به گزارش ۸دی، دبیر علمی نخستین همایش ملی«نقاشی ها و دیوار نگاره های مذهبی ایران» اظهار کرد: این همایش با هدف معرفی آثار هنری نقش بسته بر بدنه بناهای مذهبی ایران و با رویکرد آشنایی مردم، نهادها و مسئولان به این آثار و لزوم حفاظت از چنین میراث هنری برگزار می شود.

مینو خاکپور افزود: کمیته علمی پس از بررسی نقاشی های دیواری بر جداره بقاع و بناهای مذهبی گیلان متوجه شد از ۵۱ اثر فاخری که شادوران منوچهر ستوده در کتاب از «آستارا تا استرآباد» گزارش داده بود؛ در سال ۱۳۶۷ به ۲۷ اثر کاهش یافته و متاسفانه در سال های اخیر شاهد سرعت گرفتن تخریب این بناها توسط هیات امنا برخی بقاع، برخی ادارات متولی و حتی شهروندان هستیم.

عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ رشت با اشاره به پراکندگی این نقاشی ها در سراسر کشور توضیح داد: در شهرهای کاشان، اصفهان، شیراز و استان خوزستان بناهای فاخر به جا مانده از دوران صفویه و قاجار وجود دارد که دارای نقاشی های دیواری با بن مایه های مذهبی هستند. بنابراین کمیته علمی تصمیم گرفت این همایش را بصورت ملی برگزار کند.

وی به محورهای این همایش اشاره کرد و ادامه داد: همایش نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌های مذهبی ایران در یازده محور نقش دیوارنگاره‌های مذهبی در بازشناسی هویت تاریخی، مدیریت شهری و احیای آرایه‌های اماکن مذهبی، معرفی نقاشان اماکن متبرکه، ویژگی‌های بصری از نگاه زیبایی‌شناختی در نقاشی‌های اماکن متبرکه، مطالعات آئینی اماکن متبرکه، مرمت، احیا و آسیب‌شناسی این آثار برگزار می شود.

خاکپور یادآور شد: تا کنون ۸۵ مقاله از سراسر کشور دریافت شده که چکیده ۷۰مقاله برگزیده در روز همایش قرائت می شود.

وی تصریح کرد: متأسفانه با وجود نقاشی های دیواری بناهای مذهبی در خوزستان مقاله ای از این استان دریافت نکرده ایم.

دبیر علمی نخستین همایش ملی«نقاشی ها و دیوار نگاره های مذهبی ایران» افزود: کمیته علمی بنا دارد مقالات برگزیده را به صورت یک کتاب مجزا منتشر کرده و زمینه توجه متولیان سراسر کشور برای حفظ این آثار هنری را بیش از پیش فرآهم آورد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: با وجود آنکه تعدد و پراکندگی این بناها در استان گیلان  بسیار بیشتر از موارد یاد شده در کشور بوده ولی در سال های اخیر و با شدت یافتن تخریب بنای بقعه بدون درنظر گرفتن به میراثی بودن آن، تعداد این بناها به شدت کاهش یافته است.

خاکپور با اشاره به تخریب برخی از این بناها و مرمت غیر اصولی بقعه ها توسط هیات امنا یادآور شد: در مرمت و یا نوسازی بقاع گیلان، اولین بخش آسیب پذیر جداره گچی دیواره است که  عموم آنها دارای تزیینات نقاشی های مذهبی دیواری هستند.

وی بر ضرورت آشنایی عموم مردم با این آثار فاخر و حفظ این میراث تاریخی، تاکید کرد و افزود: پراکندگی این بقعه ها در شرق گیلان که زیر نفوذ سادات کیایی بودند بسیار بیشتر بوده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ارگان‌ها و سازمان‌های مختلفی در برگزاری این همایش نقش دارند، تصریح کرد: دانشگاه گیلان و پژوهشکده گیلان شناسی به عنوان کمیته علمی این همایش و شهرداری لاهیجان به عنوان کمیته اجرایی همگام با برخی دیگر از ادارات نظیر حوزه هنری، سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان، سازمان میراث فرهنگی و… از این همایش پشتیبانی می کنند.

خاکپور به میزبانی لاهیجان در این همایش اشاره و تاکید کرد: لاهیجان به عنوان مرکز حکومت سادات کیایی بیشترین نقاشی های دیواری مذهبی را دارد و بیشترین تعداد دیوارنگاره‌های مذهبی در گیلان در شرق گیلان و روستاهای اطراف لاهیجان باقی مانده است.

از دوره ناصری به بعد، نقاشی وقایع مذهبی بر دیوارهای بقاع متبرکه مورد توجه بیشتر هیات امنا و رهبران مذهبی ایران و به ویژه گیلان قرار گرفت.

بن مایه های اکثر این نقاشی ها ، عمدتا حوادث کربلا، مجلس شهادت امام حسین و دیگر یاران امام سوم شیعیان، ماجرای اسرای کربلا، انتقام گرفتن مختار ثقفی، معراج پیامبر(ص)، وقایع مربوط به شهادت حضرت علی (ع) و وقایع دوزخ و بهشت و پل صراط است.

نقاشان این بقاع نیز با آداب خاص و به نیت صواب اقدام به این کار کرده و از رنگ های مخصوص دست ساز گیاهی برای رنگ آمیزی طرح های کشیده شده، بهره می برده اند.