به گزارش ۸دی، اسلام ملکی معاف در کانال بررسی روایات و احادیث روایت «بلند کردن کعبه توسط حضرت حمزه با نیزه» را مورد بررسی قرار داده است:

پرسش:
اخیرا کلیپی در سطح وسیع منتشر شده که یکی از روحانیون غیرمشهور در آن داستانی نقل می کند که حضرت حمزه (عموی پیامبر صلی الله علیه و آله) با نیزه خود کعبه را از جا بلند کرده، موجب مسلمان شدن تعدادی از مردم شده اند. آیا این داستان صحت دارد؟ آیا علمای شیعه این داستان را قبول دارند؟

پاسخ:
داستان “بلند کردن کعبه به وسیله نیزه ی حضرت حمزه ” فقط در کتاب “تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (علیه السلام)” که قطعا یک کتاب “جعلی” یا دستکم “تحریف شده” است آمده است و در کتابهای قدیمی شیعه که معتبر هستند یافت نمی شود.

اکثر محدثان و مفسران شیعه همچون کلینی ، شیخ مفید ، شیخ طوسی و امین الاسلام طبرسی (صاحب مجمع البیان)تا قرن یازدهم غالبا از نقل مطالب این تفسیر پرهیز می کردند زیرا به آن اعتمادی نداشتند. اما در قرن دوازهم علامه مجلسی روایات این کتاب را در بحارالانوار نقل کرده است. داستان جعلی معجزه حضرت حمزه نیز یکی از روایات همین تفسیر جعلی است که متاسفانه علامه مجلسی در قرن ۱۲ آن را در بحارالانوار آورده است. البته مجلسی نگفته که این داستان قطعا صحیح است اما گویا احتمال صحت آن را می داده است.(بحار الأنوار (چاپ- بیروت)، ج‏۱۷، ص: ۲۴۴)

کتاب تفسیر منسوب به امام عسکری(ع) را – که سرشار از معجزات خیالی است – تنها فردی به نام محمد بن القاسم الأسترآبادی‏ نقل کرده است. وی مدعی شده که از طریق دو نفر به نام های علی بن محمد بن سیار و یوسف بن محمد بن زیاد به این تفسیر دست یافته است.

رجال شناسان شیعه از حدود هزار سال پیش درباره محمد بن القاسم الأسترآبادی‏ گفته اند:
” وی راوی کذّاب(دروغگو) و ضعیفی است که تفسیری را از دو راوی مجهول نقل کرده است.” (رجال ابن الغضائری، ص۹۸  ، خلاصه الاقوال علامه حلی، ص۲۵۶)

در میان علمای بزرگ رجال و حدیث شیعه علامه شیخ محمدتقی شوشتری(التستری) و آیت الله سید ابوالقاسم خویی و دیگران صریحا بیان کرده اند که “تفسیر منسوب به امام عسکری (ع) جعلی است”(رجوع شود به: “مستدرک الاخبار الدخیله” و  “معجم رجال الحدیث”)
برخی دیگر از علما همچون آیت الله محمدهادی معرفت بر این باورند که برخی از مطالب تفسیر منسوب به امام عسکری(ع) صحت دارد اما مطالب جعلی بسیاری نیز توسط راویان به آن افزوده شده است. طبق نظر ایشان ، کل تفسیر جعلی نیست بلکه بخشهایی از آن جعلیست.

محتوای این تفسیر با روایات معتبر و قطعیات تاریخی ناسازگاری فاحشی دارد. بخش عمده این تفسیر را معجزات عجیب و غریبی که غالبا در منابع دیگر شیعه یافت نمی شوند تشکیل داده اند.

آیت الله خویی درباره این تفسیر می گوید:

” الناظر فی هذا التفسیر لا یشکّ فی أنه مَوضوعٌ و جلَّ مقامُ عالمٍ محققٍ أن یکتب مثل هذا التفسیر فکیف بالإمام ع؟!‏” منبع: معجم‏رجال‏الحدیث (چاپ ۲۳ جلدی) ج : ۱۲  ص :  ۱۴۷
ترجمه:
” هرکس در این تفسیر بنگرد تردید نخواهد کرد که جعلی است و مقام هر عالم محققی والاتر از آنست که چنین تفسیری (با این سطح نازل) بنویسد چه رسد به امام (معصوم)؟!”