به گزارش ۸دی نیوز، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی رئیس‌جمهور در جشنواره ملی تجلیل از پژوهشگران و فن‌آوران برتر کشور گفت:‌ باید صراحتا بگویم که اساس پژوهش از دانش است گرچه خود پژوهش، هم علت و هم معلول است.

وی ادامه داد: پژوهش و توسعه علم و آموزش نیاز به محیط مساعدی دارد که این محیط در ابتدای کار نیازمند آزادی آکادمیک است.

دکتر روحانی افزود: در محیط پژوهشی باید بردباری و سعه صدر وجود داشته باشد زیرا در غیر اینصورت نمی توان به پژوهشی مغتنم دست یافت.

رئیس قوه مجریه اظهارداشت: پژوهشگر تنها در محیطی می‌تواند به فعالیتهای خود ادامه دهد که خلاقیت در آن حاکم باشد و فقط خلاقیت در سایه آزادی امکانپذیر است.

دکتر روحانی ادامه داد: ما باید در سایه بردباری و تساهل، زمینه را برای شکوفایی استعداد اندیشمندان، محققین و پژوهشگران آماده کنیم، نتیجه پژوهش نیز احتیاج به بردباری جامعه دارد. ممکن است حقیقتی به نتیجه‌ای برسد که خوشایند این و آن نباشد اما اگر به واقع در چارچوب اصول و در مسیر تحقیق به یافته‌ای رسیده باشد، آن یافته محصول پژوهش است.

وی تصریح کرد: پژوهش مقدس است و هر آنچه در پژوهش بدست می‌آید امکان ندارد که تغییر نکند، زیرا امروزه ممکن است تحقیقی ما را به داده‌ای برساند که دو، سه یا ۵ سال دیگر تحقیقات جدیدی ما را به مطلوب دیگری برساند.

رئیس قوه مجریه اظهار داشت:‌ اگر کشور بخواهد در مسیر پیشرفت قرار بگیرد، زمینه این پیشرفت محیط امن، مساعد و آزاد برای پژوهشگران است و اینکه ایران توانست به تمدن بزرگ دست یابد، از ترجمه کتب دیگران کار علمی را آغاز کرد، اما هرگز به ترجمه اکتفا نکرد و در سایه آن ترجمه آنچنان بر خلاقیت پرداخت که در چند قرن کتاب ایرانیان مورد انتقال دیگران برای ترجمه قرار گرفت.

وی تصریح کرد: در واقع پژوهش سیر اندیشه‌هایی است که محصول مطلوب جامعه‌ای ایرانی و اسلامی است و افتخار ما این است که در کنار دانشگاه‌های ما پژوهشگاه‌هایی برپا باشد و در دانشگاه همانقدر که به دروس دانشگاهی و واحد درسی اهمیت می‌دهیم، رساله ها را نیز مورد اولویت قرار دهیم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه رساله‌های کارشناسی ارشد و دکتری باید جایگاه خود را پیدا کنند، اظهار داشت: هر آنچه برای تشویق دانشجویان و تدوین رساله‌ای که نمره بخشی از آن نباشد، باید ایجاد شود زیرا همین رساله‌ها بخشی از نیاز جامعه ما را پاسخگو هستند و می‌توانند مشکلات موجود را حل کنند.

وی افزود: در بحث پژوهش نهایت قصد ما چاپ یک کتاب و یا یک عنوان نیست، پژوهش باید به بهبود کیفیت زندگی مردم بیانجامد چرا که مقصد عالی آن پاسخگویی به نیازهای به حق مردم است.

دکتر روحانی تصریح کرد: تعلق پژوهش به یک حزب و گروه خاص معنایی ندارد بلکه تحقیقات و پژوهش‌های صورت گرفته باید به همه مطالبات مردم پاسخگو باشد، زیرا در صورتی که یک پژوهش برای یک گروه خاص صورت بگیرد، قابل قبول نیست.

رئیس قوه مجریه گفت: پژوهش باید در راستای حل نیازهای مردم و بهبود کیفیت زندگی آنها باشد و پژوهشی برای ما ارزشمند است که سلسله مراتب ارزش‌ها در آن دیده شود،‌ زیرا هیچ جامعه‌ای نیست که پژوهش خود را در برابر ارزش‌ها قرار ندهد.

