پایگاه خبری تحلیلی 8دی نیوز
https://www.8deynews.com
دبیر اجرایی جشنواره فیلم «عمار»:
خود را با معیارهای سینمای روشنفکری تطبیق نمیدهیم/ ۳۱ شهریور آغاز پذیرش آثار دورهی هفتم
دبیر اجرایی جشنواره فیلم «عمار» ضمن تشریح رویکردهای این رویداد سینمایی در هفتمین سال برپایی تاکید کرد پذیرای نظرات، نقدها و مشورتهای دیگران هستند.
به گزارش ۸دی به نقل از خبرگزاری مهر؛ دی ماه امسال هفتمین دوره جشنواره مردمی فیلم «عمار» برگزار می شود. جشنوارهای که در آغاز با مشکلاتی رو به رو بود و عدهای بر این باور بودند که، محفلی برای خودیها است اما با وجود همه این مشکلات حالا توانسته محلی برای نمایش آثار افرادی باشد که تا پیش از آن توجهی به آنها نمیشد. البته به گفته دست اندرکاران، این رویداد فرهنگی آوردههای مالی هم برای سینمای انقلاب داشته است. نکته حائز اهمیت این است که جشنواره عمار زمانی پا به میدان گذاشت که به گمان بسیاری سینمای انقلاب در حال فراموشی بود. به هرحال هرچند این جشنواره مانند تمام جشنوارهها نواقصی دارد اما توانسته ظرفیتهای جدیدی را برای سینمای ایران به وجود بیاورد.
به همین منظور با سید رسول منفرد دبیر اجرایی جشنواره فیلم «عمار» درباره چند و چون این دوره از جشنواره به گفتگو نشستیم که در ادامه می خوانید:
*در حال حاضر جشنواره فیلم «عمار» کدام یک از برنامههای خود را پیش میبرد؟
-در حال حاضر ما مشغول تنظیم فراخوان هفتمین دوره جشنواره فیلم «عمار» هستیم. البته معمولاً قبل از انتشار فراخوان یکسری کارهای مشورتی انجام میشود و از فیلمسازان جوان جشنواره عمار، اکران کنندهها، خانوادههای شهدا، فعالان جبهه فرهنگی انقلاب و علاقه مندان به این حوزه در برگزاری هرچه بهتر جشنواره کمک گرفته میشود بنابراین در این دوره هم سعی میکنیم از کمکهای فکری آنها بهره ببریم. برای مثال از عدهای تنها با یک پیامک و از بعضی با برگزاری جلسه اختصاصی مشورت میگیریم. چند روز پیش هم یک جلسه اختصاصی تشکیل دادیم و از کمکهای دوستان بهره بردیم. به هرحال تلاش ما بر این است که فراخوان جشنواره را زودتر منتشر کنیم تا فیلمسازان فرصت بیشتری برای تولید داشته باشند. ما فراخوان جشنواره عمار را سال گذشته در ۱۶ شهریور ماه منتشر کردیم و امسال در تلاش هستیم این فراخوان حداکثر تا ۲۰ مردادماه منتشر شود و امیدواریم زمان انتشار آن به عقب تر نیفتد.
*آیا تغییراتی در فراخوان جشنواره ایجاد شده است؟
-با توجه به اینکه هنوز فراخوان ما نهایی نشده بهتر است به بندهای آن اشارهای نکنم چون ممکن است این بندها تغییر کنند، اما به طور کلی فلسفه وجودی جشنواره «عمار» این است که خود را نسبت به زمان و مکان به روز کند. اصلا نام عمار به شخصیتی اشاره دارد که متناسب با زمان و مکان و تغییرات شرایط اجتماعی و سیاسی دست به روشنگری می زد. جشنواره «عمار» هم به لحاظ موضوعی و محتوایی باید سراغ قالبهای جدید برود. به همین دلیل در حال حاضر مشغول بررسی پیشنهادها درباره این قالبها هستیم. ممکن است امسال جشنواره عمار روی یک طرح جدید تمرکز کند. برای مثال سال گذشته به بخش گرافیک و بازیهای رایانهای ورود و روی بخش بین الملل تمرکز بیشتری کرد به طوری که آن بخش تبدیل به یک جشنواره مستقل شد. به همین ترتیب ممکن است در این دوره بخش نمایشنامههای صوتی به جشنواره فیلم عمار اضافه شود و یا بخشی را برای شبکههای اجتماعی در نظر بگیریم. همانطور که گفتم پیشنهادهای مختلفی شده است و ما در مرحله بررسی هستیم.
