به گزارش ۸دی نیوز به نقل از افق انزلی ،سبک زندگی اسلامی و حقوق خصوصی افراد ،همواره یکی از مواردی است که باید در هنگام احداث یک ساختمان و یا واحد مسکونی به آن توجه شود.

یکی از اصولی که در شهرسازی ایرانی مورد توجه قرار می‌گیرد حفظ حریم خصوصی است. مراد از حفظ حریم در فضای معماری و شهرسازی آن است که فضا به گونه‌ای دارای حریم طراحی شود. حفظ حریم خصوصی یکی از اصول اساسی حاکم بر هستی و پدیده‌های آن است که تاثیرات آن در فضای معماری سنتی ایران غیرقابل کتمان است.

از جنبه‌های انعکاس حفظ حریم خصوصی در قوانین کشور ما موضوع پنجره‌های مزاحمی است که به منزل یا حیاط دیگری باز می‌شود. به عنوان مثال ممکن است هر روز که از خواب بلند می‌شوید، از اینکه پنجره خانه همسایه شما درست رو به منزل شما باز می‌شود احساس ناراحتی کنید. منزل شما محل آسایش و راحتی شماست و هر کسی نمی‌تواند به راحتی این آسایش را بر هم بزند، چهاردیواری منزل مسکونی هر کسی حریم خصوصی اوست. از گذشته‌های دور تاکنون هرگونه ورود و تجاوز بدون اجازه به این حریم، واکنش سخت صاحبخانه را در پی داشته است. در گذشته معماری شهری به گونه‌ای بوده که اغلب منازل مسکونی یک طبقه ساخته می‌شده و اشرافی به یکدیگر نداشته است. پشت‌بام تنها جایی بود که به منزل همسایه مسلط بوده به همین دلیل پشت‌بام رفتن برای خود آیینی داشته است. مطابق عرف محل، همسایه باید به وسایل گوناگون حضور خود را در پشت‌بام به اطلاع دیگران می‌رسانده، در غیر این صورت با واکنش سخت آنها مواجه می‌شده است. کسانی که این عرف و قاعده خود ساخته را رعایت نمی‌کردند، معمولا مورد غضب همسایه‌ها بودند.

اما امروزه چه میزان به این مهم در ساختمان سازی شهر انزلی توجه می شود؟

ساختمان هایی پنج طبقه به بالا در مناطق مسکونی که عموما ویلایی هستند مانند قارچ رشد کرده و حریم خصوصی را در می نوردند و از طرفی با سبک زندگی ایرانی و اسلامی هیچگونه سنخیتی ندارند ،تصور کنید ؛ یک ساختمان پنج طبقه علاوه بر اشرافیت کامل به تمام منازل ویلایی اطراف خود ،حتی به اتاق خواب و محل آسایش و آرامش همسایگان دید دارد.

براساس آیات و روایات انسان در تمام دوران زندگی خود همواره با سه نوع حق روبه روست که بایستی آن‌ها را ادا کند: «حقُ الله، حقُ النفس و حقُ الناس»؛ هر چند هر یک از حقوق یاد شده در جایگاه خود از اهمیت زیادی برخوردارند، اما در این میان تأکید بسیاری بر حقُ الناس شده است که نشان دهنده اهمیت ویژه حقوق دیگران است. حقُ الناس، انواع مختلفی دارد؛ از جمله حق پدر، مادر، همسر، فرزند، شریک، معلم،‌ شاگرد و… که یکی از آن‌ها نیز «حق همسایه» است. برای ایجاد محیطی آرام و دلپذیر برای زندگی لازم است نخست حقوق همسایگان شناخته و سپس به آن‌ها عمل شود. نکته مهم این است که این حقوق متقابل‌اند و به عبارت دیگر برای طرف مقابل نیز تکلیف ایجاد می‌کنند.

در دین اسلام نه تنها بر اهمیت و حرمت همسایه تأکید شده است، بلکه به دلیل ارتباطاتی که انسان در آینده با همسایه خود پیدا خواهد کرد و حقوق و تکالیفی که ایجاد خواهد شد، تحقیق درباره همسایه بر خرید خانه نیز مقدم شمرده است؛ از این رو پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در حدیثی می‌فرمایند: «همسایه را پیش از خانه، رفیق را پیش از راه و توشه را پیش از سفر باید انتخاب و تهیه کرد.» و در گفتاری دیگر می‌فرمایند: «پیش از خریدن خانه همسایه را پیدا کنید و پیش از مسافرت، رفیق سفر را بیابید.» مفهوم این احادیث این است که آنچه محل زندگی انسان را بیش از مکان ارزشمند می‌کند، افرادی هستند که انسان می‌خواهد در کنار آن‌ها زندگی کند. در همین رابطه «اوحدی» می‌گوید:

«تا ندانی که کیست همسایه *** به عمارت تلف مکن مایه»

این موضوع گذشته از جایگاه مهم روابط اجتماعی در فرهنگ دینی، بیانگر اصالتی است که اسلام به انسان‌های شایسته و خوب در زندگی می‌دهد. دقت در انتخاب همسایه خوب، پایبندی عاقلانه انسان را به روابط اجتماعی سالم و سازنده نشان می‌دهد.

با توجه به این تفاسیر می توان گفت ؛ رعایت سبک زندگی اسلامی در ساختمان سازی و حفظ حریم همسایه از مهمترین مسایلی است که دین مبین اسلام به آن اشاره دارد.

همانطور که اشاره شد ،ساختمانهای پنج طبقه و بلندتر ،  مشکلاتی را برای شهروندان بندرانزلی به وجود آورده است ،چرا که اینگونه ساخت و ساز ها با سبک زندگی اسلامی مغایرت دارد. به نظر می رسد شهرداری و دیگر سازمانهای ذی ربط باید برای این موضوع چاره ای پیدا کند ،تا حریم خصوصی مردم بیش از این در نوردیده نشود.

برای حل این مشکل در مناطق مسکونی انزلی راهکارهایی نیز پیشنهاد می شود:

–         استفاده از شیشه های مات و پنجره های پلمپ شده برای جلوگیری از دید به خانه همسایه

–         عدم صدور مجوز برای ساخت آپارتمانهای بلند مرتبه در مناطقی که بافت ویلایی دارند

–         تخریب واحدهایی که بدون مجوز و یا با پرداخت جریمه ساخته شده اند و به حریم خصوصی همسایگان تجاوز می کنند

اینگونه قانون ها در شهرهای بزرگ کشور مدتهاست که انجام می شوند تا ضمن حفظ حریم خصوصی همسایگان ،آداب یک جامعه اسلامی نیز رعایت شود.

آیا وقت آن نرسیده که اینگونه قوانین در شهر انزلی نیز رعایت شود؟ قوانین بسیاری در این زمینه وجود دارد که ما از گفتن آن صرف نظر می کنیم.

اما در پایان لازم به ذکر است که ،چنانچه شهروندان از تعرض و تجاوز انبوه سازان به حریم خصوصی خود ناراضی باشند ،حق بزرگی برگردن این افراد خواهد بود و  باید نزد خدای خود پاسخگو باشند.