از هنگامی که مسئولین دولت تدبیر و امید کلید حل مشکلات اقتصادی را در رفع تحریم ها وکدورت ها با تحریم کنندگان معرفی کردند ، بار ها دلسوزان کشور بخصوص رهبر معظم انقلاب نیز گوشزد کردند که اکثر مشکلات کشور در ساختار های نادرست و سوء مدیریت داخلی نهفته است و چشم دوختن به دست دشمن اشتباه است و نیز گفتند که  ” تحریم ها با مذاکره برداشته نخواهد شد چون هدف تحریم ها خسته کردن و جدا کردن ملت از نظام اسلامی است ”  بنابر این تحریم ها بهانه است، برای از پای در آوردن دولتی مثل دولت احمدی نژاد نیست بلکه تا موجودیت جمهوری اسلامی یعنی انقلاب اسلامی را تهی نکند و آن را  تبدیل به شیری بی یال و  دم و  اشکن نکند، دست از دشمنی نخواهد کشید .

بهر حال سکان داران عرصه سیاست خارجی کشور به این مبنا قائل نبوده و به میز مذاکره دل خوش کردند و هم به لبخندهای طرف مقابل اعتماد نمودند؛ در مصاحبه های خود تاکید کردند که برخلاف مذاکره کنندگان قبلی که پی در پی   بیانیه صادر کرده و سخنرانی حماسی می نمودند، ما روش مذاکره را خوب بلدیم . در آذر ماه ۹۲ به مردم ایران اعلام کردند که به پیروزی بزرگ و دستاورد عظیم  رسیدیم و طی تواافق با ۱+۵  ،  آنها را متقاعد کردیم که با ما خوب باشند! ” ساختار تحریم ها ترک برداشت” … ” غنی سازی اورانیوم در داخل کشور به رسمیت شناخته شد”  همه خوشحال شدند اما عده ای مشکوک شدند! متن انگلیسی توافق که منتشر شد این مشکوکین کم سواد دودستی بر سر خود زدند و از سواد مذاکره کنندگان شگفت زده شدند.  ناظران قانونی مانند نمایندگان مجلس و دلسوزان از متنی منتشر نشده و تفسیری باخبر گشتند و خواستار آن شدند اما وزیر خارجه گفت که امکان ندارد! ما تعهد کرده ایم این متن راز مگو است.  یعنی مقامات مرتبط و غیر مرتبط ۶ کشور + رژیم صهیونیستی حق دارند از این راز مطلع باشند اما نمایندگان ملت حق ندارند.

بهرحال گفت و شنود کم سوادان با با سوادان ادامه داشت تااکنون که قرار است ۲۳ اردیبهشت ماه ۹۳ دور چهارم مذاکرات برای دستیابی به توافق جامع هسته ای در وین پایتخت اتریش شروع شود و می گویند که توافق نهایی احتمالا در نیویورک به امضاء خو.اهد رسید و این هم از توفیقات ما ایرانیان است که در قلب آمریکا از انان حق  خودمان را می گیریم! هرچند حمید ابوطالبی را به انجا راه ندادند اصلا چه اهمیتی دارد عدم ورود حتی یکی از یک دلاری های ۲/۴ میلیارد دلار ثرمایه به اصطلاح آزاد شده ملت ایران.

اکنون ذاکره کنندگان به نقطه ای رسیدند که جان کری وزیر خارجی امریکا با صداقت تمام می گوید ایران باید تصمیم های سختی در رسیدن به توافق جامع بگیرد. هرچند دوستان ما در وزارت خارجه در مورد این تصمیم های سخت به ما چیزی نمی گویند اما از پیگیری صحبت های مقامات امریکایی هنگامی که در حال پاسخگویی و بیان راز های مگو به نمایندگان ملت خود بودند می توان چیزهایی متوجه شد :

۱- تعداد ماشین های سانتریفیوژِی که ایران می تواند حفظ کند . امریکا تاکید دارد که با هدف افزایش زمان گریز هسته ای ایران به حداقل بالای ۶ ماه، تعداد ماشین ها حتما باید زیر ۵۰۰۰ عدد ماشین نسل اول باشد و ایران در بخش صنعتی از ماشین های نسل بالاتر استفاده نکند. این به معنای برچیدن حدود ۱۵۰۰۰ ماشین در تاسیسات ایران است.

