به گزارش ۸دی نیوز و به نقل از دیار باران، “خانه آوانسیان” در بخش مرکزی رشت در یکی از خیابان های منشعب از خیابان سعدی، در ضلع غربی مجتمع خاتم الانبیاء رشت واقع شده است.

قدمت “خانه آوانسیان” به بیش از ۱۰۰ سال و به اواخر دوره قاجار (۱۲۷۴ه.ش ـ۱۸۹۵ م) بر می گردد.

 با نگاهی گذرا به این اثر می توان به هنر و توانایی معماران دوره قاجار در خلق این اثر ارزشمند پی برد.

تاریخچه ساخت بنا

در حدود ۱۰۰ سال پیش، قبل از ساخت خانه آوانسیان در این محوطه ساختمان های گالی پوش وجود داشت. این بنا  توسط آوادیس واردانیان که تاجر پیله ابریشم از ارامنه ساکن در محله  استادسرا بود، در سال ۱۸۹۵ میلادی در این محوطه احداث شد و با توجه به پیشه مالک که تهیه پیله ابریشم بود طراحی و طبقه هم کف این بنا در حکم کارگاهی برای تولید ابریشم ساخته شد.

بعد از مرگ آوادیس واردانیان این بنا توسط آوانسیان که پیشه او حمل و نقل توسط ارابه بین رشت ـ تهران بود، خریداری شد. پس از فوت مالک، بنا توسط ورّاث به آرتوش آوانسیان رسید و وی این بنا را به وزارت ارشاد فروخت.

با توجه به تحلیل اداره فرهنگ و ارشاد گیلان که ساختمان را به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم کرده و در صدد تخریب بخش جدید  و تبدیل آن به پارکینگ بر آمده بودند، کارشناسان میراث طی بازدیدی از بنا و انجام بررسی های لازم به این نتیجه رسیدند که بنای مذکور دارای کالبد معماری یکپارچه است که نشان دهنده  ساخت بنا در یک دوره زمانی است.

از تخریب بنا تا ثبت آثار ملی

“خانه آوانسیان” تا سال ۱۳۸۳ ه.ش پا بر جا بود ولی بر اثر برف سنگین سال ۸۳ رشت سقف شرقی تالار این بنا تخریب شد و از بین رفت.

لازم به ذکر است محوطه بیرونی بنا در حال حاضر به عنوان پارکینگ کارمندان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رشت مورد استفاده قرار می گیرد.

به دلیل ارزش تاریخی بنای مذکور و اینکه بی توجهی به آن صدمات جبران ناپذیری به آن وارد کرده و شکل اولیه آن را دگرگون کرده است و همین طور نقاشی های ارزشمند آن در زیر لایه هایی از گچ  دیواره مستور شده اند و با عنایت به اینکه به منظور تبدیل بنا به پارکینگ از سوی مالک جدید آن بخش هایی از بنا تخریب شده، از ادامه تخریب این بنای با ارزش ممانعت به عمل آمد و عملیات تخریب آن متوقف گردید؛ میراث فرهنگی از تخریب بیش تر این بنا جلوگیری کرد و در تاریخ ۲۶/۱۲/۸۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.