به گزارش هشت دی، بیش از ۲۸ درصد اشتغال استان گیلان در بخش کشاورزی و بیش از ۳.۵ درصد تولیدات بخش کشاورزی در این استان انجام می شود. برنج محصولی استراتژیک است و بالاترین سطح زیر کشت برنج با تولید ۴۰درصد از برنج مورد نیاز کشور در استان گیلان انجام میشود.
امسال کاشت برنج در این استان به بیش از ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار رسیده است و بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن شلتوک، بیش از ۷۶۰ هزار تن برنج سفید با کیفیت عالی تولید میشود که نسبت به سال گذشته به دلیل وضعیت آب و هوایی و زمان کاشت افزایش یافته است.

محمدرضا احمدی سنگری نماینده مردم شهر رشت در مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با خبرنگار هشت دی، با اشاره به فصل برداشت برنج و با بیان اینکه کشاورزان صادق، قانع و پرتلاش ترین قشر جامعه هستند اظهار کرد: این قشر زحمتکش با وجود زحمات بسیار زیاد از لحاظ مالی و مادی در مضیقه هستند.

احمدی سنگری با بیان اینکه خود یک کشاورز زاده است و در جریان از صفر تا صد کار کشاورزی است افزود: کشاورزان در مراحل کاشت، داشت و برداشت زحمات بسیاری میکشند اما خودشان چندان از مزایای فروش برنج بهره مند نمیشوند، آنها می بایست خیلی زود برنج خود را بفروشند تا هزینه ها و اقساطی که در طول سال دریافت کردند را ادا کنند و در نهایت خودشان خرده برنج مصرف می کنند.

لزوم ممنوعیت واردات برنج تا آذرماه

نماینده مردم شهر رشت در مجلس شورای اسلامی با اشاره به تذکر خود در صحن مجلس خطاب به وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با کشاورزان بیان کرد: دولت در جهت حمایت از کشاورزان نباید اجازه واردات برنج تا آذرماه را بدهد تا قیمت برنج داخلی حفظ شود و طعم شیرین حاصل از دسترنج کشاورزان به تلخی تبدیل شود.

خرید تضمینی برنج توسط دولت در حمایت از کشاورزان

وی با تاکید بر خرید تضمینی برنج توسط دولت ادامه داد: دولت در حمایت از کشاورزان علاوه بر خرید تضمینی برنج باید مانع واردات برنج توسط ۱۰ نفر به عنوان سلطان برنج از کشورهای مختلف نظیر تایلند، هند و پاکستان برنج شود.

عضو مجمع نمایندگان گیلان با بیان اینکه نظارتی بر خرید و فروش و واردات برنج وجود ندارد گفت: واردات برنج توسط تعداد محدودی از افراد باعث سود بالا برای و آنها ضرر شدید کشاورزان میشود، بطوریکه برنج پارسال کشاورزان در لشت نشاء و برخی دیگر از شهرستان های گیلان هنوز بفروش نرفته است.

احمدی خاطرنشان کرد: اقتصاد کشور حاصل دسترنج کشاورزان است با این وجود ارز ۴۲۰۰تومانی به کسانی اختصاص می یابد که با واردات اجناس غیرضروری به اقتصاد کشور ضربه میزنند، این سوبسید باید در اختیار کشاورزان که نقش پررنگی در توسعه اقتصادی کشور دارند قرارگیرند.

وی درباره چگونگی حمایت دولت از برنجکاران گفت: همه مشاغل دارای صنف هستند، مثل صنف چای، خرید تضمینی گندم و…دولت باید در راستای حمایت از برنجکاران کاری اساسی انجام دهد، بعنوان مثال در زمان کاشت و داشت نهادهای کشاورزی کود، سم و‌‌…را بصورت رایگان یا حداقل قیمت در اختیار کشاورزان قرار دهد.

احمدی سنگری ادامه داد: در بحث تامین آب مورد نیاز کشاورزی نهادهای مربوطه با لایروبی رودخانه ها مشکل کشاورزان را باید حل کنند، گاهی بدلیل کمبود آب برنج خشک و یا بالعکس زیاد بودن آب در شالیزارها خوشه های برنج به اصطلاح می خوابند، مسائل مربوط به آب در برنجکاری بسیار حائز اهمیت و برای منع از ضرر کشاورزان نیاز به مدیریت دارد.

لزوم برند سازی برنج گیلان

نماینده مردم شهر رشت در مجلس شورای اسلامی با اشاره به لزوم برند سازی برنج گیلان بیان کرد: باعث تاسف است که برخی افراد برنج را از گیلان می‌خرند و در مازندران بسته بندی و به اسم برنج مازندران به تهران صادر میکنند، برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی لازم است همه مسئولان مربوطه، بخش خصوصی و سرمایه گذاران در جهت بهره مندسازی کشاورزان و برندسازی برنج استان گیلان همت کنند.

