مستند اورسن ولز صحبت می کند در پنج قسمت شامل روبان رویا، شکسپیرین، اهمیت ولز بودن، او مثل اورسن ولز و جنس سوم ساخته شده است.
قلی زادگان متولد ۱۳۵۵ است ، وی مدرک کارشناسی نرم افزار دارد ولی در کانون سینماگران نیز سینما خوانده است .
وی تاکنون دوکتاب به اسم طبقه دومی ها و هیولا منتشر کرده و کتاب سومش به اسم ملاقات با شانام بزودی به بازار خواهد آمد .
کارگردان در قسمت نخست که روبان رویا نام دارد به شخصیت اورسن ولز ، فراز و نشیب های زندگی وی، نوع نگاه وی به مقوله فیلم و فیلمنامه و نحوه انتخاب سوژه توسط وی پرداخته است.
همایون اسعدیان راوی این مستند پنج قسمتی در مورد اورسن ولز نابغه سینما است.
نیما قلی زادگان کارگردان این مستند آموزشی و جذاب پس از نمایش فیلم از جمع آوری حدود ۵۰۰ ساعت فیلم و انجام یک سال تحقیق برای ساخت این فیلم سخن گفت .
وی افزود: از سه سال پیش نگارش فیلمنامه را شروع کردم و در ساخت فیلم از مصاحبه ها ، فیلمها و مستندهای آرشیوی وتصاویر نایاب مربوط به ولز استفاده شده است .
قلی زادگان خاطرنشان کرد: ۸۰ درصد از فیلمهای جمع آوری شده فیلمهایی است که خود آورسن ولز در آنها بازی داشت .
وی در خصوص چگونگی ساخت یک فیلم مستند موفق تصریح کرد:سوژه یابی، تحقیق ، فیلمنامه قوی ، مشاوره ، مشاهده عکس العمل تماشاچیان وآگاهی از استراتژی ساخت کار مهم است .
قلی زادگان ، با تاکید بر این که مستند باید گویا باشد انتخاب موضوع، پرورش داستان، نوشتن فیلمنامه با استفاده از متخصصان یا کمک گرفتن مشاوره از متخصصان و گذاشتن زمان برای تدوین خوب را مورد تاکید قرار داد.
با مشاهده کارهای ولز می شود چگونگی انتخاب داستان و اقتباس از خبر، کتاب و نمایشنامه و به درام تبدیل کردن حادثه در فیلمنامه را یاد گرفت.
کارگردان مستند «اورسن ولز صحبت می کند» همچنین اهمیت تدوین فیلم را برای ساخت یک مستند خوش ساخت مورد تاکید قرار داد.
وی با بیان این که مدرسه های فیلمسازی ما امکانات چندانی از قبیل ، دوربین و ابزار نور ندارند تاکید کرد کسی که می خواهد وارد بازار فیلم مستند شود باید خیلی دقیق باشد .
قلی زادگان در مورد شیوه ارائه این فیلم مستند گفت : قرار است فیلم پس از اکران فیلم توسط گروه هنر و تجربه به صورت دی وی دی بیرون بیاید .
*همشهری کین بعنوان یک فیلمنامه موفق
در ادامه برنامه محمد گذرآبادی مترجم و مدرس سینما به بررسی فیلمنامه همشهری کین و علل موفقیت آن پرداخت.
گذرآبادی گفت : فیلم همشهری کین در اکرانش در امریکا موفق نبود و می گفتند فیلمهایش به دلیل روایت خاص و غیرخطی و به هم ریختگی زمانی و اغراق شده عامه پسند نیست.
وی خاطرنشان کرد : این در حالی است که همشهری کین فیلم مورد علاقه منتقدین و یکی از فیلمهای برتر تاریخ سینما است .
این مدرس سینما در ادامه به تحلیل فیلمنامه پرداخت و گفت : در فیلمنامه چیزی به اسم پیش داستان داریم که به معنای رویدادهای است که قبل از شروع داستان اتفاق افتاده و در داستان اصلی تاثیرگذار است.
گذرآبادی تصریح کرد : GHOST یا خاطره تلخ از جمله این تکنیکها است که به معنای آسیب یا زخمی از گذشته است که بر شما تاثیری ماندگار دارد .
وی خاطرنشان کرد : ROSE BUD سورتمه کودکی کین نماد خاطره دوران خوش از دست رفته چارلز فاستر کین است.
این مدرس سینما Twist یا چرخش شخصیت را یکی دیگر از موارد مهم در داستان یا فیلمنامه عنوان و تصریح کرد: در این شیوه تصور تماشاگر از شخصیت تغییر می یابد.
گذرآبادی ،نمونه خوب خارجی برای این شیوه را مظنونین همیشگی و نمونه موفق ایرانی نیز چهارشنبه سوری فرهادی و سگ کشی بیضایی عنوان کرد .
وی ادامه داد : استفاده از استعاره ها و نمادها در داستان از نکات جذاب فیلم است و بعنوان نمونه به نمادی بودن سورتمه ،و گوی شیشه ای و قصر زانادو در همشهری کین اشاره کرد که موجب جذابیت فیلم شده است .
گذرآبادی خاطرنشان کرد :چیزی در شخصیت به معنای تضاد وجود دارد که با دادن ابعاد مختلف به شخصیت او را از حالت تیپ خارج می کند .
