به گزارش ۸دی، در بررسی سینمای عاشورایی مهمترین ویژگی که از میان صدها ویژگی به چشم می خورد، پیوند سینمای جمهوری اسلامی ایران با محتوای مکتب عاشورا که نشآت گرفته از نحوه پیروزی انقلاب اسلامی ایران با الگو گیری از قیام امام حسین (ع) است.

قاعدتا سینمای هر حکومتی متناسب با معیار ها و ارزشها و چهارچوب آن حکومت تعریف می شود و حرکت می کند که در غیر این صورت هر فیلمساز و هنرمندی اگر در مقام نقد بر بیاید دارای جایگاه است اما ساز نقادی خود را در مقام مخالفت و رو در رویی کوک کند مسلما حیات کاری او هم بی نتیجه خواهد بود.

این یک چهارچوب تعریف شده در همه حکومت ها و دولت ها در عرصه فیلمسازی است که از دیرباز مورد پیگیری بوده، حتی در هالیوود هم هینگونه است به طوریکه فیلم توافق شرافتمندانه به کارگردانی الیا کازان محصول سال ۱۹۴۷ سه جایزه اسکار گرفت اما فیلم به مذاق کمیته بررسی فعالیت های ضد امریکایی خوش نیامد و کارگردان و بازیگران برای شهادت به دادگاه احضار شدند. و همچنین فیلمهایی به مانند ۳۰۰ که هم طراز با سیاست های امریکا با محتوای ایران هراسی و اسلام ستیزی در همین سالهای اخیر هستند.

اما در این تقابل و روند فیلمسازی سینمای ایران و هم طرازی با معیارهای انقلاب اسلامی به خصوص مفاهیم مکتب عاشورا، به چه جایگاهی دست یافته ایم؟!

همانطور که در توصیه های رهبر معظم انقلاب آمده بود و در قالب یک اینفوگرافی به تصویر کشیده شده بود؛ تاکید ایشان به نمایش کشیدن آثاری بود که هویت دینی و انقلابی جامعه را با هم حفظ کند و همچنین در جایی دیگر به نمایش الگوهای واقعی زندگی ائمه(ع) تاکید داشتند. که این قضیه کاملا به این اصل دلالت دارد که ریشه انقلاب اسلامی و نحوه شکل گیری آن از مکتب اهل بیت به خصوص مکتب عاشورا است.

همچنین با یک نگاه به این توصیه ها تمامی مفاهیم عاشورا و ظهور امام مهدی(عج) دیده می شود.

اما با توجه به همه این موارد و بعد از گذشت ۳۷ سال از انقلاب و به تبع فعالیت سینمای ایران در این دایره؛ فقط تعدادی انگشت شمار آثاری تولید شده اند که یا به طور مستقیم و غیر مستقیم به وقایع محرم و عاشورا پرداخته اند.

در میان این آثار تولید شده، تنها دو تکنیک و ژانر به چشم می خورد:

۱: ژانر تاریخی روز عاشورا ( به طور مستقیم)

۲: ژانر اجتماعی و متوسل گونه به عاشورا( به طور غیر مستقیم)

نقطه ضعف جدی این نوع فیلمسازی خلاصه شده در این دو ژانر ، عدم وجود الگوسازی و قهرمان سازی در این داستان ها بوده است. شاید بتوان گفت که بعضی از فیلمها در ژانر های اجتماعی قابلیت مطرح کردن الگویی را دارا می باشند اما با وجود نقاط ضعف و منفی نوع روایت قصه ، در برابر نقاط مثبت حالت خنثی پیدا می کند.

آثار بسیار معدودی که نشان می دهد مظلومیت امام حسین(ع) و مکتب عاشورا در روند فیلمسازی سینمای جمهوری اسلامی ایران هم کشیده شده است.

در ادامه به نقد آثار تولید شده خواهیم پرداخت….