پایگاه خبری تحلیلی 8دی نیوز
https://www.8deynews.com
انسان با شناخت خود را کشف میکند
دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی استاد دانشگاه در برنامه “معرفت” شبکه چهار سیما گفت: ابونصرفارابی به مسئله شناخت خیلی تکیه کرده و انسان با شناخت خود را کشف میکند.
به گزارش ۸دی نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران، جمعه دوم خرداد ماه برنامه “معرفت” با حضور “دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی” استاد دانشگاه از شبکه چهارم سیما پخش شد.
دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی استاد دانشگاه و مجری برنامه “معرفت” گفت: همانطور که استحضار دارید بحثمان پیرامون منظومه “معرفت شناسی” فارابی است که در خصوص معرفت حسی، معرفت عقلی و معرفت اشراقی از حضور استاد ابراهیمی دینانی بهره بردیم. در این سیر منظومه معرفت شناسی فارابی حلقهای به نام خیال وجود دارد.
ابراهیمی دینانی بیان کرد: وی معرفت را از حس شروع میکند و به خیال بعد به وهم و بعد از آن به عقل میرسد و در آخر به مافوق حق تعالی میرسیم که محجوب از هر ادراکی است.
وی ادامه داد: عالم خلق را عالم محسوسات کنیم و در مقابل عالم امر عالم معقولان است. انسان در عالم خلق با حس تصرف میکند.
این استاد دانشگاه گفت: عالم خیال در تصرف صور حقایق است، فارابی یک معنی خاصی را برای صور خیال در نظر گرفته یعنی اینکه حقایق حسی در ذهن شما خیال است. تصرف در عالم حقایق شکل و صورت ندارد که آن عالم امر بوده و “عالم خیال” بین عالم امر و عالم خلق است.
ابراهیمی دینانی افزود: عالم خلق محسوسات و عالم امر معقولات و حقایق است. عالم خیال میانه و برزخ بین عالم امر و عالم خلق است.
وی ضمن اشاره به این نکته که عالم خیال، عالم مثال است تصریح کرد: بدین ترتیب فارابی معرفت شناسی را طبقهبندی میکند و فوقی برای عالم امر قائل است. عقل آنجا که محجوب از هر ادراکی که مقام ذات احدیت است ابراز عجز میکند و سِر و راز برای همیشه باقی میماند.
وی اظهار داشت: یک راز و معمایی در هستی وجود دارد که اگر یک بار برای همیشه حل میشد دیگر حالت ابتذال پیدا میکرد. کنجکاوی انسان برای این است که میخواهد به راز برسد. اگر قرار بود همه چیز حل شود، پس هستی متناهی بود. در صورتیکه هستی غیرمتناهی است و همیشه رازی مافوق باقی میماند.
این استاد دانشگاه ضمن بیان این مطلب که فارابی به مسئله شناخت خیلی تکیه میکند، بیان کرد: شناخت در انسان شکل میگیرد و انسان با شناخت خود را کشف میکند. خداوند این تقسیم بندی را کرده که عالم خلق را عالم امر قائل شده است. کسی که در عالم خلق منجمد شده، هرگز عالم امر را کشف نمیکند و اگر عالم امر را کشف نکند خودش به عالم امر نرسیده و خود در عالم خلق میماند.
وی ادامه داد: کسی که عالم امر را کشف کرد، خودش از نسخ امر بوده و در عالم خلق میماند. در یک قانون کلی، هر آنچه که انسان کشف میکند باید با او سنخیت داشته باشد. به عبارت دیگر هر آنچه که به ادراک شما در میآید و در حوزه کشف و آگاهی شما قرار میگیرد، با شما سنخیت دارد و چیزی که سنخیت ندارد قادر به کشف آن نستیم.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: همه عالم برای انسان قابل کشف بوده و انسان با همه عالم سنخیت دارد انسان با حق تعالی سنخیت دارد چون مظهر حق است حتی انسان با شیطان نیز سنخیت دارد چون شیطان مظهر افعال شیطانی است.
ابراهیمی دینانی بیان کرد: پس هر آنچه را که انسان میشناسد با آن سنخیت دارد.
معجزه معرفت در این است که همیشه بین سیالیت مطلق و انجماد مطلق قرار دارد. آبی که به ذات رونده بوده، همان آب در چندین درجه زیر صفر منجمد است،پس ادراک به ذات رونده است.
نظرات