یک کارشناس علوم حدیث بررسی کرد؛

آیا مخفی بودن قبر حضرت زهرا(س) مبنای روایی دارد؟

گرچه حضرت زهرا (س) شبانه دفن شدند و محل قبرشان تا مدتها نامعلوم بود ولی امام رضا (ع) این راز را فرمودند.

آیا مخفی بودن قبر حضرت زهرا(س) مبنای روایی دارد؟

به گزارش ۸دی، اسلام ملکی معاف کارشناس علوم قرآنی و حدیث دانشگاه تهران و دانشگاه امام صادق (ع) ضمن یک بررسی روایی به موضوع مخفی بودن قبر حضرت فاطمه زهرا(س) پرداخت:

سوال:

آیا ائمه (ع) محل قبر حضرت زهرا(سلام الله علیها) را برای شیعیان بیان نکرده اند؟ آیا براستی تقدیر الهی اینست که این قبر تا زمان ظهور مهدی (عج) مخفی بماند؟

محل قبر حضرت زهرا صلوات الله علیها گر چه تا مدتها حتی برای شیعیان نیز ناپیدا بود اما حداقل بعد از عصر امام رضا (ع) برای شیعیان معلوم شد و بعد از این تاریخ آرامگاه حضرت مخفی نبوده و جنبه راز ناگفتنی نداشته است. بنابراین اینکه امروزه در منبرها و مداحیها اصرار می شود که “قبر فاطمه (س) ناپیداست و صرفا در زمان حضرت قائم عجل الله فرجه معلوم خواهد شد” سخن درستی نیست زیرا در حدیث صحیح السند از امام رضا(ع) آمده که حضرت زهرا(س) در خانه خود دفن شده اند. محل تقریبی منزل آن حضرت نیز با استناد به روایات تاریخی قابل تعیین است و اهل فن آن را می دانند.

تصور رایج نزد اهل سنت اینست که قبر حضرت فاطمه(س) در بقیع است. برخی نیز بر این باور بوده اند که در گوشه ی حیاط خانه عقیل دفن شده اند. (الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۸ ، ص۲۵)

نظریه نخست گرچه احیانا به محافل شیعه نیز سرایت کرده و علمای ما آن را به عنوان یک نظریه مورد اشاره قرار می دادند ولی عموم علمای شیعه آن را بعید دانسته اند.(من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج۲، ص۲۲۹ و تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج۶ ، ص۹ و اعلام الوری، طبرسی، ص۱۵۲)

اما نظریاتی که بین شیعیان رواج داشته دو نظر است:

۱- قبر فاطمه(س) بین منبر و قبر رسول الله(ص) واقع است زیرا از رسول الله (ص) نقل شده که فرموده اند: “بین قبر و منبر من باغی از باغهای بهشت قرار دارد”.

۲- قبر فاطمه(س) در خانه خودشان بوده است و بعدها که مسجد النبی(ص) توسعه داده شد قبر حضرت داخل مسجد قرار گرفت. این دیدگاه قوی ترین دیدگاه است زیرا روایتی با چند سند متعدد از امام رضا(ع) نقل شده که همین دیدگاه را صریحا بیان می کند و دستکم یکی از این سندها صحیح است یعنی همه واسطه های نقل آن “شیعه امامی ثقه و مورد اعتماد” بوده اند. {منابع: قرب الإسناد ، حمیری، (چاپ موسسه آل البیت ع) ، ص: ۳۶۷ و الکافی ، کلینی ، چاپ الإسلامیه، ج‏۱، ص: ۴۶۱ و من لا یحضره الفقیه، صدوق، ج‏۱، ص: ۲۲۹ و ج۲ ، ص۵۷۲ و عیون أخبار الرضا (ع)، ج‏۱، ص: ۳۱۱ و معانی الأخبار، صدوق، ص: ۲۶۸ و تهذیب الأحکام ، شیخ طوسی، (تحقیق خرسان)، ج‏۳، ص: ۲۵۵ و ج۶ ، ص۹ }

ثانیا این نظریه با نظریه قبلی تفاوت زیادی ندارد یعنی خانه فاطمه(س) تقریبا با منطقه واقع بین قبر و منبر رسول الله(ص) هم پوشانی دارد.

شیخ صدوق ره تصریح کرده اند که نظریه صحیح همین است و شیخ مفید و شیخ طوسی نیز آن را قوی دانسته اند.

روایت صحیح السندی که در کتاب قرب الاسناد از امام رضا(ع) نقل شده صریحا می گوید که امام رضا(ع) نظریه اهل سنت مبنی بر اینکه “قبر فاطمه(س) در بقیع است” را رد کرده اند و تصریح فرموده اند که ایشان در خانه خودشان دفن شده اند: “دُفِنَتْ فِی بَیْتِهَا” (قرب الاسناد، چاپ موسسه آل البیت (ع) ، سال ۱۴۱۳ق، ص۳۶۷ ، روایت شماره ۱۳۱۴)

شواهد دیگری نیز بر این ادعا وجود دارد که برای اختصار از آن صرف نظر می کنیم.

نتیجه این بحث اینست که گرچه حضرت زهرا (س) شبانه دفن شدند و محل قبرشان نیز تا مدتها برای عموم مردم نامعلوم بود ولی امام رضا (ع) این راز را برای یکی از علمای ثقه و معتبر شیعه یعنی احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی فاش فرمودند و او نیز به نسلهای بعدی منتقل کرد.

بنابراین ادعای برخی از منبریها و مداحان که اصرار دارند ” محل قبر حضرت زهرا(س) را جز معصومان(ع) کسی نمی داند و این راز بعد از ظهور مهدی (عج) گشوده خواهد شد” صحت ندارد.

این ادعاها گاهی ناشی از کم اطلاعی و گاهی برای اثرگذاری عاطفی بیشتر بر مخاطبان مطرح می شود.

اگر مسؤولان عربستان مانع نشوند علمای شیعه می توانند محل قبر حضرت زهرا(س) را با دقت بالایی معین نمایند.

انتهای پیام/

نظرات

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط پایگاه خبری تحلیلی 8دی در وبسایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد، منتشر نخواهد شد.
در حاشیه