به گزارش ۸دی، ۲۶ بهمن ماه ماه ۱۳۰۱ شمسی، هیأتی برای رسیدگی به عملکرد حسینعلی طالشی تشکیل شد. هیأتی به ریاست سرهنگ ابو الحسن خان(۱) فرمانده قوای اردبیل و نیز عضویت صدق السلطان نایب الحکومه، امجد السلطان رئیس مالیه، عباسعلی خان کارگزار، علی خان رئیس تلگراف خانه و محمد قلی رئیس تأمینات تشکیل شد. آنها پس از شنیدن دعاوی مردم علیه حسینعلی طالشی و پسرانش به این نتیجه رسیدند که فراوانی جرائم اینها امکان رسیدگی به تک تک دعاوی را نمی دهد اما مسلم است که قتل ها و غارت های بسیاری مرتکب شده، و از آن چه در کارگزاری اردبیل وجود دارد معلوم می شود در اثر شرارت اینان، قشون تزاری به سرحد آستارا آمده، جنایات فراوانی مرتکب شده است. در پایان این گزارش، امضاءکنندگان نوشته اند که مجازات حسینعلی طالشی و پسران منوط به نظریه اولیای معظم دولت است.(۲)

۲۶ بهمن ماه ۱۳۰۱ شمسی، وزیر جنگ برای تغییر رئیس تلگراف خانه رشت درخواست کرد. پس از گزارش های رئیس قسمت مستقل قشون گیلان مبنی بر مطمئن نبودن رئیس تلگراف خانه رشت و درز اطلاعات به منابع روسی (ر. ک: ۲۲ بهمن) وزیر جنگ رضا خان در نامه ای به وزارت پست و تلگراف درخواست کرد رئیس تلگراف خانه استرآباد به جای او منصوب شود.(۳)

۲۶ بهمن ماه ۱۳۰۳ شمسی، اعضای کمیته انقلابی آستارا معرفی شدند. کمیته انقلابی نام گروهی بود که چهار سال پیش در آستارا به وجود آمد و فعالیت هایی را پی گرفت. ریاست این کمیته با شکوراُف بود. افراد وابسته به این گروه اکنون پراکنده شده و پس از حضور نظامیان لشکر شمال غرب در آستارا رفتار سوئی از آنان دیده نشده است. امیرلشکر شمال غرب امروز با ارسال نام های ضمن بیان این مطالب از افراد اصلی کمیته انقلابی چنین یاد کرد: رضاقلی شکوراُف فعلاً در بادکوبه و مستخدم روسها است و گاهی برای تبلیغات به رشت و انزلی میآید. محمدعلی شکوراُف در گمرک آستارا کار میکند. میرزاپاشا، رئیس افتخاری فعلی بلدیه آستارا است. میرزاصفر آستارایی معلم مدرسه دولتی آستارا است. میرایوب آموزگار مدرسه است. میرزارحمان و میرزاعبدالرحیم نیز از اعضای دیگر این کمیته هستند. فرمانده قشون آذربایجان در پایان گزارش خود تأکید کرد که نمیتوان این افراد را طرف اعتماد قرار داد؛ به ویژه اطفال را برای آموزش در اختیارشان گذارد.(۴)

۲۶ بهمن ماه ۱۳۰۳ شمسی، رئیس تیپ شمال درباره مسافرت اتاشه نظامی انگلیس به رشت اظهار نظر کرد. وزارت جنگ با ارسال تلگرامی به رئیس تیپ مستقل شمال خبر داده بود که فریزر، اتاشه نظامی سفارت انگلیس راهی رشت شده است، ضمن استقبال مراقبت کنید. (ر.ک: ٢٢ بهمن). محمدحسین آیرم، رئیس تیپ مستقل شمال، امروز به وزارت جنگ نوشت که علت مسافرت او برای من روشن است. «مشارالیه برای اداره کردن امورات سیاسی چند روز برای کمک به ویس قونسول خودشان که کاملاً یک گوسفند است، میآید. روسها به تصور این که از ویس قونسول مذکور استفاده های سیاسی نمایند، با او خیلی گرم گرفتهاند.»(۵)

۲۶ بهمن ماه ۱۳۰۴ شمسی، وزیر فواید عامه به رشت سفر کرد. نظر به بسته شدن راه ها در اثر بارش برف و نیز نرسیدن ارزاق به تهران، علیاکبر داور، وزیر فواید عامه، با ارسال تلگرامی به ادارات تابعه، راهی رشت شد. «میشنوم راه رشت مسدود و از طرف مأمورین راه جدیتی در افتتاح آن نمیشود. فردا عازم رشت [هستم]، در صورتی که تقصیر و غفلتی ببینم مأمور سهلانگار فوراً از خدمت منفصل و مجازات خواهد شد.»(۶) بخش قابل توجهی گندم بین راه بندرپهلوی به تهران مانده بود که با باز شدن راه به تهران میرسید و به نگرانیها و شایعات پایان میداد. با وخیم شدن اوضاع نان در تهران، اداره ارزاق با راهاندازی چند تنور در اداره انبار ارزاق شروع به پخت لواش کرد تا توسط مأمورین به نقاط مختلف شهر رسانده، به فروش برسد.(۷)

