به گزارش ۸دی، چهاردهم دی ماه ۱۳۰۰ شمسی، حکومت رشت اعلام کرد اسکناس های نظامیان پذیرش شود. در زمان ورود نیروهای دولتی به رشت کلیه وجوهاتی که نظامیان در اختیار داشتند اسکناس های تهران و قزوین بود که اهالی از قبول آن خودداری می کردند. از این رو، نظامیان از این نظر دچار مشکل بودند. اداره حکومتی نیز برای حل مشکلات نظامیان اعلانی صادر کرد که مردم آن اسکناس ها را بپذیرند و از طرف مردم هم مورد پذیرش قرار گرفت. ولی پس از گشایش بانک شاهنشاهی در گیلان، از اسکناس های تهران و قزوین هرتومان یک عباسی کسر می کردند. چون این اقدام بانک، باعث وارد آمدن خسارت بر مردم و تجار و کسبه می شد اعتراض و شکایت آنان را برانگیخت. ازاین رو، حکومت گیلان که خود اعلان قبول اسکناس های تهران و قزوین را صادر کرده بود با کنسولگری انگلیس وارد مذاکره شد ولی نتیجه ای دربر نداشت. (۱)

چهاردهم دی ماه ۱۳۰۰ شمسی، کارگزار گیلان با کنسول روسیه دیدار و مذاکره کرد. دو روز پیش «مؤید حضور» کارگزار گیلان همراه حکمران برای رسیدگی به امورات سرحدی به انزلی رفتند و با خاوین کنسول روسیه نیز ملاقات کردند. «خاوین» امروز عازم «کرانسناودسکی» و «تاشکند» شد تا از آنجا به «بادکوبه» عزیمت نماید.(۲)

چهاردهم دی ماه ۱۳۰۲ شمسی، برخورد های نامناسب با اتباع روس توسط وزیر مختار روسیه پیگیری شد. امروز وزیرمختار روسیه در تهران در نام های خصوصی به رضا خان جزئیات برخورد های نامناسب با اتباع روسیه را متذکر شد. کتک خوردن مستخدم کنسولگری روس در رشت، دستگیری زنی که برای کنسولگری روسیه در اردبیل رختشویی میکرد، کتک خوردن آقا بابا تبعه روس در اردبیل به دست یک نظامی، لگد خوردن آرامیان تبعه روس از سرهنگ کلبعلی خان، دستگیری بدون علت آرزومان آرزومانیان در ارومیه، از جمله مواردی بود که شومیاتسکی در این نامه تذکر داد. وی در پایان بار دیگر از مطالب توهینآمیز جریده ندای گیلان علیه روسیه انتقاد کرد(۳).

چهاردهم دی ماه ۱۰۳ شمسی، به مناسبت فتح خوزستان در رشت جشن برگزار شد. کارگزار گیلان امروز به وزارت امور خارجه اطلاع داد که به مناسبت «فتح خوزستان» از دیشب به مدت سه شب در تمام ادارات دولتی چراغان و جشن گرفته میشود. اهالی فوقالعاده اظهار شادمانی مینمایند.»(۴).

چهاردهم دی ماه ۱۳۵۷ شمسی، یک لاهیجانی در راه مبارزه با رژیم شاهنشاهی پهلوی به شهادت رسید. شهید محمدعلی شعبانی در سال ۱۳۴۰ در یکی از روستاهای شهر لاهیجان متولد شد و سرانجام در طی مبارزات علیه رژیم در ۱۴ دی ۱۳۵۷ در رویارویی با مأموران شاه بر اثر اصابت گلوله در خون غلتید. در راهپیمایی امروز لاهیجانی ها ۳ نفر هم مجروح شدند. دولت برای مقابله با انقلابیون از رشت کماندوهایی را به لاهیجان آورده بود(۵)

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۰ شمسی، یکی از رزمندگان شهرستان صومعه سرا در شیارکوه به شهادت رسید. شهید فرهاد ملکی هندخاله ۲۰ تیر ماه ۱۳۴۰ در روستای هنده خاله صومعه سرا متولد شده بود و از لشکر ۳۷ زرهی شیراز به مناطق عملیاتی دفاع مقدس اعزام شد. پیکر مطهر این شهید در گلزار شهید هنده‎خاله تدفین شد.

