میرزا کوچک خان باهوش، مقتدر و مصلح بود/ امثال میرزا در ایران بسیار کمیاب بوده

کارشناس تاریخ معاصر گفت: همه از سیما و هیکل ورزیده میرزا کوچک خان تعریف می کردند و آورده اند که او دهان پر تبسم داشت و بازوان بلند و دست های کشیده ای برای خود ساخته بود.

میرزا کوچک خان باهوش، مقتدر و مصلح بود/ امثال میرزا در ایران بسیار کمیاب بوده

به گزارش ۸دی، خسرو معتضد با گرامیداشت سالروز شهادت میرزاکوچک خان،اظهار کرد: تاریخ گیلان بسیار شیرین است ،

وی افزود: گیلان در دوران میرزا کوچک خان پل اروپا بوده است و مردم کشتی های شرکت مریخ را برای سفر به بادکوبه انتخاب و سوار می شدند،  گیلان بهترین هتل ها را داشت و هتل های رشت و گراند هتل انزلی بسیار معروف بود .

 

وی با اشاره به سرنوشت میرزا کوچک خان گفت: میرزاکوچک خان در سن نوجوانی یک طلبه بوده و خانواده روحانی و خوش نامی داشته است و که در محله استاد سرای شهر رشت سکونت داشتند.

وی با بیان اینکه جد مادری اش از دوستان و هم دوره ای های طلبگی میرزاکوچک خان بوده است، گفت: عکس های موجود قدیمی نشان میدهد که میرزاکوچک خان یک جوان طلبه بوده است.

کارشناس مسائل تاریخی کشور در وصف میرزاکوچک خان، افزود :میرزا کوچک خان انسانی باهوش، مقتدر و مصلحی بود و چهره ای نورانی و محترمی داشت که همیشه به دنبال آزادی خواهی بود.

معتضد با یادآوری اینکه در شهر رشت احترام بسزایی برای میرزاکوچک خان جنگلی قائل می شدند، ادامه داد: میرزاکوچک خان جزء طلاب روشنفکر مذهبی بود و در آن زمان بیشتر روشن گری ها از جانب طلاب انجام می گرفت.

خسرو معتضد با بیان اینکه همه از سیما و هیکل ورزیده میرزا کوچک خان تعریف می کردند و آورده اند که او دهان پر تبسم داشت و بازوان بلند و دست های کشیده ای برای خود ساخته بود ، تصریح کرد : میرزاکوچک خان با همان دست با زدن یک سیلی به گوش سرباز مختاری معروف که بعد ها رئیس شهربانی رضا شاه شد ، و آن زمان در درجه کاپیتانی نظمیه سوئدی در رشت خدمت می کرد و مرحوم مورخ الدوله سپهر تعریف می کرد که با این سیلی مختاری از یک گوش ناشنوا شد .

کارشناس مسائل تاریخی کشور با تاکید براینکه میرزاکوچک خان انسانی بسیار وطن پرست بود به گونه ای که ژنرال دسترویل انگلیسی که چندین بار با میرزاکوچک خان جنگیده است، می گوید که نهضت جنگل توسط میرزاکوچک خان که یک ایده الیست آرمان گرای با شرف و منصفیست تشکیل شده است، خاطرنشان کرد: این جمله از زبان یک انگلیسی که اغلب ایرانی ها را ضعیف و خائن و دست نشانده می خواند در وصف این مرد بزرگ جاری شده است و امثال میرزاکوچک خان در ایران بسیار کمیاب بوده اند.

این کارشناس تاریخی با اشاره به اینکه احسان الله خان از دوستان میرزاکوچک خان بود و چون مذهب بهایی داشت، میرزا زیاد از این آدم خوشش نمی آمد و بعد بین آنها اختلاف ایجاد شد و وی را ترد کرد، ادامه داد: احسان الله خان، روزانه چند بطری ” کونیاک ” و دو لول تریاک می کشید که بعد جمهوری انقلابی کومونیستی گیلان را تشکیل داد.

