پایگاه خبری تحلیلی 8دی نیوز
https://www.8deynews.com
باوجود نهی صریح رهبر انقلاب صورت گرفت؛
طرح ایرانی یا خواسته آمریکایی؟! / تعهدات فرابرجامی ایران در ذخیره سازی اورانیوم
با این شرایط تیم مذاکره کننده کشورمان با دستان خود و در واقع خواسته آمریکایی بازهم عقب نشینی آشکار دیگری انجام داده است؛
به گزارش ۸دی، با اتمام جلسه کمیسیون مشترک برجام در وین ( در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۱۷، ۲۱ دی ۱۳۹۵) اخبار منتشر شده مبنی بر جدیدترین عقبنشینی تیم مذاکره کننده دولت در موضوع ذخایر اورانیوم غنیسازی شده، نگرانیهای جدیدی ایجاد کرد که بررسیهای کارشناسانه حکایت از احتمال قوی صحت این مسئله باوجود تکذیب رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام دارد.
به گزارش رجانیوز وال استریت ژورنال در خبری که ساعاتی پس از پایان جلسه کمیسیون مشترک منتشر شد عنوان کرد تیم ایرانی موافقت کرده که تعهداتی فراتر از برجام را بپذیرد و به رغم تعیین سقف ۳۰۰ کیلوگرمی برای نگهداری اورانیوم در داخل خاک ایران، نمایندگان دولت ایران با رسیدن این مقدار به کمتر از ۲۰۰ کیلوگرم موافقت کردهاند.
مدتی از انتشار این خبر نگذشته بود که عباس عراقچی با تکذیب آن مدعی پذیرش طرح ایران! برای پاکسازی رسوبات از تاسیسات نطنز توسط کمیسیون مشترک شد. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در اینباره گفت:
بر اساس این طرح، کلیه رسوبات مواد غنی شده که از لوله ها بیرون آورده می شوند از شمول ٣٠٠ کیلو ذخایر مواد غنی شده ایران خارج شده و بدین ترتیب ایران قادر خواهد بود مواد بیشتری را غنی سازی کند.این مصوبه کمیسیون مشترک که محصول ماه ها مذاکرات کارشناسی توسط متخصصین سازمان انرژی اتمی کشورمان است، پس از ترجمه در سایت وزارت امور خارجه درج خواهد شد.
واقعیت از چه قرار است؟
بررسیهای دقیقتر خبر از آن میدهد که واقعیت اتفاق افتاده خلاف گفتههای عباس عراقچی است. در توضیح بیشتر این مسئله باید به چند نکته اشاره کرد:
۱- مطابق با بندهای بخش هستهای توافق موسوم به برجام جمهوری اسلامی ایران قادر به ذخیرهسازی ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده با غنای ۳/۶۷ در داخل کشور میباشد. برای نمونه در بند هفتم از قسمت هستهای مقدمه برجام میخوانیم:
۷- طی مدت پانزده سال، و همچنان که ایران به طور تدریجی به سمت رسیدن به استانداردهای بین المللی کیفیت برای سوخت تولیدی در ایران حرکت میکند، ذخایر اورانیوم خود را در حد ۳۰۰ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنی شده تا ۶۷/۳ درصد یا معادل آن در سایر اشکال شیمیایی حفظ خواهد کرد.
۷- During the 15 year period, and as Iran gradually moves to meet international qualification standards for nuclear fuel produced in Iran, it will keep its uranium stockpile under 300 kg of up to 3.67% enriched uranium hexafluoride (UF6) or the equivalent in other chemical forms.
۲- همانطور که دیده میشود در برجام برای ذخیره اورانیوم از واژه stockpile استفاده شده است که در فرهنگ لغت به معنی محصول تولید شده یا نهایی است که در انبار انباشته شده است. متناسب با این واژه و طبق برجام جمهوری اسلامی ایران میتواند تا ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنیشده خارج از لوله ها ذخیره سازی کند بدون محاسبه کردن رسوبات و ذخایر موجود در لولهها؛ یعنی هرآنچه از ذخایر و رسوبات در لولهها موجود میباشد شامل این ۳۰۰ کیلو نمیباشد و آنچه در برجام آمده تنها شامل ذخایر اورانیوم خارج شده از لولهها میباشد.
