نگرش ضعیف دینی، مفاهیم عاشورایی را شهید می کند!

در راستای فیلمسازی مکتب عاشورا یک مقوله ی دینی و اعتقادی در پیش روی ما قرار دارد و در طرفی دیگر هنر شناخته شده و به روز سینما. بنابراین برای درآمیختن این دو با هم لازمه شناخت حوزه و چهارچوبی است که قصد داریم آن را در قالب تصویر پیاده کنیم.

نگرش ضعیف دینی، مفاهیم عاشورایی را شهید می کند!

به گزارش سرویس هنر ۸دی، در بررسی آثار تولید شده در حوزه عاشورا از روند تغییر هویت سینمای ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی گفته شد تا نقد آثار (در قسمت قبل) معدود تولید شده در این عرصه که البته نه خبری از رشد و پیشرفت بود و نه گامی نهادن برای ایجاد یک ساختار حساب شده.

همانطور که در نقد آثار تولید شده به آن اشاره شد نبود اثری فاخر و ضعف رساندن مفاهیم عمیق عاشورا از طریق تصویر به مخاطبان بسیار احساس می شود چنانکه با نگاهی گذرا به روند تولیدات سوالاتی در ذهن همه متبادر می گردد با چنین مضمونی که ناگهان با گذشت این همه سال این ظاهر شبیه به پست رفت چه طور شکل گرفته است و سینماگران و فیلمسازان ما با گسترش مفاهیم عمیق از مکتب عاشورا و رسیدن به توانایی مناسب تکنیکی به چه دلیل این مقدار ضعف فیلمسازیی در این حوزه بر دوش سینمای ایران احساس می شود؟!

از یک طرف مکتب عاشورا که مقوله ای دینی و اعتقادیست در پیش روی ما قرار دارد و در طرفی دیگر هنر شناخته شده و به روز سینما. بنابراین برای درآمیختن این دو با هم لازمه شناخت حوزه و چهارچوبی است که قصد داریم آن را در قالب تصویر پیاده کنیم.

اگر سینما را به دو مقوله فرم و محتوا جدا کنیم خواهیم دید که برآورده نشدن انتظارات در خصوص سینمای عاشورایی به خاطر فرم و تکنیک ضعیف آن نبود بلکه به دلیل محتوای غیر قابل تاثیر گذارش بوده است چراکه مثلا فیلم رستاخیز با داشتن فرم و تکنیک مناسب بدون اکران بایگانی می شود و آن هم به دلیل محتوا و حواشی در خصوص تحریف موضوعی آن بوده است.

طریقه نگرش توام با خلاقیت، احساس مسئولیت و تعهدی که یک هنرمند و فیلمساز از آن بهره می برد لازمه حرکت در مسیری است که ما از آن سخن می گوییم.

اما منظور از عناوین مطرح شده:

خلاقیت: یک فیلمساز بتواند فکر خود را آزاد کرده و در خصوص مکتب عاشورا فقط به ژانر تاریخی فکر نکند.

احساس مسئولیت: دغدغه ای که همراه یک فیلمساز دنبال می شود و مدام تلاش و علاقه ی خود را نسبت به سینمای عاشورایی دنبال می کند.

تعهد: که منظور همان دقت و استواری در کار است و همینطور رعایت چهارچوب و خطوط قرمزی خواهد بود که در همه موضوعات یافت می شود و به تبع در خصوص مکتب عاشورا هم همینگونه است.

مجموع این تعاریف به طرز نگرش هنرمند بستگی دارد و علت به چالش کشیدن نگرش ها به این دلیل است که گاها عده ای صرفا ساختن ژانر تاریخی و فیلم دینی را گذاشتن در رزومه کاری خود تلقی می کنند و یا در روند ساخت اثر خود احترامی به خطوط قرمزها و عقاید اجتماعی که برایشان فیلم می سازند قائل نیستند و به راحتی آموزه های چند قرنی را زیر سوال می برند و گاها شاهد عده ای هستیم که با سراغ داشتن توانایی در آنان اما متاسفانه گامی در این عرصه را حتی به طور غیر مستقیم از آنان نمی بینیم.

متاسفانه سینمای ایران و حتی رسانه ملی و فیلمسازان ما عادت کرده اند به ساخت فیلمهایی با مضامین اجتماعی و عاشقانه و حتی به ژانرهای دیگر فکر نمی کنند. و اگر هم از میان آنها کارگردانی دست به ژانر تاریخی ببرد ، به دلیل هزینه های بالا و نبود خلاقیت تا چند سال فیلمساز دیگری در این زمینه اثری را به تصویر نمی کشد؛ خلاقیت از جهت وجود موضوعات بی شمار اما کار کم.

همچنین تقبل هزینه زیاد هم از سوی نهاد دولتی به هزاران دلیل شاید یکی نبود علاقه ، غیر ممکن است و نیز عدم وجود سرمایه گذار با شجاعت برای بخش خصوصی.

به هر حال این می تواند از جمله عواملی باشد که فیلمسازان ما را عادت به ژانرهای اجتماعی و عاشقانه می کند که البته بسیار فراوان در این ژانرها هم می توان از مکتب عاشورا سخن گفت و نیازی به رجوع به تاریخ نیست و در این قسمت ماجراست که همان رویکرد طریقه نگرش حائز اهمیت می شود به طوریکه فیلمساز دغدغه مند با خلاقیتی مثلا مفهوم ایستادگی و مقاومت برای دینداری را از مکتب عاشورا انتخاب می کند و با رعایت چهارچوب و تعهد فیلمی را می سازد که اگر یک نمونه مثال بزنیم می شود فیلم سفر سبز که البته سریالی تلویزیونی بود.

676935_583

سریال سفر سبز ساخته محمد حسین لطیفی فیلمی با ژانر اجتماعی اما متصل به مفاهیم مکتب عاشورا و گره زدن این مفاهیم با سبک زندگی دینی بود.

در بعضی موارد سینمایی و در موضوعات گوناگون به خصوص دفاع مقدس ، مضامینی از مکتب عاشورا نیز دیده می شود.

در پایان می توان اینطور جمع بندی کرد که برای ارائه یک فیلم تاثیرگذار دینی از این روش میتوان استفاده کرد که کارگردان صاحب تکنیک و نحوه نمایش فرم و دکوپاژ باشد ؛ عالم دینی صاحب مفاهیم و نحوه بیان آن باشد ؛ نویسنده هم به طرز ماهرانه ای این دو را در هم آمیخته و روح عاطفی و ارتباطی با مخاطب را در فیلم تزریق کند. اینطور است که می توان سبک زندگی دینی را که هدف اصلی فیلمسازی در این عرصه است را به مخاطبان عرضه کرد بدون اینکه اصراری به نمایش وقایع تاریخی عاشورا باشد می توان از مکتب عمیق عاشورا سخن گفت.

در پایان امیدواریم که فیلمسازان جمهوری اسلامی ایران گامی مهم همراه با نگرشی توام با خلاقیت، احساس مسئولیت و تعهد در حوزه فیلمسازی مفاهیم مکتب عاشورا بردارند.

 

نظرات

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط پایگاه خبری تحلیلی 8دی در وبسایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد، منتشر نخواهد شد.
در حاشیه