معتضد با یادآوری اینکه میرزا کوچک خان در شکل گیری این حرکت احسان الله خان نقشی نداشته اضافه کرد: کمونیست ها در بندر انزلی پیاده شدند و در سال ۱۲۹۹ میرزا با آنان مخالفت می کرد،به طوری که میرزا را را مانعی برای سوسیالیستی شدن ایران می دانستند.

کارشناس مسائل تاریخی کشور بیان اینکه این گروه اموال مردم را مصادره کرده و وارد خانه ها می شدند، اشاره کرد: میرزا مخالف این حرکات آنان بود و اطرافیان میرزا کوچک خان آن را یک مسلمان دو آتیشه می دانستند و از نظر اخلاقی هیچکدام از گیلانی ها نتوانسته اند در وصف این مرد بزرگ صحبت ناروایی کنند.

معتضد با تاکید براین موضوع که شهرت میرزاکوچک خان از سال ۱۹۰۶ یعنی ۱۲۸۵ هجری شمسی شروع می شود و جزء آزادی خواهان و از افراد ضد استبداد بوده است، گفت : گیلان سرزمینی بود که دولت روسیه بر آن فرمان می راند و ایرانیان در حکم رانی آن نقشی نداشتند.

کارشناس مسائل تاریخی کشور با تشریح سابقه تشکیل کمیته ستار، افزود : عده ای کمیته ستار را توسط ستارخان که در تبریز قیام کرده بود، تشکیل دادند کمیته ای که عضو مهم آن کریم خان رشتی برادر سردار محیی بود که در اسفند ۱۲۸۷ به  باغ محتشم در زمان حاکمیت سردار افخم حمله کردند که عموی محمد علی شاه بود و میرزاکوچک خان و یکی از ارامنه ترکیه در کمیته بودند، کشتن سردار محیی کار بزرگی بود، سردار افخم عده زیادی را در تهران جلوی میدان ارگ به توپ بست و میرزاکوچک خان هم خیلی شهرت پیدا کرد.

معتضد تاکید کرد : میرزاکوچک خان به تهران می آید و در نظمیه استخدام می شود و سپس به گیلان می رود و مشغول فعالیت های انقلابی و مبارزه با روس ها می شود.

وی با بیان اینکه در سال ۱۲۹۳ شمسی و ۱۹۱۴ میلادی جنگ جهانی آغاز می شود، متذکرشد: سال بعد به ایران سرایت می کند و نیروهای انگلیسی از طریق خوزستان و آلمانی ها و سربازان عثمانی از طریق کرمانشاه و همدان وارد می شوند و سپاهیان روس هم از سال ۱۲۷۸ به بهانه فرستادن آذوقه به شهر تبریز سراسر شمال ایران از مازندران تا مشهد مستقر شدند .

معتضد در شرح عاقبت آزادی خواهان ، بیان کرد: در سال ۱۲۹۰ سه سال قبل از آغاز جنگ ، جنبشی در گیلان آغاز می شود که بر علیه روس ها بود ، تعدادی را اعدام می کنند و رئیس شهربانی انزلی را به دار می اویزند، آزادی خواهان را به چوبه دار کشیدند و کاری می کنند که بازار انزلی آتش بگیرد، روس ها در گیلان قدرت عجیبی داشتند و حاکم گیلان در آن زمان نوکر روس ها بود .

کارشناس مسائل تاریخی کشور با اشاره به اینکه دولت مستوفی الممالک که میرزا هم خیلی به آن ارادت داشت محرمانه فرستادگانی را نزد میرزا می فرستد و می گوید شما یک جنبشی به راه بیندازید تا روس ها دیگر بر ایران نتازند ،ادامه داد: در آن زمان روس ها دستور داده بودند که مفاخرالملک رئیس شهربانی به جنگل حمله کند.

