به گزارش ۸دی، گیلان با مساحت یک‌میلیون و ۴۷۱ هزار و ۱۰۰ هکتار در شمال کشور ۹ درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده و شامل قسمتی از جلگه‌های ساحلی جنوب غربی دریای خزر، کوهپایه‌های تالش و نیم‌رخ شمالی البرز است.

گیلان به ۱۶ شهرستان، ۵۲ شهر، ۴۳ بخش، ۱۰۹ دهستان و ۲ هزار و ۸۸۸ آبادی تقسیم شده و ۵۶۴ هزار هکتار از مساحت استان پوشیده از جنگل، ۲۶۷ هزار هکتار مرتع و ۲۲۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی است.

سه نوع آب و هوای معتدل و مرطوب در مناطق جلگه‌ای، کوهپایه‌ای و پایین‌بند، آب و هوای کوهستانی در مناطق ییلاقی، مرتعی و بالابند کوهستانی و آب و هوای نیمه‌خشک و مدیترانه‌ای از رستم‌آباد رودبار تا لوشان را در بر گرفته‌است.

جنگل‌های شمال ایران که در سه استان گیلان، مازندران و گلستان واقع شده، جنگل‌های هیرکانی یا خزری نامیده می‌شود و از «آستارا» در گیلان تا «گیلداغی» در گلستان به طول ۸۰۰ کیلومتر با عرض ۲۵ تا ۷۰ کیلومتر دارای پراکنش است.

جنگل‌های هیرکانی در طول سال‌های گذشته دست‌خوش تغییرات بسیاری شده و از مساحت کنونی ۱.۹ میلیون هکتار به ۱.۲ میلیون هکتار دارای قابلیت‌های تجاری و صنعتی است.

جنگل‌های هیرکانی یکی از منحصر به‌فردترین نوع جنگل‌ها در دنیا محسوب می‌شود و از دوران ژوراسیک به‌جا مانده و با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه آن و به منظور مدیریت بهینه و جلوگیری از تخریب و نابودی این جنگل‌های باستانی از ۵۰ سال گذشته سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری بیشتر مناطق جنگلی خزری را زیر پوشش طرح‌های جنگلداری درآورده‌است.

مشاهده جنگل و سرسبزی برای آنها که در گیلان زندگی می‌کنند شاید به نوعی تبدیل به عادت شده اما وجود ۸۰ گونه درختی و ۵۰ گونه درختچه‌ای شامل گونه‌های بسیار نادر راش، بلوط، توسکا، ممرز، افرا، انجیلی، نارون، زبان گنجشک، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار، شمشاد، لیلکی، آزاد، ازگیل، آلوچه وحشی، انار و … موزه‌ای زنده در استان پدید آورده و بستر مناسبی برای گردشگری طبیعت را ایجاد کرده‌است.

*واگذاری ۳ درصد جنگل‌های گیلان به امر پارک‌داری

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با اشاره به اختصاص سه درصد از جنگل‌های استان به امر پارک‌داری اظهار کرد: ۱۷ هزار و ۴۰۴ هکتار از جنگل‌های گیلان با تولی‌گری سازمان مربوطه به پارک‌داری اختصاص پیدا کرده‌است.

داود زارع افزود: تاکنون دو پارک جنگلی قلعه‌رودخان با مساحت یک‌هزار و ۸۷۰ هکتار در فومن و سراوان با یک‌هزار و ۴۸۷ هکتار در رشت به بخش خصوصی واگذار شده‌است.

وی مجموع مساحت دو پارک جنگلی مذکور را ۳ هزار و ۳۵۷ هکتار خواند و بیان کرد: سال‌های ۸۸ و ۸۹ پارک‌های قلعه‌رودخان و سراوان در راستای ماده سه قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع و دستورالعمل مورد نظر به بخش خصوصی واگذار شده‌است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با بیان اینکه پارک‌های جنگلی به عنوان منابع تفرجگاهی نقش موثری در پر کردن اوقات فراغت مردم دارند، تصریح کرد: گردشگری به طور عام و گردشگری در محیط‌های طبیعی به طور ویژه مورد توجه مردم است و روزانه تعداد افرادی که مایل هستند بخشی از اوقات فراغت خود را در این نقاط بگذارند، بیشتر می‌شود.

زارع توجه به نیاز گردشگری، تفرج و علاقه مردم به محیط‌های طبیعی را بسیار ضروری خواند و بیان کرد: محیط‌های با توان و ظرفیت لازم باید برای تفرج جامعه مورد شناسایی قرار گرفته و مدیریت و برنامه‌ریزی شود.