رئیس‌جمهور تاکید کرد: اگر پژوهشی خدای ناکرده سبب شود که مردم به آسانی به مواد مخدر دسترسی پیدا کنند، آن پژوهش قابل احترام نیست.

وی افزود: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که طبق فتوای مقام معظم رهبری تولید سلاح هسته‌ای و به کار بردن آن ممنوع و حرام است، لذا سوال من این است که آیا پژوهشی که ما را به تولید سلاح هسته‌ای تشویق کند، درست است؟!

دکتر روحانی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران دنبال سلاح کشتار جمعی نبوده و نیست، اظهار داشت:‌ ملت ما به دنبال سلاح کشتار جمعی نبوده و آنرا جزء دکترین دفاعی خود نمی‌داند و این ارزش به عنوان راهنمای ما در بحث پژوهش مطرح است.

رئیس قوه مجریه خاطرنشان کرد: منابع ما در پژوهش کمیاب است و ما دارای منابع فراوان و ارزان از لحاظ نیروی انسانی و کارگاه‌های پژوهشی نیستیم، این موضوع تنها گریبانگیر کشور ما نیست بلکه در کشورهایی که رشد اقتصادی بالایی نیز دارد این موضوع با مشکلات متعددی روبرو است.

وی اضافه کرد: استفاده بهینه از منابع محدود برای دستیابی به اهداف مطلوب باید در مسیر پژوهش قرار بگیرد.

رئیس‌جمهور افزود: در آغاز کار دولت از یکی از وزرا در بخش پژوهش سوال کردم چند طرح پژوهشی و تحقیقاتی در دست دارید، در پاسخ عدد بالایی مطرح کرد و گفت «بیش از ۲۵۰۰ طرح».

وی اضافه کرد: عنوان این طرح‌ها یک کتاب می‌شد، گفتم مگر چقدر پول و نیروی انسانی دارید، طرح‌ها را زخمی و رها کرده‌ایم و نمی‌توانیم به آن برسیم، در تحقیق هم همین کار را می‌کنیم، طرح‌ها را زخمی و رها می‌کنیم؛ باید اولویت‌بندی کنیم.

دکتر روحانی اضافه کرد: ما باید اهداف‌مان را اولویت‌بندی کنیم چرا که در شرایطی هستیم که نیازهایمان فوری و یا گاهاً حیاتی است و بنده متوجه می‌شوم که یک پژوهشگر دنبال پژوهش‌هایی است که در مسیر دانش باشد و متوجه می‌شوم که کدام تحقیق کف و سوت دارد و همچنین کدام پژوهش سروصدای فراوانی دارد.

رئیس قوه مجریه گفت: گاهی یک پژوهش خبرساز نیست اما سرنوشت‌ساز است، برخی از تحقیقات ما مربوط به بلوغ علم و تکنولوژی است اما کشور ما به آن نیاز دارد؛ به عنوان مثال در مشکل منابع آب هستیم و تراز آبی کشور ما به شدت منفی است؛ نیاز به تحقیقات و پژوهشی داریم که به فناوری و مصرف کم آب منتهی شود، کاستن مصرف آب در این کشور به ویژه در بخش کشاورزی که ۹۰ درصد آب کشور در مسیر مصرف کشاورزی است اولویت است.

دکتر روحانی تصریح کرد: امروز ما در شرایطی هستیم که از لحاظ زیست‌محیطی دچار مشکلیم و به دنبال تحقیقاتی هستیم که آلودگی‌ها را به شدت کاهش دهد.

وی ادامه داد: یکی از پژوهشگران به بنده گفت که کارکردن در کاربراتور یک اتومبیل از لحاظ پرستیژ برایش اولویت ندارد اما امروز شهرهای بزرگ ما دچار آلودگی هوا هستند و این جزء نیازهای حیاتی کشور ماست.

دکتر روحانی گفت: ما نیاز به محیط، هوا و سرزمین سالم برای زیست داریم، ریزگردها امروز مشکل‌ساز است و امروزه اینها به عنوان اولویت مطرح می‌شوند.

