به گزارش ۸دی، یکم دی ماه ۱۳۰۲ شمسی، مناقشه روسیه و انگلیس در گیلان بالا گرفت. محمدحسین آیرم در نام های بلند و با طبقهبندی «خیلی محرمانه» از موقعیت متضاد خود در گیلان خبر داد. وی خطاب به وزیر جنگ نوشت که روسیه از پیشرفت مقاصد سیاسی خود در اروپای مرکزی ناامید شده است. آنها امیدوار بودند انتخابات اخیر انگلیس، با روی کار آمدن حزب کارگر به نفع آنها تمام شود، چرا که این حزب قول داده بود در صورت پیروزی نظام کمونیستی، روسیه را به رسمیت بشناسد. اما ناامید از این پیشآمد [پیش آمد درست بود] درصدد است بار دیگر علیه منافع انگلیس در ایران اقداماتی صورت دهد. وی با اشاره به این که گیلان در خط مقدم این نوع اقدامات روسیه واقع است، نوشت که روسها معتقدند با بودن من در گیلان پیشرفتی نخواهند داشت. «آنها سکوت فدوی را در امورات گیلان میخواهند و در صورتی که از پیشرفت سیاست و نفوذ آنها جلوگیری شود، بدیهی است ضدیت با خودشان محسوب کرده و شروع به فریاد خواهند کرد.» وی افزود که من در دو موضوع متضاد باید اطاعت امر کنم. «اولاً فراهم داشتن رضایت خاطر روسها و روابط حسن ه در گیلان که یگانه محل امید ترویج کامونیستی است(۱)؛ و ثانیاً جلوگیری کردن از پیشرفت نفوذ و سیاست و تشکیلات و ابقای اوضاع به حالت حاضره.» آیرم این موقعیت متضاد را برای خود دشوار خواند و در ن هایت از وزیر جنگ خواست محل مأموریت او را تغییر دهد(۲).

یکم دی ماه ۱۳۵۲ شمسی، وزیری که سر شاه را کلاه می گذارد. دکتر محمد سام در دهه ۴۰، چند سال استاندار گیلان بود. او در این مدت از هیچ جنایتی فروگذار نمی کرد. وی به خاطر موفقیت هایش در گیلان از طرف شاه به عنوان وزیر کشور انتخاب شد. او نزد شاه رفت و خواهش کرد که شاه به او پولی بدهد تا خانه ای بخرد چون خانه شخصی ندارد. شاه به او حاتم بخشی می کند. در این روز ساواک نامه ای به شاه می دهد و می گوید که ادعای وزیر کشور دروغ بوده است. نامه ساواک را مرور می کنیم: « خیلی محرمانه. محمد سام اظهارداشته بود که تحت عنایات شاهنشاه آریامهر نیم میلیون تومان برای خرید خانه مرحمتیدریافت کرده‌. زیرا خانه‌ای نداشته است در صورتی که نامبرده دارای املاک و مستغلاتیبه شرح زیر می‌باشد. ۱ ـ خانه‌ای در حدود چهار صد متر مربع در کوچه مهناز پشت ساختمان فعلی وزارت اطلاعات در عباس آباد که سه طبقه است و هر طبقه آن اجاره دادهشده است و ماهیانه بیش از هفتاد هزار ریال از بابت ساختمان مزبور اجاره دریافتمی‌نماید. ۲ـ باغچه‌ای در مجیدیه در حدود چهار هزار متر مربع که دو اتاق و وسایللازم برای سرایدار در آن موجود است‌. ۳ـ دو قطعه زمین به مساحتهای مختلف در سر راهدماوند فیروزکوه که به نام خانم لعیا ملتجی همسرش خریداری شده که با دیوار آجری ونرده آهنی محصور است و زمین کوچکتری حدود چهارهزار متر مربع مساحت دارد و اینزمین چسبیده به زمین‌های محسن بوطالب مدیرکل دفتر وزارت کشور است که متفقاً زمینهارا به وسیله شخصی به نام وحدت از مرتضی نوربخش شهردار سابق کاشان خریدارینموده‌اند.  ۴ـ یک صد هکتار زمین از زمینهای واگذاری شمال. ۵ ـ در گیلان و نشتارود نیز قطعات مختلفی در متراژهای بزرگ دارد.» (۱۳۵۲ ش) (۳)

یکم دی ماه ۱۳۶۲ شمسی، یکی از نیروهای نظامی گیلان در کردستان ترور شد. نادر عبدی ۸ شهریور ۱۳۴۱ در استان گیلان متولد شد و ۱ دی ماه ۱۳۶۲ در حالی که از نیروهای نظامی بود در کردستان در یک حمله مسلحانه ترور شد و به شهادت رسید.

یکم دی ماه ۱۳۶۲ شمسی، منصور ظهیری صیقلده از رزمندگان شهرستان استانه اشرفیه در حالی که سرباز وظیفه بود جاده ساوه به شهادت رسید. وی متولد ۳ مهر ماه ۱۳۴۰ در کیاشهر بود و پیکر مطهرش روستای صیقلده  در بندر کیاشهر تدفین شد.

 یکم دی ماه ۱۳۶۵ شمسی، عاقل صانعی مقدم از رزمندگان شهرستان انزلی در منطقه عملیاتی سلیمانیه عراق به شهادت رسید. وی متولد ۱۶ آبان ۱۳۴۵ در انزلی بود و در هنگام شهادت سرباز سپاه پاسداران انقلاب بود.

یکم دی ماه ۱۳۶۶ شمسی، محمود فرضی از رزمندگان شهرستان آستانه اشرفیه در منطقه حاج عمران به شهادت رسید. وی ۴ مرداد ماه ۱۳۴۶ در آستانه اشرفیه متولد شد و  پیکر مطهرش روستای دهنه سر سفیدرود بندرکیاشهر تدفین شد.

یکم دی ماه ۱۳۸۶ شمسی، دوره استانداری سردار علی عبداللهی آغاز شد. وی دهمین استاندار گیلان پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود.

پی نوشت:

۱-تمام همّ و غم آیرم از زمان تصدی ریاست تیپ مستقل شمال تا نخستوزیر شدن رضا خان جلوگیری از نفوذ تبلیغات، گسترش مؤسسات و هرنوع اقدامی که روسها در گیلان انجام میدادند، بود. اما در آستانه رئیسالوزرایی رضا خان، توافقاتی با روسها انجام شد که برای رضا خان لازمالاجرا بود و آن کاستن از حجم اقدامات ضدروسی در ایران، به ویژه در گیلان بود.