به گزارش ۸دی نیوز، دکتر شهباز ظهر ریحانی در گفت و گو اختصاصی با خبرنگار دیارباران، در تشریح وضعیت فیلترینگ کشور، اظهار کرد: نزدیک ۱۵ سال است که اینترنت به صورت عمومی در آمده است و قبلا در دنیا مخصوص دانشگاه ها و مراکز علمی و خاص بود که به تبادل اطلاعات علمی و خاصی پرداخته می شد.

وی افزود: با مرور زمان و ورود شرکت های خصوصی، اینترنت به منازل، ادارات و سازمان ها راه پیدا کرد و اینجا بود که بحث کیفیت محتوا و این که چه اطلاعاتی به افراد می رسد از اهمیت خاصی برخوردار است.

فیلترینگ فقط شامل مسایل اخلاقی نمی شود

رییس مرکز خدمات رایانه ای و فناوری اطلاعات دانشگاه گیلان با اشاره به اینکه فیلترینگ عبارت است از محدود کردن کاربران اینترنتی از یک سری اطلاعات، و با بیان اینکه این امر در مورد کشورهای غربی هم صدق می کند، تصریح کرد: در سایر کشورها هم قوانین خاصی در رابطه با فیلتر اینترنتی وجود دارد و برایشان مهم است که کاربر به چه اطلاعاتی دسترسی دارد و آیا اطلاعات با سن و موقعیت فرد مطابقت دارد یا خیر ؟!

وی افزود: گاهی این قوانین ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد زیرا فیلترینگ فقط شامل مسایل اخلاقی نمی شود و موضوعاتی چون قاچاق، مسایل امنیتی و تروریستی و… نیز شامل می شود.

این استاد دانشگاه به وجود نرم افزارهایی برای والدین اشاره کرد و گفت: این نرم افزار مانع دسترسی کودکان به داده های نامناسب می شود و در واقع کار تایید محتوا را انجام می دهد و قابلیت به روز رسانی دارد که با تغییر آدرس سایت های غیر مجاز به روز می شود.

وی با اشاره به وقوع جرایم اینترنتی، بیان کرد: اگر قرار باشد جرم و جنایتی از طریق اینترنت اتفاق بیفتد برخی کشورها دارای سیستم شناسایی و اطلاعاتی قوی هستند که سرآغاز جرم را شناسایی می کند.

مدل های متنوع فیلترینگ

ریحانی با اشاره به مدل های مختلف فیلترینگ، بیان کرد: یک حالت این است که به صورت شخصی انجام شود و خود کاربر با نصب یک نرم افزار جلوی دسترسی به سایت های مشخص شده را بگیرد که بیشتر از سمت والدین برای کنترل کودکان انجام می گیرد یا به لحاظ امنیتی هم افراد چنین نرم افزار هایی را نصب می کنند تا سیستمشان آلوده نشود.

وی با بیان اینکه حالت دیگر در خود شبکه یکسری سیستم هایی گذاشته شود به خصوص دستگاه های دیوار آتش که این ها کار فیلترینگ را انجام می دهند، گفت: دیوار آتش ها کار فیلترینگ را به دو شکل انجام می دهند یک جلوی اتصال به آدرس های خروجی را می گیرند و دوم آدرس هایی از دنیای خارج نمی توانند به سرور شبکه شما وصل شوند.

این استاد دانشگاه گیلان حالت بعدی فیلترینگ را از طریق پورت دانست، یعنی یک سرور می تواند یک محتوا را در یک پورت گذاشته باشد که غیر مجاز است اما سایر پورت ها مجاز باشد شما می توانید فقط همان پورت غیر مجاز را فیلتر کنید که معمولا کم اتفاق می افتد و خود آدرس را فیلتر می کنند.

ریحانی به حالت بعدی فیلترینگ اشاره کرد و بیان کرد: حالت بعدی که از همه سخت تر و پر هزینه تر است کنترل و چک کردن محتوا است زیرا ممکن است داده ها کد شده باشد.

وی افزود: در این ایران معمولا سایت هایی که از پروتکل «اس اس ال» استفاده می کنند این اتفاق می افتد که آدرس آن سایت ممکن است فیلتر شود.

ضرورت فرهنگ سازی در فضای مجازی

رییس مرکز خدمات رایانه ای و فناوری اطلاعات دانشگاه گیلان، تصریح کرد: همراه با استفاده از وسایل ارتباطی جدید رشد و تعالی فرهنگی درجه اهمیت زیادی دارد تا به آن رشد برسیم که چه اطلاعاتی قابل قبول است و می تواند مورد استفاده قرار بگیرد و چه اطلاعاتی مضر و قابل استفاده نیست و نباید از آن استفاده کرد.

وی با بیان اینکه دنیای اینترنت و فضای مجازی در ابتدای کار برای کاربران جذابیت زیادی دارد، گفت: امروز سن استفاده از اینترنت کاهش یافته وکنجکاوی و علاقمندی زیادی وجود دارد.

رییس مرکز خدمات رایانه ای و فناوری اطلاعات دانشگاه گیلان، با تأکید بر فرهنگ سازی با اشاره به اشاعه بیش از پیش اینترنت در سطوح مختلف جامعه، با طرح این سؤال که آیا با فیلتر کردن فرد نمی تواند از طرق دیگر به اطلاعات مربوط دسترسی پیدا کند؟! در پاسخ گفت: جوینده، یابنده می شود فرد بالاخره به اطلاعات مورد نظر خود از طرق سخت تر دسترسی پیدا می کند.

مزایا و معایب فیلترینگ

وی با اشاره به مزایا و معایب فیلترینگ، افزود: از مزایای فیلترینگ در زمینه فنی میتوان به جلوگیری از دسترسی تعدادی کامپیوترهای آلوده یا هکر ها از خارج از کشور یا خارج از شبکه اشاره کرد.

ریحانی در ادامه این مطلب، افزود: اگر هم خود سیستم آلوده شود میتوان از طریق دیوار آتش جلوی پیشرفت آن را گرفت و از آلودگی سایر سیستم ها جلوگیری کرد و به لحاظ فنی میتوان آدرس های مهم را کنترل کرد.

رییس مرکز خدمات رایانه ای و فناوری اطلاعات دانشگاه گیلان، با بیان اینکه معایب فیلترینگ را باید در حیطه های مختلف بررسی کرد، بیان کرد: از نظر محتوا برخی سایت ها روزانه اطلاعاتی را ارائه می دهند در حالی که تعدادی از این اطلاعات مفید و تعدادی غیر مجاز است که در فیلترینگ، کل سایت فیلتر می شود و کاربران از آن مطالب مفید نمی توانند استفاده کنند.