*چه زمانی شروع به پذیرش آثار میکنید و جشنواره به طور رسمی از کی آغاز میشود؟
– امیدواریم از ۳۱ شهریور ماه پذیرش آثار را آغاز کنیم. در تلاش هستیم که این زمان به عقب تر موکول نشود. افتتاحیه جشنواره فیلم عمار ۸ دی ماه برگزار میشود و از همان زمان به طور رسمی آغاز به کار میکند.
* از دیدگاه مدیران اجرایی روند پیشرفت جشنواره عمار طی چند سال اخیر تا چه اندازه رضایت بخش بوده است؟
– درباره این موضوع باید دیگران اظهار نظر کنند، زیرا ممکن است ما خروجی جشنواره را به شکل دیگری ببینیم. جشنواره عمار توانسته ظرفیتها و فرصتهایی را برای سینمای ایران ایجاد کند. هرچند این فرصتها از قبل وجود داشتند ولی دیده نمیشدند و از قلم افتاده بودند. فارغ از اینکه آیا جشنواره عمار در اجرای خود موفق بوده یا نه، وقتش رسیده که دیگران بپذیرند سینمای ایران از بخش بزرگی از ظرفیتهای خود غفلت و بسیاری از افراد را از دایره مخاطبان خود حذف کرده که ممکن است بخشی از این موضوع آگاهانه و بخشی ناآگاهانه باشد اما به هر حال این موضوع تأثیر خود را در تولید گذاشته است. به نظرم خوب است که سازمانها و مجموعههای رسمی سینمای ایران تکلیف خود را با این افراد حذف شده، مشخص کنند. البته سازمان سینمایی برنامهای برای فعال سازی سینماهای سیار دارد که به نظرم یک نقطه قوت است، اما می شود بیشتر از این هم مانور داد.
به خصوص حالا که جشنواره بلیت فروشی هم میکند این موضوع نشان میدهد همین مخاطبانی که به رسمیت شناخته نشده بودند ظرفیت اقتصادی هم دارند و میتوانند به تولید آثار بعدی فیلمسازان کمک کنند. به نظرم باید درباره این موارد بحث و گفتگو شود زیرا فلسفه وجودی جشنواره عمار به این شکل نیست که در سینماهای مختلف برگزار شود و به فکر توسعه سینماهای خود باشد. جشنواره فیلم عمار یک برنامه مرکزی دارد. زیرا به هر حال فیلمساز توقع دارد که اثر او به نمایش گذاشته شود، اما به طور کلی هر سال سایر اکرانهای آن در مکانهای مختلف و حتی در مساجد هم انجام میشود. برای مثال سال گذشته فیلمهای ما در همین تهران همزمان با ایام جشنواره در چند شهرستان دیگر هم به نمایش در آمد. همان طور که گفتم سیاست جشنواره عمار این است که یک برنامه مرکزی داشته باشد و مابقی کارها را به مردم واگذار کند تا با این روش هم فعالیتهای فرهنگی شکل گیرد و هم این نکته یادآوری شود که چنین افرادی وجود دارند و می توانند به کمک سینمای ایران بیایند منتهی تاکنون کسی به سراغ آنها نرفته و ساز و کاری برای مشارکت آنها ایجاد نشده است. پس سیاست جشنواره عمار توسعه فعالیتهای ستاد مرکزی آن نیست.
* به هرحال عدهای فکر میکنند جشنواره عمار جشنواره خودیها است. چه تدبیری برای جذب حداکثری افراد در نظر گرفته شده است؟
– شاید بخشی از این تلقی به این خاطر باشد که هدف جشنواره عمار موازی کاری با یک سازمان رسمی فعال در سینما و هنر نیست. یعنی برای مثال قرار نیست جشنواره عمار همان کاری را کند که سازمان سینمایی انجام میدهد. هدف جشنواره عمار این است که سراغ بخشها و افرادی برود که پیشتر دیگران نرفتهاند، چه در تولید، چه در تقاضا، چه نمایش، محتوا و موضوع.
ماموریت جشنواره عمار این است که به سراغ مواردی برود که دیگران از آن غفلت کردهاند. از این جهت شاید دیگران بگویند که چرا جشنواره عمار به سراغ فیلمسازان شناخته شده نمیرود؟ من در پاسخ میگویم که چنین افرادی راه خود را پیدا کردهاند و برای خود یک مجموعه، جشنواره و سازمان دارند. بنابراین قرار است ما برای کسانی که در دایره دید سازمانها، قوانین، آیین نامهها و بودجه بندیها نیستند، کاری کنیم. در این زمینه موفق هم بودهایم برای مثال جشنواره عمار در دورههای اول هیچ تولیدی نداشت اما به تدریج فیلمسازانی که در بدنه سینما فعالیت میکردند به سراغ تولید رفتند. پس فیلمسازان جشنواره عمار از قشر خاصی نیستند بلکه افرادی هستند که پیشتر در سینمای ایران به آنها کمتر توجه میشد. با این وجود چهره های مطرح سینما هم تا حدی در این جشنواره فعالیت دارند منتها تمرکز جشنواره روی آنها نیست. ما واقعا نیاز داریم که رسانهها به این بعد از جشنواره توجه بیشتری کنند.