راه اندازی و ارتقاء صنعت بسته بندی برنج در گیلان

وی ادامه داد: در گیلان به صورت مشخص برندهای بسته بندی برنج وجود ندارد از طرفی برای برندسازی برنج نیاز به زیرساخت‌ و امکانات داریم به همین منظور طی جلسه ای قرار بر راه اندازی و ارتقاء صنعت بسته بندی برنج در گیلان شده است.

غلامرضا خانکشی پور کارشناس اقتصادی و معاون راهبردی بسیج اساتید استان گیلان نیز در گفتگو با هشت دی با بیان اینکه برندسازی برنج گیلان بر عهده بخش خصوصی است اظهار کرد: برنج کالایی است که همه امور مربوط به آن دست مردم است، از تولید برنج توسط کشاورزان تا واسطه و افرادی که در خرید و توزیع کار میکنند.

غلامرضا خانکشی پور با تاکید بر مرغوبیت برنج گیلان گفت: برنج گیلان به دلیل مرغوبیتی که دارد عموماً خرید دولتی نمی شود و خریدار آن مردم و بخش خصوصی هستند، در نتیجه برندسازی بر عهده بخش خصوصی است که باید دانش و هزینه های لازم را داشته باشد‌.

این کارشناس اقتصادی و معاون راهبردی بسیج اساتید گیلان تصریح کرد: برنج گیلان نظیر برنج آستانه اشرفیه، دم سیاه، هاشمی و… به دلیل مرغوبیت و به پشتیوانه نام گیلان خریداران مشخصی در کشور دارد و شناخته شده است، به همین دلیل ممکن است لزوم برای برندسازی توسط بخش خصوصی احساس نشده باشد.

وی با بیان اینکه برندسازی برنج گیلان فرآیند عملیاتی بسیار سنگینی دارد افزود: کسانی که در بخش برنج و کشاورزی فعالیت می کنند یک بخش متمرکز و مشخصی نیستند و با توجه به اینکه برندسازی نیاز به سرمایه زیاد، یک فرآیند عملیاتی بسیار سنگینی دارد و یک یا چند نفر مشخص از حجم بالایی از کار را در اختیار ندارند که بخواهند هزینه های برندسازی را تقبل کنند این کار تاکنون انجام نشده است.

نام گیلان یک برند طبیعی برای برنج محسوب می شود

خانکشی پور تصریح کرد: بر خلاف گیلان عملیات برندسازی برنج در مازندران انجام شده است، یک تعدادی از تولیدکنندگان، تجار و فروشندگان طی فرایندی و از طرق مختلف نام هایی را بعنوان برندسازی انتخاب و اقدام به تبلیغ کردند، اما خود نام گیلان یک برند طبیعی برای برنج این استان محسوب می شود.

خانکشی پور تصریح کرد: واردات برنج مانند سایر کالاهای وارداتی انجمن وارد کننده دارد و علاوه بر آنها برخی شرکت های دولتی هم اقدام به واردات برنج می کنند اما در مجموع واردات برنج توسط بخش خصوصی انجام میشود‌ و به همین دلیل لازم است بخش خصوصی به توانمندی و قابلیت در توزیع و عرضه و استفاده از روش های مدرن دست پیدا کند‌‌.

تسهیلات کم بهره و پرداخت هزینه تحقیقات و آموزش بر عهده دولت است

کارشناس اقتصادی و معاون راهبردی بسیج اساتید استان گیلان در تشریح اقدامات دولت در حمایت از کشاورزان گیلانی بیان کرد: مهم ترین حرکت برای حمایت از کشاورزان انجام تحقیقات و آموزش توسط بخش دولتی، پرداخت به سهولت تسهیلات بانکی، بیمه کشاورزی و…است‌.

وی تصریح کرد: کشاورزی برنج مربوط به بخش خصوصی و کاری غیر متمرکز است، کشاورزان قدرت، تمرکز و توانایی کافی جهت پرداخت هزینه برای آموزش و تحقیقات را ندارد در نتیجه لازم است دولت هزینه تحقیقات و آموزش در زمینه برنج را پرداخت کند.

خانکشی پور با اشاره به تفاوت میزان برداشت برنج توسط کشاورزان گفت: گاهی ما کشاورزانی داریم که عملکرد آنها بسیار بالاست مثلاً ۵ تا ۷ تن برنج هاشمی برداشت می‌کنند اما کشاورزی داریم که دو تن برداشت می‌کند، این فاصله به دلیل تفاوت در دانش زراعی آنها است که دولت با آموزش های لازم در زمینه ترغیب در کشت ارقام بهتر، تغییر و بهره گیری از روش ها و سیستم‌های نوین، شخم زمستانه و… می تواند به کشاورزان کمک کند.