چهاردهم آبان ماه ۱۳۶۱ شمسی، یکی از پاسداران انقلاب اسلامی در آستانه اشرفیه ترور شد. اکبر شکرگزار ۱۱ فروردین ماه ۱۳۳۴ در استان گیلان متولد شد و ۱۴ دی ماه ۱۳۶۱ در حالی که پاسدار انقلاب بود در آستانه اشرفیه ترور شد و به شهادت رسید.

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۱ شمسی، ائمه جمعه گیلان به نزد آقای هاشمی رفسنجانی رفته و از حزب جمهوری اسلامی و استاندار گیلان شکایت داشتند. در خاطرات آقای هاشمی چنین آمده: «با ائمه جمعه گیلان ملاقات داشتم که از حزب [جمهورى اسلامى‏] و استاندار [علی فرهمندزاده] شکایت داشتند.»(۶)

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۲ شمسی، یک آستارایی در آذربایجان شرقی به شهادت رسید. علی ضاربیان ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ در آستارا متولد شد. وی در حالی که از ژاندرمری به هشتیان سرو اعزام شده بود به شهادت رسید. پیکر مطهر شهید در گلزار شهید آستارا تدفین شد.

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۲ شمسی، یک لنگرودی در بانه ترور شد. محمدرضا هادی تواتری ۱۴ خرداد ماه ۱۳۴۷ در چالکیاسر لنگرود در استان گیلان متولد شد و ۱۴ دی ماه ۱۳۶۲ در بانه در یک حمله مسلحانه به شهادت رسید.

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۲ شمسی، یک لنگرودی دیگر در لنگرود ترور شد. احمد غمگسار دریاسری ۱۵ شهریور ماه ۱۳۴۴ در روستای دریاسر لنگرود در استان گیلان متولد شد و ۱۴ دی ماه ۱۳۶۲ در بانه در یک حمله مسلحانه به شهادت رسید.

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۳ شمسی، یک آستارایی در سنندج ترور شد . علی ضاربیان ۲۰ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ در شهرستان آستارا در استان گیلان متولد شد و ۱۴ دی ماه ۱۳۶۳ در حالی که که پاسدار انقلاب بود در سنندج در یک حمله مسلحانه به شهادت رسید.

چهاردهم دی ماه ۱۳۶۳ شمسی، یکی از اهالی فومن ترور شد. فرهاد منفرد گشتی ۱ آذر ماه ۱۳۴۶ در شهرستان فومن استان گیلان متولد شد و ۱۴ دی ماه ۱۳۶۳ در مریوان در یک حمله مسلحانه به شهادت رسید.

چهاردهم دی ماه ۱۳۷۹ شمسی،  مجتهد بزرگ و عالم جلیل حضرت آیت الله شیخ محمد لاکانی در رشت دار فانی را وداع گفت و پیکرش در بقعه خواهر امام رشت به خاک سپرده شد. وس از شاگردان ممتاز حضرات آیات حائری یزدی و بروجردی بود. آیت الله لاکانی یکی از دو نفری بود از طرف آیت الله بروجردی اجازه اجتهاد مطلق دریافت کرد. از وی آثار علمی متعددی بر جای مانده است. همچنین احداث قبرستان تازه آباد و بیمارستان دکتر حشمت رشت از اقدامات عام المنفعه اش بود. رهبر معظم انقلاب طی پیامی رحلت این عالم بزرگ را تسلیت گفتند. مزار ایشان در بقعه خواهر امام رشت واقع است. وی متولد ۱۲۹۴ شمسی در رشت بود. ( ۸ شوال ۱۴۲۱ ق) (۷)

پی نوشت:

۱- فراهانی، حسن؛ روز شمار تاریخ ایران، جلد۱؛ ص ۴۸۹؛ مراسله حکومت گیلان به وزارت داخله، ۱۴/ ۱۰/ ۱۳۰۰، اسناد وزارت خارجه، س ۱۳۰۰، ک ۳۷، پ ۲۲، ص ۷.