۲۶ بهمن ماه ۱۳۶۰ شمسی، یکی از فارغ التحصیلان ایرانی و گیلانی رشته کشاورزی آمریکا در تهران ترور شد. بیژن (جواد) سلمانی آرمیده در سال ۱۳۳۳ در رشت متولد شد و ۲۷ بهمن ماه ۱۳۶۰ در حالی که پاسدار انقلاب بود در نازی آباد تهران توسط منافقین ترور شد و به شهادت رسید. شهید جواد سلمانی فارغ التحصیل رشته کشاورزی از آمریکا بود.

۲۶ بهمن ماه ۱۳۶۱ شمسی، شهید محمد عباسی از رزمندگان بخش خمام رشت به شهادت رسید. وی متولد یکم فروردین مه ۱۳۳۹ بود.

۲۶ بهمن ماه ۱۳۶۳ شمسی، حجت الاسلام محمد علی انشایی در رشت درگذشت. حجت الاسلام انشایی از علمایی بود که در عرصه نویسندگی بسیار فعال بود. وی دارای مقالات زیاد و کتابهای متعددی است که اغلب آنها در پاسخ گویی به شبهات روز نوشته شده است. او متولد ۱۲۹۳ ش در رشت بود. وی در قطعه علما در تازه آباد رشت مدفون است. (رنگ ایمان)

……

…..

پی نوشت:

۱- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲، ص ۶۸۰؛ ابو الحسن خان پورزند فرزند صمصام السلطان در سال ۱۲۶۷ ش در تهران متولد شد. پس از طی دوره تحصیلات مقدماتی در مدرسه صاحب منصبان ژاندارمری داخل شد و بعد از پایان دوره مدرسه با درجه افسری وارد خدمت ژاندارمری گردید. او در واحدهای مختلف به عنوان فرمانده دسته و گروهان خدمت نمود و در جریان جنگ جهانی اول که موضوع مهاجرت پیش آمد و دولت موقت ایران در کرمانشاه به ریاست نظام السلطنه مافی تشکیل گردید، ابو الحسن خان با گردان خود به سمت قم حرکت کرده و با استقرار در شورآباد با نیروی قزاق روس به جنگ پرداخت. ابو الحسن خان در سال ۱۳۰۰ ش پس از انحلال ژاندارمری و ادغام آن در ارتش با درجه سرهنگی وارد قشون شد و به فرماندهی یک قسمت از نیروهای اعزامی به آذربایجان منصوب گردید. او مدتی رئیس قشون اردبیل بود و در جنگ با سیمیتقو و فتح قلعه چهریق فرمانده واحد نظامی در شرف خانه بود. وی در سال ۱۳۰۲ درجه سرتیپی گرفت و فرمانده تیپ لرستان شد. در سال ۱۳۰۳ در سفر جنگی سردار سپه به خوزستان، ابو الحسن خان با تیپ خود برای جلوگیری از الحاق احتمالی والی پشتکوه به شیخ خزعل، به آن سامان اعزام شد و در ۱۳۰۷ ش در ابتدای شروع شورش عشایر فارس، فرمانده تیپ مستقل فارس گردید. وی در چند مرحله با عشایر به جنگ پرداخت ولی به طور ناگهانی سمتش تغییر یافته، سرتیپ شاه بختی جای او را گرفت. آنگاه فرماندار نظامی لارستان و خمسه گردید. در این مأموریت نیز دیری نپایید تا اینکه در سال ۱۳۱۱ حکمران لرستان شد. تا سال ۱۳۲۰ مأموریتهای نظامی او بیشتر در غرب کشور بود. او مدتی فرمانده لشکر آذربایجان گردید. پورزند سپس ریاست دادرسی ارتش، ریاست قور خانه و ریاست اداره اصلاح نژاد اسب را برعهده گرفت. وی در سال ۱۳۲۲ به درجه سرلشکری نایل آمد و در هفتم شهریور همان سال از سوی متفقین به جرم طرفداری از آلمانها دستگیر و در اراک زندانی شد و مدت یک سال حبس کشید. پس از آزادی، در سال ۱۳۲۴ با تسلیم لشکر آذربایجان به پیشه وری و توقیف سرتیپ درخشانی، وی فرمانده لشکر آذربایجان شد و با چند واحد به سمت تبریز حرکت نمود. او در شریف آباد قزوین در مواجهه با قوای روسیه و توقف حرکت لشکر، وارد مذاکره با شورویها شد و چون توفیقی به دست نیاورد به تهران بازگشت و جای خود را به سرتیپ شعری داد. سرلشکر ابو الحسن خان پورزند در اردیبهشت ۱۳۲۶ وفات یافت. (اطلاعات، «درگذشت یک فرزند رشید ایران»، ص ۶؛ عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و …، ج ۱، صص ۳۸۱- ۳۸۰).