفا اگر احساس تکلیف کرده­ اید و علاقه مند به خدمت هستید در همان محل سکونت­تان خدمتگزار باشید و جای دیگری را بدبخت نکنید!