هشت‌دی: عمران علیزاده استاد دانشگاه در سلسله یادداشت‌هایی با تمرکز بر فرمایشات راهبردی رهبر معظم انقلاب در حرم رضوی نوشت: یکی از توانمندی‌های بی‌نظیر جمهوری اسلامی که فقط در اختیار قدرت‌های فراملی است، توانمندی استفاده کردن از دست و دندان (دیپلماسی و میدان) برای باز کردن گره‌های سیاست خارجی است.

اولویت یکی بر دیگری نیاز به هوش راهبردی در زمان مناسب یا توانمندی در کاربرد کرونوپلیتیک دارد که حضرت آقا بعنوان تعیین‌کننده راهبردهای سیاست خارجی در سال‌های اخیر استادانه از هر دو استفاده نموده‌اند.

بعنوان مثال ایران پس از انقلاب اسلامی بارها برای ایجاد توازن منطقه‌ای با عربستان در زمان‌های مناسب از هر دو عنصر استفاده کرده است یا در پرونده هسته‌ای مهارت خود را در هر دو مورد مذاکره و غنی‌سازی در زمان‌های مختلف به اثبات رسانده است.

شاید پذیرش این موضوع سخت باشد اما تحت هیچ شرایطی در زمان حاضر «گره قفقاز» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دست باز نمی‌شود.

آذربایجان و ترکیه با پشتیبانی صهیونیست‌ها چند سالی است جبهه قفقاز را برای روسیه و جمهوری اسلامی ایران باز نگه داشته‌اند و جمهوری اسلامی هوشمندانه در ماه‌های اخیر برای تمرکز در این جبهه در حال باز کردن گره‌های پیرامونی دیگرش با دست (دیپلماسی) است تا بتواند در صورت لزوم از توانمندی‌های «میدان» برای باز کردن این گره کور استفاده کند.

اگر قرار است در مرزهای سیاسی قفقاز تغییرات میدانی صورت گیرد، مهم‌تر از احتمال الحاق جمهوری خودمختار نخجوان به ایران قطع «انگشت آتاترک»* است که مهم‌ترین آسیب ژئوپلیتیک به «پان‌ترکهای» منطقه خواهد بود.

*انگشت آتاترک باریکه ای است به ابعاد ۳.۵ در ۱۱ کیلومتر در شمال غربی ایران که با قطع ارتباط زمینی ایران و ارمنستان، ترکیه را به نخجوان متصل می‌کند. این باریکه استراتژیک از دوره پهلوی اول از ایران جدا و امروز در اختیار ترکیه قرار دارد.

عمران علیزاده
سوم فروردین ۱۴۰۲