به گزارش ۸دی، اسلام ملکی معاف کارشناس علوم قرآنی و حدیث به سوال که پیامبر اسلام(ص) به شهادت رسیده‌اند و یا وفات کرده‌اند پاسخ داد:

پرسش:
پیامبر اکرم(ص) وفات کرده‌اند یا در اثر زهر به شهادت رسیده‌اند؟ اگر شهید شده‌اند آیا قاتل ایشان معلوم است؟ آیا روایتی که می‌گوید پیامبر (ص) به دست دو تن از زنان خود (یعنی عایشه و حفصه) مسموم شده‌اند دارای سند قوی است؟

پاسخ:
این نظریه که پیامبر اکرم (ص) در اثر مسمومیت به شهادت رسیده باشند با شواهد متعدد تاریخی قابل تقویت است اما هویت قاتلان ایشان روشن نبوده و نیست و بر اساس یک روایت ضعیف یا تحلیل‌ها و حدس‌ها نمی توان نظر قاطعی ابراز کرد.
روایتی که می‌گوید ۲ تن از همسران پیامبر (ص) به ایشان زهر نوشانده‌اند تنها در تفسیر عیاشی با سندی منقطع و ضعیف آمده است(تفسیر العیاشی، ص۲۰۰، روایت شماره ۱۵۲). نسخه‌ای که از این تفسیر بر جای مانده، یک نسخه ناقص است که اسانید روایاتش تلخیص شده‌اند و معمولا در سند هر یک از روایاتش هویت ۳ ایل ۴ واسطه که بین مؤلف و معصوم(ع) قرار داشته‌اند نامعلوم است. به گفته نجاشی(رجال شناس بزرگ شیعه)، مؤلف تفسیر عیاشی گرچه خودش راستگو بوده ولی بسیار از افراد ضعیف نقل می‌کرد: «کان یروی عن الضعفاء کثیرا» ( رجال النجاشی، ص٣۵٠).
بنابراین وقتی هویت ۳ یا ۴ تن واسطه‌های میان عیاشی تا معصوم(ع) مشخص نیستند نمی‌توانیم سند این روایت را صحیح یا موثق بنامیم و حجت شرعی برای «نسبت دادنِ قاطعانه این روایت به معصومان(ع)» نداریم.
وانگهی روایتی که در تفسیر عیاشی آمده تنها یک روایت است و در موضوع مهمی همچون «هویت قاتل رسول الله(ص)» نمی‌توان به آن اکتفا کرد. این موضوع برای شیعه مهم بوده و قاعدتا اگر معصومان(ع) احادیثی در این مورد فرموده بودند باید با روایات و اسانید متعدد نقل می شد نه اینکه تنها با یک سند منقطع و ضعیف نقل شود.

از سوی دیگر ، مضمون این روایت در آثار بر جای مانده از کلینی، صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی دیده نمی‌شود حال آنکه اگر یک روایت مشهور بود مخصوصا باید در ابواب التاریخ در کتاب کافی کلینی نقل می‌شد. البته بعدها کتاب‌های روایی قرن ۱۱ و ۱۲ یعنی تفسیر الصافی، بحارالانوار، تفسیر البرهان و تفسیر نورالثقلین همین یک روایت را از تفسیر عیاشی اخذ و مجددا نقل کرده‌اند که این نیز دلیل کافی بر صحت سند یا متن آن روایت نخواهد بود زیرا مؤلفان این آثار تقریبا هر روایتی که یقین به جعلی بودنش نداشتند نقل می‌کرده‌اند.
در هر حال، اعتقاد به «دست داشتن دو تن از همسران پیامبر(ص) در مسموم کردن آن حضرت» یک دیدگاه مشهور و مورد تأیید و تأکید عموم علمای شیعه نبوده است. تنها سخنی که می‌توانیم با «احتمال قوی» بیان کنیم اینست که « پیامبر اکرم(ص) در اثر مسموم شدن به شهادت رسیده اند » و اسناد و مدارک کافی برای تعیین هویت عاملان و طراحان پشت پرده این توطئه نداریم بنابراین باید از اظهارنظر شتابزده و قاطعانه بپرهیزیم.