۳- ایالات متحده آمریکا برخلاف تعهدات برجامی و با زیاده خواهی خواستار این بود که جمهوری اسلامی ایران مجموع ذخایر اورانیوم غنیشده خود در داخل کشور – شامل مواد و رسوبات داخل لولهها به همراه ذخیره نهایی را- به ۳۰۰ کیلوگرم کاهش دهد. این زیاده خواهی که خلاف تعهدات بینالمللی آمریکا محسوب میشد با واکنش قاطع رهبر معظم انقلاب همراه شد چنانکه ایشان در سخنرانی خود در جمع مسئولان و کارگزاران نظام در تاریخ ۲۵ خرداد امسال از علیاکبر صالحی میخواهد که مطلقا زیر بار مسئله نرود؛ ایشان تصریح میکنند:
ما پیشپرداختهایمان را همینطوری انجام دادیم: ما [غنیسازی] بیست درصد را تعطیل کردیم، فُردو را تقریباً تعطیل کردیم؛ اراک را تعطیل کردیم، اینها پیشپرداختهای ما بوده، حالا باز توقّع دارند. من الان اینجا عرض میکنم -اگر آقای دکتر صالحی(۲۱) حضور دارند- این توقّعاتی را که آنها در زمینهی الیاف کربن که در سانتریفیوژها به کار میرود، یا توقّعاتی که در مورد اندازهگیری آن سیصد کیلو دارند مطلقاً قبول نکنید، زیر بار نروید. مدام افزونخواهی هم میکنند؛ حالا این همه پیشپرداخت ما دادهایم. بههرحال طرف مقابل ما عمل نکرده.
نکته جالب توجه این است که کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز تنها یک روز بعد از بیانات رهبر معظم انقلاب در این باره میگوید:
در طول مذاکرات برجام طرف مقابل تلاش زیادی کرد که کلمه اینونتوری “Inventory” یا “موجودی ” را که در ادبیات راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کار می رود در متن برجام بگنجانند که البته مذاکره کنندگان ما با علم به مشکلاتی که ممکن است در نتیجه بهکارگیری این کلمه ایجاد شود، با این موضوع مخالفت کردند. بعد از بحث های بسیار طولانی در نهایت ، به جای کلمه ” Inventory ” که شامل همه مواد غنی شده از ابتدا تا انتهای فرایند غنی سازی می شود کلمه استاکپایل ” Stockpile” به معنی “محصول نهایی انباشت شده ” مورد توافق قرار گرفت و در متن گنجانده شد. الان طرف مقابل تلاش زیادی می کند تا این دو کلمه را با معنی یکسان تفسیر کند که به طور طبیعی مورد قبول ما نبوده و نخواهد بود.
۴- برخلاف ادعاهای پیشین مقامات دولت روحانی مبنی بر مقاومت در برابر زیادهخواهیهای ایالات متحده، برخی از اخبار حکایت از آن میکنند که تیم مذاکره کننده کشورمان یک روز قبل از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و پس از تهدید این کشور در یک عقبنشینی آشکار درخواست آمریکا مبنی بر کاهش مجموع ذخایر اورانیوم غنیشده در داخل کشور – شامل مواد و رسوبات داخل لولهها به همراه ذخیره نهایی را- به ۳۰۰ کیلوگرم را پذیرفتهاند.
دقت در نحوه تکذیب خبر وال استریت ژورنال توسط عباس عراقچی از طرف دیگر این مسئله را بیشتر روشن میکند؛”خروج رسوبات مواد غنی شده از لولهها در تاسیسات نطنز ” مورد اشاره عباس عراقچی در واقع همان درخواست زیاده خواهانه آمریکا مبنی به زیر ۳۰۰ کیلوگرم رساندن تمام ذخایر اورانیوم موجود- در داخل یا خارج لولهها- است که با عقبنشینی تیم مذاکره کننده ایران امکان پذیر شده است وگرنه هیچ دلیل عقلانی دیگری برای به صفر رساندن این ذخایر نمیتوان پیدا کرد.
با این شرایط تیم مذاکره کننده کشورمان با دستان خود و آنچه که به ظاهر طرح ایرانی! و در واقع خواسته امریکایی به حساب میآید بازهم عقب نشینی آشکار دیگری انجام داده است؛ عقب نشینیای که خلاف بیانات صریح رهبر معظم انقلاب، مغایر با برجام و اظهار نظرهای پشین دولتمردان است. مسئلهای که وال استریت ژورنال نیز به آن اشاره میکند و عباس عراقچی در واقع به نوعی آن را تائید کرده است.
نظرات