رئیس قوه مجریه با بیان اینکه امروز ما به فناوری گسترده نیاز داریم، اظهار داشت: در این مسیر باید تکنولوژی را توسعه دهیم و از معنای سخت‌افزاری آن فاصله را گرفته و در علوم انسانی نیز به فناوری بپردازیم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه ما امروزه در زمینه مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاست خارجی و امنیتی نیاز به تحقیق و پژوهش داریم، تصریح کرد:دولت تدبیر و امید یکی از برنامه‌هایش در بخش پژوهش  این است که تقاضا را زیاد کند زیرا پژوهش یک عرضه است و این عرضه زمانی ارزشمند است که برای آن تقاضایی وجود داشته باشد،‌این تقاضا هم از سمت بخش خصوصی باید شروع شود.

وی افزود: بخش خصوصی در سایه پژوهش و فناوری تجاری شده و می‌‌تواند کیفیت را بالا و پایین ببرد و آن هنگامی است که بخش خصوصی به دنبال محقق می‌دود و پژوهش در ابتدا به فناوری و سپس به جامعه متصل می‌شود.

دکتر روحانی با بیان اینکه دولت مصمم است این تقاضا را بالا ببرد، گفت: این مردم هستند که باید دولت را مجبور کنند که پاسخگو باشد و دولت نیز در مقابل ناچار است برای جلوگیری از عدم کارآمدی‌اش به مردم پاسخ دهد و برای کارآمد کردن بنده راهی جز پژوهش ندارم، این پژوهش است که باید مدیریت‌ها را کارآمد کند.

رئیس قوه مجریه با بیان اینکه در بحث اقتصاد صدها مسئله پیش رو داریم، تصریح کرد: در بخش دولت نیز کارشناسانش به خود متکی‌اند و گاهی برخی محققین آن را نقد می‌کنند ولی این کافی نیست و ما در بخش اقتصاد، فرهنگ، اجتماع نیازمند پژوهش آزاد در دانشگاه هستیم.

دکتر روحانی با بیان اینکه ما باید از تحقیق و پژوهش دیگران استفاده کنیم، اظهار داشت: دولت باید بخش پژوهش را تقویت کرده و آنرا در مسیر صحیح قرار دهد.

وی افزود: ما در بحث پژوهش باید به توانمندی‌های کشور توجه کنیم زیرا برخی از تحقیقات گران‌قیمت به دلیل عدم سازگاری با مجموعه امکانات کشورمان،  دستیابی به آنها تقریبا دشوار است.

دکتر روحانی گفت: اگر بنا است ما در یک پژوهش وارد شویم باید توان خود را مدنظر قرار دهیم ولی این به این معنا نیست که یک دانشمند ایرانی نمی‌تواند در حوزه‌های مختلف ورود پیدا نکند.

رئیس قوه مجریه تصریح کرد:‌ شعار “ما می‌توانیم” که مقام معظم رهبری بر آن تاکید دارند به این معناست که همه ما باید پشت سر این شعار و در این مسیر حرکت کنیم.

رئیس‌جمهور افزود:‌ ما می‌توانیم در چارچوب نقشه جامع پژوهش کشور در این مسیر گام‌های خوبی برداریم.

وی خاطرنشان کرد: البته بنده توجه دارم که تحقیقات مهم زمان‌بَر هستند و ظرف یک مدت کوتاه نمی‌توان آنها را انجام داد، از این رو داشتن سعه صدر در این زمینه باید لحاظ شود.

دکتر روحانی اظهار داشت: در زمینه دانش هسته‌ای روندی را که ما از سال ۱۳۶۷ با داشتن یک دستگاه سانتریفیوژ شروع کردیم امروز به حمد خدا با تلاش دانشمندانمان پس از حدود ۲۵ سال توانسته‌ایم در این فناوری قدم به قدم پیش برویم به گونه‌ای که امروز به جایی رسیده‌ایم که تصور روز اول برایمان قابل قبول نبود.