*جشنواره عمار رویداد متفاوتی از سایر جشنوارهها است و حتی نحوه برگزاری آن نیز این نکته را نشان می دهد. شما به عنوان مدیر اجرایی برای برگزاری استاندارد این جشنواره و همچنین رقابت آن با سایر جشنواره ها البته نه به قیمت شباهت با آنها چه تدبیری اندیشیده اید؟
-هدف جشنواره فیلم عمار این نیست که متفاوت باشد بلکه میخواهد مأموریت خود را به سرانجام برساند این مأموریت هم از جنس کارهای روی زمین مانده است. پس طبیعتا یک مقدار متفاوت خواهد بود به نظرم مهمترین نکته این است که جشنواره فلسفه وجودی خود را فراموش نکند و سعی نکند خودش را با ملاکها و معیارهای پذیرفته شده سینمای روشنفکری تطبیق دهد زیرا محصول سینمای روشنفکری همین سینمایی است که در حال حاضر شاهد آن هستیم؛ سینمایی که برخی از مخاطبان را فراموش میکند و در برخی از حوزههای آن فیلمی تولید نمیشود. برای مثال در حوزه تاریخ انقلاب به شدت کم کار هستیم. جشنواره فیلم عمار باید مراقب باشد در این ورطه نیفتد، زیرا ممکن است عدهای جشنواره فیلم عمار را با معیارهای سینمای ایران ارزیابی کنند. مهمترین موضوع این است که جشنواره مطابق با مأموریت خود حرکت کند. البته در کنار این موضوع باید یکسری تدبیرهای عمومی را هم در نظر داشته باشد. برای مثال دایره مشورتی خود را محدود نکند و سعی کند حرف های همه و حتی منتقدان جشنواره را هم بشنود. این الزامات عمومی هر جشنوارهای است. هر جشنوارهای ضمن توجه به آموزش باید دایره مشورتی خود را گسترش دهد و حواسش به تولید باشد.
*برای برگزاری دوره جدید چه برنامه ریزیهای مشخص و مدونی دارید؟
-جشنواره در نظر دارد کار خود را در همین حوزهای که در حال فعالیت است، تعمیق دهد به همین دلیل قرار نیست لزوما اتفاق جدیدی رخ دهد. البته احتمال دارد امسال به خاطر اهمیت پیدا کردن موضوع اقتصاد مقاومتی و تولید ملی بیشتر روی این موضوعات تمرکز و برنامههایی تولید شود یا در حوزه اکرانهای خود به فکر تاسیس برخی نهادهای مردمی باشد. برای مثال ما به تشکیل نهادی به نام «سینما-مردم» در مساجد و محلها فکر میکنیم یعنی هر کسی در اکرانهای مردمی در هر مکانی که فعالیت دارد، همانجا را به یک سینمای هفتگی تبدیل کند به طوری که به پاتوقی برای اکران فیلمهای سینمای انقلاب تبدیل شود و این آثار در طول سال به نمایش دربیاید.
به هر حال جشنواره فیلم عمار میخواهد بستری ایجاد کند تا هرکدام از فیلمسازان سینمای انقلاب با تولید یک فیلم خوب در این چرخه بلیت فروشی کنند و سپس وارد شبکه نمایش خانگی و یا ارگان های دیگر شوند. بنای جشنواره بر این است که تمام در آمد حاصل از بلیت فروشی را در اختیار فیلمساز قرار دهد تا آنها بتوانند هزینه تولید فیلم بعدی خود را فراهم کنند. با این وجود در این دوره از جشنواره تغییرات اساسی نخواهیم داشت، زیرا همانطور که گفتم به فکر تعمیق جشنواره هستیم و به کیفیت بیشتر از کمیت و توسعه فکر میکنیم. ما زمانی به توسعه فکر میکنیم که خیالمان راحت شود در این حوزهای که کار می کنیم به کیفیت لازم رسیدهایم. برای مثال جشنواره زمانی به سراغ گرافیک و بازیهای رایانهای رفت که احساس کرد در بخش فیلم به مخاطب اجتماعی رسیده و تا حدی موفق بوده است. البته ممکن است امسال در بخش فیلم یکسری تغییرات جزئی ایجاد شود. برای مثال ما سال گذشته بخش آگهی بازرگانی را به جشنواره فیلم عمار اضافه کردیم. جشنواره هر سال یک موضوع به عنوان موضوع ویژه در نظر میگیرد. به همین دلیل ممکن است امسال به اقتصاد مقاومتی و استفاده از کالای ایرانی توجه ویژهای داشته باشد. باید به این نکته توجه کنیم که نوع تمرکز جشنواره عمار روی موضوعات مانند جشنوارههای دیگر نیست.