۲- میزان ذخیره مواد ۵ در صدی که ایران می تواند حفظ کند. آمریکا  با هدف افزایش زمان گریز هسته ای ایران به  بالای حداقل ۶ ماه خواهان کاهش ذخیره اورانیوم ۵ درصد ایران به کمتر از ۱۰۰۰ کیلو گرم است.

۳- طول گام نهایی . امریکا به طور مکتوب به تیم مذاکره کننده ایران پیشنهاد داده است که زمان گام نهایی باید ۲۰ سال باشد.

۴- مسئله  راکتور آب سنگین اراک . امریکا خواهان طراحی مجدد راکتور آب سنگین اراک به گونه ای است که میزان تولید پلوتونیم ان به طور اساسی کاهش پیدا کند

۵- موضوع تحقیق و توسعه. امریکا خواهان ان است که برنامه تحقیقی و توسعه ایران در حوزه غنی سازی به برنامه فعلی محدود شود و ایران اجازه گسترش ان را نداشته باشد.

۶- مسئله برنامه موشکی ایران. آمریکا عقیده دارد برنامه مو.شکی ایران از ان حیث که می تواند حمل کننده کلاهک هسته ای باشد باید مورد مذاکره قرار گیرد و محدود شود

۷- مسئله ابعاد احتمالی نظامی . امریکا اعتقاد دارد ایران به سوال هایی راکه که از جانب اژانس درباره  احتمال وجود یک برنامه هسته ای نظامی در گذشته آن وجود دارد به طور کامل حل و فصل کند تا امکان رسیدن به یک توافق نهایی فراهم شود

۸- مسئله فردو امریکا عقیده دارد که تاسیسیات فردو باید از حالت نیمه صنعتی خارج شدن و  به تاسیسات تحقیق و توسعه بدل شود.

۹- چگونگی لغو تحریم ها. نشانه هایی است که امریکا مایل نیست همه تحریم ها علیه ایران را پس از حصول توافق جامع لغو کند و می خواهد لغو  تحریم های ایران به طور تدریجی و در طول زمان و به قولی در طول ۲۰ سال انجام شود و ان هم در صورتی که ایران همانگونه که گفته شد از انقلاب اسلامی تهی شده باشد.

۱۰- مسئله شفافیت . امریکا می خواهد پس از توافق نهایی با صدور یک قطعنامه الزام اور در شواری امنیت یک رژیم بازرسی ویژه فراپروتکلی را به ایران تحمیل کند.

آمریکا چه راهبردی در مذاکرات در پیش خواهد گرفت؟

۱- گرفتن زیر ساخت گریز از مرکز غیر قابل شناسایی از ایران

۲- افزایش حداکثری خواسته های خود با این پیش فرض که طرف ایرانی هرگز میز مذاکره را ترک نخواهد کرد

۳- ایجاد یک دورنمای  به شدت خوفناک .  اینکه اگر توافق نهایی حاصل نشود چه تحریم هایی می تواند علیه ایران اعمال شود

۴- تولید انتظار بهبود اقتصادی برای ایران در صورت حصول توافق نهایی و در عین حال جلوگیری از ایجاد بهبود اقتصادی در وضعیت فعلی برای ایران به منظور ممانعت از کاهش انگیزه ایران برای نهایی کردن توافق

۵- تلاش برای حل مسئله هسته ای به گونه ای که به مدلی برای مطالبه سازش از ایران در موضوعاتی مانند برنامه موشکی ، حقوق بشر و برنامه منطقه ای ایران تبدیل شد.

۶- آغاز تحرکات سیاسی و تبلیغاتی برای فشار بر ایران در حوزه های غیر هسته ای مرتبط با امنیت ملی از جمله حوزه منطقه ای  و موضوع حقوق بشر

۷- از دست ندادن فرصت توافق با ایران با انگیزه تقویت جریان غرب گرای داخلی و تضعیف تفکر اصولگرایانه و مقاومتی نزد افکار عمومی ایران

۸- بازنکردن هرگونه راهی برای تبدیل توافق هسته ای به عاملی برای بهبود روابط دوجانبه با ایران

۹- ایجاد یک سلسله ترتیبات سیاسی نظامی برای اطمینان دادن به متحدان خود درباره عدم بهبود اساسی روابط با ایران

با مواردی که امد به نظر شما وظیفه هرکدام از ما چیست؟ چه باید کرد و چه نباید کرد؟ به نظر می رسد باید با پیگیری موشکافانه انچه که انجام گرفته و در اینده انجام خواهد گرفت به روشنگری و نقد منصفانه پرداخت.        ادامه دارد….

نویسنده: حسین بهمنش