به گزارش ۸دی، چهاردهم آبان ماه ۱۳۰۰ شمسی، رضا خان در مذاکرات امروز خود با وزیر مختار انگلیس اظهار داشت: اوضاع گیلان مطلوب است و دیگر از ناحیه‌ی میرزا کوچک خان خطری متوجه دولت نیست. وی سپس افزود: اکنون قصد دارد، پنج هزار نیروی قزاق را برای برقراری نظم به تبریز اعزام نماید و برای بدست گرفتن فرماندهی عملیات شخصا به تبریز سفر کند. همچنین گفت: اعزام نیروی قزاق و یاری افراد محلی وفادار به حکومت مرکزی تنها راه از پای درآوردن سمیتقو است(۱).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۰۱ شمسی، حاکم گیلان از بخش نامه دولت در منع روابط مستقیم خارجی استنکاف کرد. کارگزاری مرکزی گیلان امروز به وزارت امور خارجه اطلاع داد که پیرو دستور العمل صادر شده مبنی بر منع مذاکره و مکاتبه مستقیم عوامل حکومتی و دولتی ایران با کنسولگریها و نمایندگان دول خارجی، «حکومت گیلان تصور می کند که این امر برای مأمورین جزء است و به خودشان مربوط نیست.» وی در پایان خواست که به او بگویند مستقیم با نمایندگان کشورهای بیگانه تماس نگیرد. معروف بود که نیر السلطان حاکم گیلان روابط ویژه ای با روسها دارد(۲).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۰۱ شمسی، یک مجتهد در شورای عالی معارف انتخاب شد. سید مهدی لاهیجی «که از افاضل علمای آزادی خواه هستند به عضویت شورای عالی معارف معین شدند.» اعضای شورای عالی معارف غیر از روحانی یاد شده شامل ذکاء الملک فروغی، تدین، شیخ محمد امین خویی، دکتر امیر اعلم، دکتر مسیح الدوله، میرزا غلامحسین خان رهنما، مجیر الدوله و دهخدا بودند(۲).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۴۰ شمسی، اجازه نامه امور حسبه از طرف امام خمینی به آیت الله پیشوایی از علمای بندر انزلی صادر شد. حضرت امام خمینی(ره) در این روز اجازه نامه ای را برای «سید العلماء الاعلام و حجت الاسلام آقای حاج سیدابوطالب پیشوایی … که از اعاظم اهل علم و عمل و جامع کرائم ظاهری و معنوی می باشند» صادر کردند. طی این حکم آیت الله پیشوایی در تصدی امور حسبیه و شرعیه مجاز می شد. (۱۳۴۰ ش- ۲۵ جمادی الاولی ۱۳۸۱ ق)(۳).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۴۲ شمسی، مردم نزد آیت الله حائری فومنی برای نجات طیب رفتند. طیب از لوطی های تهران بود که به امام خمینی ارادت می ورزید و در قضیه ۱۵ خرداد بازداشت شده بود. در گزارشی ماموران ساواک چنین دسته بندی کردند که محافل روحانی برای نجات طیب حاج رضایی از اعدام به نزد ۴ نفر از علمای بزرگ رفتند تا آنها از شاه بخواهند و شاه از اعدام آنها صرف نظر کند. البته شاه به انها اعتنایی نکرد و طیب را به شهادت رساند. ولی باید دانست که آیت الله فومنی از معدود افرادی بود که مردم نزدش رفتند و درخواست کردند تا نجات طیب را از شاه بخواهد(۴).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۵۸ شمسی، حزب جمهوری اسلامی رشت در حمایت از تسخیر لانه جاسوسی تلگرافی صادر کرد. در پی تسخیر لانه جاسوسی امریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، حزب جمهوری اسلامی رشت جزو اولین گروههایی بود که با ارسال تلگراف به دفتر حزب در تهران، حمایت خود را از این عمل انقلابی اعلام کردند (۵)

چهاردهم آبان ماه ۱۳۶۰ شمسی، شهید حسن جوانبخت از رزمندگان منجیلی دفاع مقدس به شهادت رسید(۶).

چهاردهم آبان ۱۳۶۱ شمسی، فتحعلی امانی از رزمندگان اهل منجیل رودبار در دفاع مقدس به شهادت رسید(۶).

چهاردهم آبان ماه ۱۳۶۵ شمسی، حمیدرضا فدایی آسیاب سری از رزمندگان دهستان طاهرگوراب صومعه سرا در مهران به شهادت رسید. وی متولد یکم مرداد ماه ۱۳۴۵ در طاهرگوراب بود و از تیپ ۳۷ زرهی شیراز به مهران اعزام شده بود. پیکر مطهر این شهید والامقام در گلزار شهدای خانی کنار صومعه سرا به خاک سپرده شد.

پی نوشت:

۱- جنبش میرزا کوچک خان بنابر گزارش های سفارت انگلیس، ص ۷۶

۲- روز شمار تاریخ ایران، جلد ۲، ص۴۷۰

۳- رنگ ایمان

۴- روز شمار سایت ۱۵ خرداد

۵- رنگ ایمان (روزشمار حزب جمهوری اسلامی، ج۱، ص ۳۸۰)

۶- شهادت سرا