رئیس قوه مجریه با بیان اینکه بنده در بحث هسته‌ای از ابتدا حضور داشتم، تاکید کرد: ما وقتی می‌خواستیم بحث UCF را دنبال کنیم، عده‌ای از اساتید پیش بنده آمدند و تاکید کردند که این کار امکان‌پذیر نیست اما امروز ما کشوری هستیم که توانسته‌ایم با تلاش دانشمندانمان در زمینه فناوری هسته‌ای و مخصوصا در بحث غنی‌سازی به نقطه‌ای برسیم که رئیس‌جمهور امریکا به صراحت می‌گوید این فناوری از ایران گرفتنی و جداشدنی نیست، برای کشور ما افتخار بزرگی محسوب می‌شود.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما به قله‌هایی رسیدیم که جدایی این فناوری در شرایط فعلی از کشورمان امکان‌پذیر نیست و امیدواریم در زمینه فضایی و تحقیقات بزرگ که به زمان نیاز دارند نیز بتوانیم به موفقیت‌های بزرگی دست یابیم.

وی با بیان اینکه ما در زمینه فضایی قدم‌های مهمی را برداشته‌ایم و این قدم‌ها را ادامه خواهیم داد، اظهار داشت: دولت در صدد است در زمینه کمک و گسترش شرکت‌های دانش‌بنیان شرایط خوبی را اتخاذ کند زیرا بر این باوریم که باید از عرصه پژوهش به فناوری ورود و از عرصه فناوری برای تولید ثروت استفاده کنیم.

دکتر روحانی ادامه داد: اولویت‌بندی مسائل مورد نیاز جامعه و مطالبات مردم در مقوله پژوهش از دیگر نکاتی است که باید به آن توجه کنیم.

رئیس قوه مجریه افزود: در بخش پژوهش به نظارت جدی نیاز داریم زیرا برخی منابع مالی که در اختیار این بخش قرار گرفته متاسفانه در گذشته به هدر رفته و باعث شده است که بخش‌هایی از پژوهش مغفول بماند.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه متاسفانه در وادی پژوهش گاهی رانت وجود داشته است، اظهار داشت: ما باید به محصولی که پژوهش به ما می‌دهد دقت داشته باشیم.

وی گفت: دولت در بودجه امسال وقت کافی نداشت تا براساس محصول کار تصمیم بگیرد اما یک پژوهشگاه بایستی بر اساس محصول، منابع مالی و پول را دریافت کند.

دکتر روحانی با بیان اینکه باید بخش پژوهش را گسترش دهیم، تاکید کرد: دانشگاه‌ها و مدارس ما از لحاظ دانشجو و دانش‌آموز شرایط خوبی را دارند لذا باید بکوشم به لحاظ علمی با دانشگاه‌های جهان رقابت داشته و به کار پژوهش اهمیت دهیم.

رئیس قوه مجریه ادامه داد: ما باید سهم پژوهش را بالا ببریم زیرا توسعه ملی ما در گرو توسعه علمی محقق می‌شود.

رئیس جمهور ادامه داد: تحقیق و پژوهش است که ما را به حرف نو، سخن نو و نظریه نو می‌رساند و الّا آموزش و دانش اگر به معنای همه داده‌های گذشته باشد بخش علمی رشد پیدا نمی‌کند.

وی خاطرنشان کرد: آنچه امروز مهم است پردازش و تحلیل و نقد ملی است و اینکه پژوهشی به وجود بیاید که با واقعیت‌های جامعه مطابقت داشته باشد.

دکتر روحانی تاکید کرد: همه باید دست در دست هم دهیم و در مسیر رشد علمی کشور گام برداریم.

رئیس قوه مجریه در پایان تصریح کرد: دولت تدبیر و امید با تمام احترامی که برای پژوهشگران قائل است  امید دارد در سال آینده قدم‌های دیگری نیز در این حوزه برداشته شود.

گفتنی است نهاوندیان رئیس دفتر رئیس‌جمهور، محمدجواد لاریجانی دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه، حسین فریدون دستیار ویژه رئیس‌جمهور، محمدرضا صادق مشاور رسانه‌ای رئیس جمهور، مصطفی محمد نجار وزیر سابق کشور، رضا فرجی‌دانا وزیر علوم وسیدحسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت در این مراسم حضور دارند./ باشگاه خبرنگاران