این پژوهشگر اقصادی ادامه داد: پرداخت وام های کم بهره و به صورت قرض الحسنه در امور تولید برنج، بیمه محصولات کشاورزی پرداخت بخشی از این حق بیمه توسط دولت به شرکت‌های بیمه و نیز در تامین آب شبکه‌های آبیاری جمله اقدامات حمایتی دولت از بخش کشاورزی است.

دخالت دولت در قیمت دلار و افزایش قیمت برنج خارجی

وی با اشاره به دخالت دولت در قیمت دلار گفت: به دلیل دخالت دولت در قیمت آن، دلار قیمت واقعی خود را ندارد در نتیجه همه محصولات وارداتی قیمت کاذب پیدا کرده اند، از طرفی وقتی قیمت دلار پایین باشد محصولات وارداتی، محصولات تولید داخلی را نابود میکند، اما وقتی دلار قیمت واقعی داشته باشد محصولات خارجی در رقابتی سالم با محصولات داخلی قرار میگیرند.

وی با بیان اینکه کاهش فشار اقتصادی فعلی مستلزم یک بازه زمانی است ادامه داد: با وجود اینکه افزایش قیمت دلار باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است اما رفع این مشکل مستلزم یک وقفه زمانی است که درآمد مردم متناسب با تورم و… افزایش پیدا کند.

ابراهیم قلیزاده کارشناس کشاورزی نیز در ادامه در گفتگو با هشت دی درباره مشکلات عمده کشاورزی برنج در استان گیلان اظهار کرد: اکثر زمین های کشاورزی بصورت قطعات کوچک هستند که عدم یکپارچه سازی اراضی مانعی در استفاده از ماشین آلات کشاورزی است، وقتی کشت و کار به صورت دستی انجام شود منجر به کاهش کیفیت و افزایش هزینه برای کشاورزان می شود.

قلیزاده از مقرون به صرفه و اقتصادی نبودن کشاورزی گیلان بعنوان معضلات دیگر کشاورزی در این استان نام برد و گفت: وقتی نهادهای مورد نیاز کشاورزی نظیر کود، سم و ادوات کشاورزی گران باشد تولید محصول برای کشاورز گران تمام می شود‌.

این کارشناس کشاورزی ادامه داد: کمبود آب زراعی و وسایل مکانیزه مانند نشاءکار، وجین کن، ماشین برداشت برنج و دیگر ماشین آلات مورد نیاز کشت برنج و…باعث افزایش ضایعات برنج و هزینه تمام شده یک کیلو برنج می شود در نهایت تمام این عوامل هزینه کل تولید محصول را بالا می‌برد و برای کشاورز مقرون به صرفه نیست.

کشاورزان هنوز نمی دانند محصول خود را کجا و چگونه بسته بندی کنند

وی با تاکید بر نقش برندسازی و بسته بندی مناسب در فروش بهتر برنج بیان کرد: بسته بندی، نوع عرضه محصول به بازار و محل فروش عوامل مهمی در تقویت فروش برنج محلی است با این وجود هنوز کشاورزان به درستی نمی دانند برنج خود را چگونه، کجا بسته بندی و در اختیار مصرف کننده قرار دهند‌ که این امر علاوه بر اینکه به نفع کشاورز است باعث ترغیب و سهولت در حمل و نقل برنج توسط خریدار می شود، در مقایسه برنج خارجی در بسته بندی های زیبا و جذاب در معرض فروش قرار می گیرد.

کارخانه های فرسوده برنجکوبی و کاهش برداشت محصول

این کارشناس کشاورزی با بیان اینکه فرسوده بودن کارخانه های برنجکوبی باعث کاهش میزان برداشت محصول در هکتار می شود افزود: بیشتر دستگاه های کارخانه ها قدیمی و فرسوده هستند در نتیجه ضایعات برنج زیاد می شود، یعنی مقدار زیادی از برنج نیم دانه و خرد می شود، بخشی از آن با پوسته اولیه باقی می ماند که به آن “فل” می گویند و مقداری از این شلتوک در هنگام برداشت از بین می‌رود که این عوامل باعث کاهش در میزان برداشت محصول در هکتار است.

قلیزاده با اشاره به پیرشدن جمعیت ساکن در روستاها گفت: تعداد زنان و مردانی که در شالیزارها کار می کنند کم شده است، دولت از طریق شرکت‌های تعاونی یا پرداخت تسهیلات ارزان قیمت میتواند در یکپارچه‌سازی اراضی و مکانیزاسیون از روستاییان جهت سهولت در کشت و کار با هزینه کمتر حمایت کند.

گزارش از: زینب شهبازپور