وی متذکر شد: برای ساختن شخصیت در داستان یا فیلمنامه باید به او ابعاد مختلف بدهیم ویژگی های مختلف شخصیت و تضادهایش را نشان دهیم .
این مدرس سینما خاطرنشان کرد : شخصیت فیلم باید دست کم سه بعد داشته باشد و شخصیت پردازی چارلز فاستر کین در فیلمنامه همشهری کین ابعاد مختلف و عجیبی دارد که ناشناخته است .
وی یادآور شد: در ابتدای فیلم همشهری کین یک فیلم خبری از چارلز فاستر کین را نشان می دهد و بعد به دنبال معرفی شخصیت از طریق نشان دادن جنبه های مختلف زندگی وی می پردازد تا او را به ما بشناساند.
گذرآبادی متذکر شد:در قاعده داستان گویی در مورد شخصیت یا شخصیت تغییر و رشد پیدا می کند یا سقوط می کند .
این استاد سینما ،استفاده از ابزار ، نماد و استعاره در فیلمنامه را موجب جذاب شدن فیلم و تکنیکهایی مانند خاطره تلخ و چرخش داستانی را از دیگر نکات مهم در فیلمنامه خواند.
*اورسن ولز صحبت می کند مستندی خوش ساخت
در بخش دیگری از برنامه ارمین ابراهیمی منتقد سینما به نقد مستند اورسن ولز صحبت می کند پرداخت و از آن به عنوان یک مستند خوش ساخت و قابل استفاده برای آموزش به دانشجویان سینما و علاقمندان به این رشته یاد کرد .
وی ساخت این مستند بر اساس تحقیقات وسیع ،استفاده از مواد مختلف از نمایشنامه های رادیویی ، فیلم تئاتر و غیره و انتخاب بخشهای موثر در پیشبرد داستان را از نکات مهم این فیلم خواند.
وی با اشاره به این که اورسون ولز مستندسای قدرتمند، بازیگری توانا، کارگردان ،سیاستمدار مقاله نویسی برجسته بود و ۱۸۰ کتاب بزرگ را به شکل نمایشنامه رادیویی اجرا کرد افزود: مستند تهیه شده نقش آموزشی خوبی برای علاقمندان به سینما و فیلمسازی دارد.
جرج اورسن وِلْز (Orson Welles) ‏ ششم مه ۱۹۱۵ تا ۱۰ اکتبر ۱۹۸۵ زندگی کرد .
او کارگردان، فیلم نامه نویس، هنرپیشه و تهیه کنندهٔ فیلم، تئاتر، رادیو و تلویزیون بود. وی نخستین بار با اجرای رادیویی جنگ دنیاها در سال ۱۹۳۸ به شهرت رسید.
آن هم به این دلیل که عده ای از شنوندگان به تصور اینکه با یک خبر واقعی (از حملهٔ بیگانگان فضایی از مریخ) مواجه شده اند، وحشت کرده بودند.
اواسط دههٔ ۱۹۳۰ دو اقتباس تئاتری او به نام های وودو مکبث و روایت نمادگرایانهٔ جولیوس سزار در نیویورک شهرت یافتند. وی در سال ۱۹۴۱ کارگردانی، تهیه کنندگی و بازیگری در فیلم همشهری کین را به عهده گرفت و ضمناً به عنوان نویسنده نیز در آن همکاری داشت.
همشهری کین در بیشتر فهرستهای سایت های نقد فیلم، جزو ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما محسوب می شود.
بقیهٔ دوران کاری او به دلایل گوناگونی مانند کمبود بودجه، دخالت بی جای استودیوها، چه در اروپا و چه در بازگشت کوتاه مدت او به هالیوود زیاد با موفقیت روبرو نبود.
با همهٔ این مشکلات اتللو برندهٔ نخل طلایی جشنوارهٔ کن ۱۹۵۷ شد و نشانی از شر نیز به جایزهٔ برتر جشنوارهٔ جهانی بروکسل نائل آمد.
از دید خود ولز دو فیلم محاکمه و ناقوس های نیمه شب بهترین فیلم هایش بودند ، اگرچه ولز توسط استودیوهای بزرگ به حاشیه رانده می شد، اما او در واقع یک بازیگر پول ساز بود.
در سال های واپسین زندگی، ولز در حالیکه فقط بوسیلهٔ بازیگری، تبلیغات و صداگذاری امرار معاش می کرد با یک استودیوی هالیوودی به علت سرمایه گذاری نکردن بر روی پروژه های فیلم مستقلش وارد منازعه شد.
در سال ۱۹۷۵ او سومین نفری بود که پس از جان فورد و جیمز کاگنی، جایزهٔ یک عمر فعالیت را از [بنیاد فیلم آمریکا] دریافت می کرد.
او هم اکنون به عنوان یکی از مهم ترین هنرمندان هنرهای دراماتیک قرن بیستم شناخته می شود، او در سال ۲۰۰۲ در نظرسنجی مؤسسه فیلم بریتانیا (بی اف آی) که در مورد ۱۰ کارگردان برتر سینما انجام شده بود عنوان بهترین کارگردان تمام تاریخ را کسب کرد.