*چقدر جشنواره مردمی عمار نه تنها در آثار بلکه در نحوه برگزاری نیز مردمی عمل کرده و مردم آن را از خود می داند؟
-به این سوال میشود از جنبههای مختلف پاسخ داد. البته به نظر من بهتر است ابتدا مردم پاسخ این سوال را بدهند. ما تا جایی که ممکن است از مشورتهای دیگران استفاده میکنیم. جشنواره توانسته به تنوع خوبی از سوژهها در آثار برسد. برای مثال هر سال فیلمهایی برای کودکان و حتی کهنسالان میبینیم. این در حالی است که پیشتر به چنین موضوعاتی کمتر توجه میشد یا به یاد دارم طلبهای که به آخوند چینی مشهور بود، به تبلیغ دین اسلام در چین می پرداخت که مستند او ۲ بار از تلویزیون پخش شد اما بعد از اینکه این مستند در جشنواره فیلم عمار به نمایش درآمد افراد زیادی با او تماس گرفتند و خواستند او را از نزدیک ببینند. نکته دیگر این است که در حال حاضر جشنواره عمار بالغ بر ۲۰ هزار اکران کننده مردمی دارد. کدام یک از جشنوارهها توانسته با این تعداد از مردم ارتباط بگیرد؟ این ۲۰ هزار نفر به عنوان سینمادار با ما همکاری میکنند. با این وجود به نظرم تاریخ مصرف و مرگ جشنواره زمانی میرسد که بخواهد از خودش راضی باشد. من معتقدم در حال حاضر نیز ظرفیتهای بسیاری برای نمایش فیلمها وجود دارد اما ما نتوانستهایم با آنها ارتباط برقرار کنیم. برای مثال به یاد دارم در یکی از شهرها سه نفر از اعضای یک خانواده جزو اکران کنندههای مردمی فیلمهای جشنواره عمار بودند. حالا با این تفاسیر آیا در هر خانواده ایرانی سه نفر از آنها نمیتواند به دیده شدن فیلمهای سینمای انقلاب کمک کند؟ به نظر ما می تواند. علاوه بر این ما ۸۵ هزار مسجد در سراسر کشور داریم در حالی که جشنواره تنها توانسته به تعداد کمی از مساجد دست یابد. بنابراین جشنواره نباید به این عدد و رقم ها راضی شود. هرچند این عدد و رقمها کوچک نیستند اما ما ظرفیتهای زیادی برای استفاده داریم. از این جهت راضی نیستیم و باید بیشتر کار کنیم.
*سیاست کلی جشنواره برای انتخاب فیلمها و نمایش آنها به چه ترتیب است؟ امسال چه تغییراتی نسبت به سالهای گذشته داشته است؟
-سیاستهای جشنواره برای انتخاب آثار تغییر نمی کند، اما با این وجود سعی میکند توجه بیشتری به آثاری داشته باشد که موضوعات متنوعی را به تصویر کشیدهاند، یعنی موضوعاتی که تاکنون در جشنواره عمار فیلمی از آن به نمایش گذاشته نشده است. این یکی از ملاکهای جشنواره است. یا به فیلمی که به یک موضوع تحریف شده پرداخته باشد امتیاز ویژهای تعلق میگیرد. اثری که فراگیری بیشتری داشته باشد هم امتیاز زیادی دارد. اینها سیاستهای کلی جشنواره هستند و تغییری نمی کنند.
*به عنوان نکته پایانی اگر مطلبی هست بفرمایید.
– می خواستم از این فرصت استفاده کنم و درباره فیلم کوتاه «هنگامه» یکی از آثار موفق جشنواره فیلم عمار بگویم. ما برای «هنگامه» توانسته ایم ۴۶۰ اکران را فعال کنیم در حالی که تعداد افرادی که برای اکران آن اعلام آمادگی کرده اند خیلی بیشتر از این عدد است و ما باید به آنها فیلم برسانیم. اگر این اتفاق بیفتد این فیلم می تواند با آثار جدی سینمای ایران رقابت کند اما هدف ما صرفا نمایش فیلم نیست بلکه اولویت ما این است که بسترهای فعالیت های مردمی را فعال کنیم.
انتهای پیام/
نظرات