به گزارش ۸دی، ۲۵ اسفند ماه ۱۲۸۷ شمسی، انتشار روزنامه «حبل المتین» در رشت آغاز شد. حبل المتین از روزنامه های معروف تهران بود که با به توپ بستن مجلس توسط محمدعلی شاه، مدیر این روزنامه «سید حسین خان کاشانی» که از مشروطه خواهان بود به قفقاز تبعید شد. بعد از مدتی به خاطر خیزش مردم گیلان در نهضت مشروطه، مدیر این روزنامه از قفقاز به رشت آمد و انتشار این روزنامه را در رشت ادامه داد. این روزنامه از ۲۲ صفر ۱۳۲۷ (۲۵ اسفند ۱۲۸۷) تا ۴ رجب ۱۳۲۷ (۳ تیر ۱۲۸۸) در رشت مجموعاً ۷۴ شماره در چاپخانه عروه الوثقی رشت منتشر شد. روزنامه حبل المتین رشت از روزنامه های شاخص گیلان در عصر مشروطه بود که ناشر افکار مشروطه خواهان غرب زده بود. این روزنامه به دلیل توهین به اسلام با فتوای آیت الله آخوند خراسانی برای همیشه بسته شد.(۲۲ صفر ۱۳۲۷ ق)(۱)

۲۵ اسفند ماه ۱۳۰۱ شمسی، فرمانده تیپ شمال در دستورالعملی عجیب هر گونه جابجایی در بین شهرهای گیلان را منوط به اجازه خود دانسته است. مصطفی نیر السلطان حاکم گیلان در نامه ای که امروز به وزارت جنگ نوشت خبر داد که فرمانده تیپ مستقل شمال با انتشار اعلامیه ای گفته است هرجابه جایی باید با اجازه فرماندهی تیپ باشد. کسانی که به طرف فومن می روند باید عکس خود را هم بدهند تا به جواز الصاق شود. دیگر این که عده ای از نظامیان را با توپ و مسلسل در سطح شهر رشت حرکت داده و با تیراندازیهای زیاد باعث رعب و وحشت اهالی شده است. حاکم گیلان می افزاید متعاقب این رخداد شایع شد که کشتی جنگی در انزلی نیرو پیاده کرده که تشویش حاصله را دوچندان کرد. این اقدامات اعتراض کنسول روسیه را هم برانگیخت. سرتیپ محمد حسین خان آیرم می گوید این جواز فقط برای سارقین بوده است. «نتیجه اقدامات بی مطالعه رئیس تیپ فقط زحمت و تزلزل عامه است. مستدعی است امر فرمایند موضوع جواز فوری مرتفع و رئیس تیپ را متذکر سازند راجع به این قبیل اقدامات بدون اطلاع بنده که یقینا از ایشان به سیاست آشناتر هستم قبلا مشورت نمایند.»(۲)

۲۵ اسفند ماه ۱۳۵۷ شمسی، یک گیلانی توسط عمال رژیم ساقط شده شاهنشاهی در رشت به شهادت رسید. شهید محمد کیوان در ۲۶ اردیبهشت ۱۳۳۴ در رشت شده بود و ۲۵ اسفند ۱۳۵۷ در تظاهرات علیه رژیم پهلوی بر اثر اصابت گلوله به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

…..

پی نوشت:

۱- رنگ ایمان

۲- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ معاصر ایران؛ جلد۲؛ ص ۷۴۵؛ اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، پ ۱۹، صص ۱۵ و ۱۶.

۳- رنگ ایمان؛ مجله روایت هشتم، شمـ۱۷، ص۵۶٫

۴- سایت رنگ ایمان، مقاله آثار ملی ثبت شده در گیلان

۵- سایت رنگ ایمان، مقاله آثار ملی ثبت شده در گیلان