به گزارش ۸دی، ۱۲ بهمن ماه ۱۲۹۰ شمسی، سالروز اعدام چهار تن از مشروطه خواهان گیلان، به دست روسیه تزاری است که در یک دادگاه فرمایشی و با شاهدان دروغین اعدام شدند و بنای یادمانشان این روزها محل بازدید بسیاری از شهروندان است. «یوسف خان جوبنه ای» سرتیپ نظمیه (شهربانی) وقت رشت یکی از این چهار انقلابی بود که به دلیل مقاومت در برابر خواست «نکراسف»، کنسول روسیه در رشت- که مرتب به بهانه های واهی خواستار حبس و تادیب مشروطه خواهان و مجاهدان می شد- محکوم به اعدام شد. همچنین «صالح خان مژدهی» رسد چی باشی ژاندارمری رشت در کنار «کاظم خان نوکام»، نایب کلانتری سبزه میدان محله کیاب و«ملا عبد العزیز شریعتمدار کرگانرودی» روحانی غیور تالشی که از روحانیان گیلانی مدافع مشروطه بود و در زمان شایع شدن حمله محمدعلی شاه به گیلان، تفنگچیان تالش و مشورطه خواهان را برای مقابله تجهیز کرد، چهار نفری بودند که امروز یادمان آنها در فضای شهر رشت، یادآور رشادت هایی است که این افراد در مقابل تهاجم بیگانگان به خاک ایران و گیلان داشتند(۱).

۱۲ بهمن ماه ۱۳۰۱ شمسی، دار العجزه در آستارا تأسیس شد. هیأت اتحادیه تجار آستارا خبر داده است که به دلیل فزونی عده فقرا در این شهر و اجتماع در معابر عمومی پس از تشکیل مجلسی با شرکت تجار و رؤسای دوایر دولتی تصمیم به تأسیس دار العجزه گرفته تا از هر پوط کالایی که وارد یا خارج می شود یک شاهی توسط گمرک گرفته شود و به صندوق این مرکز واریز گردد. منتظر اجازه از مرکز هستند تا کار شروع شود.(۲) این نشریه، قبل از این نیز با دخالت روس ها توقیف شده بود و ششم بهمن ماه همین سال رفع توقیف شد(+).

۱۲ بهمن ماه ۱۳۲۴ شمسی، میرزا محمود بهجت درگذشت. میرزا محمود بهجت پدر بزرگوار حضرت آیت الله العظمی بهجت بود. زمانی که آیت الله بهجت به ایران بازگشته بود و مدتی بود که ساکن قم شده بود پدرشان به دیار باقی شتافت. ایشان یکی از عاشقان و دلسوختگان اهل بیت عصمت و طهارت بود که در سرودن شعر ید طولایی داشت. شعر «مکن ای صبح طلوع … » که شعر معروفی است از ایشان است. اخیرا مجموعه اشعار آیینی ایشان در کتابی با عنوان «مکن ای صبح طلوع…» منتشر شده است. ( ۲۸ صفر ۱۳۶۵ ق) (۴)

۱۲ بهمن ماه ۱۳۳۱ شمسی، شیلات دریای خزر ملی شد. از سال ها پیش از مشروطه، شیلات شمال در انحصار شرکت لیانازوف روسی بود که ظلم و ستم اش باعث قیام صیادان شد. در این روز؛ به ۶۰ سال حاکمیت انحصاری روسها بر شیلات دربای خزر پایان داده شد. (۵)

۱۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ شمسی، مردم گیلان در ورود امام خمینی به کشور جشن گرفتند. با ورود امام خمینی به ایران، گیلان هم مانند سار نقاط کشور به وجد و خروش آمد. تمام مردم در خیابان ها بودند تا ویرانی کاخ های ظلم را نظاره کنند. مردم گیلان هم ورود امام را جشن گرفتند و برای برای کندن ریشه های پوسیده رژیم شاهنشاهی روحیه گرفتند. ورود امام باعث شد که پیروزی انقلاب سرعت بگیرد. (۶)

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۰۲ شمسی، جریده ندای گیلان توقیف شد. قاسم صوراسرافیل کفیل وزارت داخله امروز به وزارت امور خارجه خبر داد که روزنامه ندای گیلان به دلیل درج مطالبی که با مناسبات خارجی ایران وفق نمیداد یک ماه توقیف شده و انتشار مجدد آن نیز منوط به اجازه دولت است.»(۳)

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۵۹ شمسی، شهید رضا محمدی سنگلی از نیروهای ناجا اهل شهرستان انزلی در خلیج فارس به شهادت رسید. وی ۲۵ بهمن ماه ۱۳۲۷ متولد شده بود.

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۶۱ شمسی، یک گیلانی در مهاباد ترور شد. شهید جعفر نوشینی دوم تیر ماه ۱۳۴۱ در لوندویل آستارا در استان گیلان متولد شده بود و ۱۲ بهمن ماه ۱۳۶۱ در حالی که سرباز وظیفه بود در مهاباد در یک حمله مسلحانه تروریستی به شهادت رسید. پیکر مطهر این شهید در امام زاده قاسم (ع) لوندویل تدفین شد.

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۶۲ شمسی، شهید علی اکبر خانی پور از رزمندگان شهرستان رودسر در مریوان به شهادت رسید. وی متولد ۱۰ تیر ماه ۱۳۴۴ در  رودسر بود و پیکر مطهرش در گلزار شهید همین شهر تدفین شد.

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۶۵ شمسی، شهید رضا رحمانی از رزمندگان بخش خمام رشت به شهادت رسید. وی متولد ۷ مرداد ماه ۱۳۴۸ بود.

دوازدهم بهمن ماه ۱۳۷۱ شمسی، یک آستارایی ترور شد. شهید کوروش علی حسین زاده ۱۵ فروردین ماه ۱۳۵۱ در توتکابن رودبار استان گیلان متولد شد و ۱۲ بهمن ماه ۱۳۷۱ در حالی که پاسدار انقلاب بود در یک حمله مسلحانه تروریستی به شهادت رسید.

پی نوشت:

۱-خبرگزاری مهر (+)

۲- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۲، ص۶۵۶؛ روزنامه ایران، شم ۱۳۱۱، ص ۳.

۳- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۳، ص۵۵۸؛ اسناد وزارت امور خارجه، ٧-٣-۶٢-١٣٠٢.

۴-رنگ ایمان؛ دردانه، ص۱۴٫

۵- رنگ ایمان

۶- رنگ ایمان