وی پارک‌های جنگلی را از جمله مناطق دارای کارکرد تفرجگاهی و حفاظتی عنوان کرد و گفت: پارک‌ها به دو بخش جنگلی طبیعی و جنگلی مصنوعی تقسیم می‌شوند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با اشاره به اینکه در پارک‌های جنگلی طبیعی پارک قسمتی از جنگل است، خاطرنشان کرد: پارک جنگلی مصنوعی به طور مصنوعی با الگوبرداری از جنگل طبیعی طراحی و ساخته می‌شود.

زارع به وجود ۴۴ پارک جنگلی طبیعی و دست‌کاشت در شمال کشور اشاره کرد و یادآور شد: ۵۰ پارک جنگلی در جنگل‌های خارج از شمال کشور و ۱۴ پارک جنگلی در گیلان وجود دارد.

وی با بیان اینکه ۱۲۰ هکتار از جنگل‌های سراوان در رشت به احداث موزه روستایی اختصاص پیدا کرده‌است، اظهار کرد: ۱۱ درصد از جنگل‌های گیلان معادل ۶۰ هزار و ۵۰۳ هکتار مناطق جنگلی حفاظتی اعلام شده‌است.

*ایجاد مناطق حفاظت‌شده راهکار حفظ جنگل‌های هیرکانی

مشاور ارشد و بین‌الملل پروژه مدیریت چندمنظوره جنگل‌های هیرکانی نیز ایجاد مناطق حفاظت‌شده را بخشی از راهکار حفظ ارزش‌های طبیعی این جنگل‌ها عنوان کرد و گفت: نگاه به چشم‌انداز گسترده در قالب یک اکوسیستم که انسان در آن نقش کلیدی دارد رویکرد جدید کنوانسیون تنوع‌زیستی است.

مایک موزر بر مشارکت تمام ذی‌نفعان و ذی‌ربطان در مدیریت، بسط و گسترش مفاهیم زیست‌محیطی در سیاستگذاری‌ها و تمام بخش‌ها تاکید کرد و افزود: اگر نگاهی به گستره خدمات اکوسیستمی داشته‌باشیم مشاهده می‌کنیم اکوسیستم جنگلی منافع بسیاری برای جامعه بشری دارد.

وی خواستار اجرای راهبرد توسعه سبز جنگل‌های هیرکانی در جنگل‌های شمال ایران شد و بیان کرد: راهبرد توسعه سبز جنگل‌های هیرکانی چارچوب کلی و عمومی و مسیری واحد را برای بهره‌برداران مشخص می‌کند.

مشاور ارشد و بین‌الملل پروژه مدیریت چندمنظوره جنگل‌های هیرکانی با تاکید بر حفظ کارکردهای اکوسیستمی جنگلی در طولانی مدت، خاطرنشان کرد: تاب‌آوری بیشتر زیست‌محیطی جنگلی نسبت به تغییرات و فشارهای محیطی، ارائه خدمات زیست‌محیطی بهتر به جوامع، توسعه معیشت و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی و همچنین رونق بیشتر منطقه به صورت پایدار در مدیریت چندمنظوره جنگل‌های هیرکانی دنبال می‌شود.

موزر بالا بردن همکاری‌ها از طریق منطقه هیرکانی را مهم خواند و تصریح کرد: مدیریت یکپارچه کمک می‌کند بهره‌برداری‌ها در کنار همدیگر به صورت بهینه و پایدار مدیریت شود.

*استفاده از مشارکتی مردمی در استفاده از جنگل‌های هیرکانی

معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به اینکه حفظ، احیا، توسعه و بهره‌برداری از جنگل‌ها از وظایف اصلی این سازمان است، اظهار کرد: بهره‌برداری از جنگل‌های هیرکانی با تاکید بر مدیریت منابع طبیعی انجام می‌شود.

بهزاد انگورج از انعقاد ۱۱۰ قرارداد با مجریان طرح جنگل‌داری در کشور خبر داد و افزود: قراردادها باید هم‌زمان با ادامه اجرای طرح‌ها با استفاده از روش‌های متداول مدیریت شود.

وی با تاکید بر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، بیان کرد: با توجه به فرصت‌هایی که به عنوان شغل در طرح‌های جنگل‌داری وجود دارد تلاش می‌کنیم فرصت‌های جدیدی در راستای خروج از تک‌محصولی به طرف چندمحصولی در مدیریت آینده جنگل داشته‌باشیم.

معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری خواستار حرکت به طرف مدیریت یکپارچه جنگل‌های هیرکانی شد و تصریح کرد: برنامه‌های سازمان مذکور در راستای توسعه و کسب منافع بیشتر از جنگل سیاستگذاری شده‌است.