معتضد ادامه داد : این افراد ۳۰۰ تا ۵۰۰ نفر بودند و کسی پیدا می شود تا برای آنها یونیفورم بخرد و ساختار ناپلئونی داشتند ، از علائم انقلابی بودن این بود که موهای بلند داشته باشند و ریش بگذارند و قسم می خورند تا زمانی که ایران تحت سلطه بیگانگان است صورتشان را اصلاح نکنند، فیدل کاسترو که ۶۰ سال بعد از میرزا این کار را کرد شاید تحت تاثیر میرزا بود.

کارشناس مسائل تاریخی کشور در معرفی یاران میرزاکوچک خان، بیان کرد: میرزاکوچک خان عده ی زیادی مانند حاج احمد کسمائی را دور خود جمع میکند که ملاک بود و با دولت مشکل داشت، سلطان داوود خان هم که افسر ژاندارمری بود میرزا پیوند می خورد و غلامرضا خان برادر سلطان داوود خان و احسان الله خان که بهایی بود که در تهران با کمیته مجازات همکاری می کرد با میرزا همکاری می کند و مردم آزادی خواه رشت و چند افسر آلمانی و عثمانی نیز که از اردوگاه های ترکستان فرار کرده بودند به میرزا ملحق شدند .

کارشناس مسائل تاریخی کشور دامه داد: سال ۱۲۹۸ که پایان دوره اول قیام میرزاکوچک خان بود و دکتر حشمت خود را تسلیم می کند و می گوید حالا که جنگ تمام شده من کاری ندارم و پس از این، وی را در قرق کارگذار در چله خانه به دار می آویزند.

معتضد با بیان ااینکه پس از آن نیروی دریایی قدرتمند شوروی به انزلی می آید و پیاده می شوند گفت:  میرزا خوشحال می شود و خیال می کند که به کمک وی آمده اند ولی آنها آمده بودند که گیلان را کمونیستی کنند.

کارشناس مسائل تاریخی کشور با بیان اینکه  کمیته جمهوری سوسیالیستی گیلان، کمیته ای شورایی بود و زنان و مردان آنها هم اسم های ایرانی داشتند، سیگار و تنباکو و برنج و ماهی از گیلان صادر می شد افزود: آنان بر علیه میرزاکوچک خان کودتا کردند و می خواستند میرزا را اعدام کنند، میرزا را عقب مانده معرفی می کردند به گونه ای که در خرداد ۱۲۹۹ رشت در دست کمونیست ها می افتد و میرزاکوچک خان  به فومن فرار می کند و تا سال ۱۳۰۰ قبل از کودتای رضا خان برای تصرف تهران، رشت از دولت مرکزی تبعیت نمی کرد.

معتضد با تاکید براینکه احسان الله خوان در آبان ۱۳۰۰ از ایران فرار می کند و توسط پلیس باکو کشته می شود،اضافه کرد: میرزا تنها می ماند، گائوک آلمانی با میرزاکوچک خان به طرف آذربایجان حرکت می کنند اما ۱۱ آذر ماه در مسیر خلخال بین راه در گردنه گیلوان به برف سنگینی دچار شده و یخ می زنند.

کارشناس مسائل تاریخی کشورمان در خاتمه اظهار داشت : پس از پیدا کردن جسد میرزا با داس سر یخ زده میرزا را جدا کرده و به خالو قربان می دهند و او هم سربریده را تهران به رضاخان که وزیر جنگ بود نشان می دهد، خالو قربان جذب ارتش می شود و حاج احمد کسمایی هم به دولت جذب می شود و سر میرزا را در میدان حسن آباد میدان آتش نشانی دفع می کنند امادر سال ۱۳۲۰مردم گیلان سربریده را بیرون آورده و پیکر میرزا را هم پیدا می کنند و در محل کنونی دفن می کنند .

نظرات

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط پایگاه خبری تحلیلی 8دی در وبسایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد، منتشر نخواهد شد.
مختارنوربخش
درود برخان وچریک گیلان میرزا
در حاشیه