به گزارش ۸دی، هفتم آبان ماه ۱۳۰۰ شمسی، احسان الله خان و همراهانش به وسیله یک کشتی مسافری روسی که برای آنها در انزلی لنگر انداخته بود به سوی روسیه حرکت کردند. تعدادی از بلشوئیک‌ها و کمونیست‌های ایرانی و عده‌ای از خائنین به جنگل احسان الله خان را همراهی می‌کردند. احسان لحظات آخر خطاب به مردم حاضر در آنجا چنین گفت: «ای هموطنان ما برای آزادی شما آمده بودیم ولی چون خیانت سرداران مانع از انجام خیالات ما شد این مأموریت را به وقت دیگر و بسیار نزدیک موکول می‌کنیم!» (۱).

هفتم آبان ماه ۱۳۶۰، آیت الله حسن لاهوتی اشکوری اولین امام جمعه رشت درگذشت. او قبل از انقلاب از شاگردان خاص امام و از انقلابیون مطرح بود و بعد از انقلاب نیز خدماتش فراموش نشدنی است. او از موسسین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کشور، اولین سرپرست سپاه، اولین نماینده امام در سپاه کل کشور، اولین امام جمعه رشت و نماینده مردم رشت در اولین دوره مجلس شورای اسلامی بود. امام خمینی(ره) بارها در صحیفه نور از مجاهدت‌های آیت الله لاهوتی تجلیل کرده است. اما لاهوتی در اواخر عمر مواضع نامناسبی گرفته و از جریاناتی چون بنی صدر و منافقین دفاع کرد. همچنین فرزندانش با منافقین همراه بودند و یکی از آنها در این راه کشته شد. لاهوتی در رشت نیز در حمایت از منافقین صحبت هایی در خطبه های نماز جمعه انجام داد و باعث شد تا نیروهای انقلاب به مخالفت با او برخیزند(۲).

پی نوشت:

۱- کتاب گیلان، ج ۲ ، ص ۲۴۳٫

۲- رنگ ایمان